Rok 1941. Starcie dwóch totalitaryzmów

Data publikacji: 15.06.2019 15:00
Ostatnia aktualizacja: 15.06.2019 15:45
Ten tekst przeczytasz w 1 minutę
Adolf Hitler
Adolf Hitler , Autor - Narodowe Archiwum Cyfrowe

POSŁUCHAJ

Rok 1941. Starcie dwóch totalitaryzmów (Historia żywa/Jedynka)

22 czerwca 1941 roku. Godz. 7.00. Radio niemieckie podało komunikat o trwającym już blisko 4 godziny   ataku III Rzeszy na ZSRR.  Odczytano przemówienie Adolfa Hitlera: "Przytłoczony ogromem zmartwień, skazany na miesiące milczenia, wreszcie mogę mówić swobodnie. Rodacy! W tej chwili trwa ofensywa, która swymi rozmiarami dorównuje największym, jakie widział świat".  

Do wojny, po stronie Niemiec, przyłączyły się Włochy, Węgry, Finlandia, Rumunia i Słowacja. Początkowo  atak  miał  nastąpić 15 maja  według planu Barbarossa podpisanego przez  Hitlera 18 grudnia 1940. Z powodu zawirowań na Bałkanach Niemcy zaatakowały Związek Sowiecki ponad miesiąc później.

To miała być szybka wojna zakończona zwycięstwem III Rzeszy. Na zachód od Uralu Hitler planował osiedlić 100 mln Niemców, by powstała nowa cywilizacja. W ataku wzięły udział wszystkie rodzaje sił Wermachtu.

Luftwaffe otrzymała ważne zadanie zniszczenia lotnictwa sowieckiego, co miało mieć duże znaczenia dla powodzenia planu Barbarossa. Armia Czerwona została zaskoczona inwazją niemiecką, choć wcześniej brytyjski premier Winston Churchill kierował do Stalina ostrzeżenia o takiej możliwości.

W pierwszych starciach Sowieci ponieśli duże straty. Stalin nie przygotowywał armii do obrony, ale od miesięcy do ofensywy na III Rzeszę, bo dotychczasowa dyplomatyczna przyjaźń to była gra rywali o panowanie nad światem. 

Gotowość do współpracy z sowiecką armią zgłosił podpułkownik Zygmunt Berling polski rezydent tzw. „willi rozkoszy” pod Moskwą. Tymczasem w okupowanej przez Niemców Polsce  trwały represje wobec ludności cywilnej, powstawały kolejne getta, były wywózki do obozów zagłady, mały sabotaż i rozrastająca się  konspiracja wspierana zrzutami z Zachodu. Natomiast premier rządu emigracyjnego gen. Władysław Sikorski zabiegał  o utworzenie polskiego wojska w USA i Kanadzie  .

W audycji o Polsce i Europie w I połowie 1941 roku oraz o konsekwencjach starcia dwóch totalitaryzmów dla przyszłości Polski i  świata. Zapraszamy do wysłuchania dołączonego nagrania. 

Tytuł audycji: Historia żywa

Prowadzi: Dorota Truszczak

Data emisji: 15.06.2019

Godzina emisji: 14.09

kh

cover
Odtwarzacz jest gotowy. Kliknij aby odtwarzać.