Dr Robert Spałek wskazuje w niej na uwarunkowania, którym podlegali uwikłani w zależności od Kremla komuniści rządzący Polską Ludową, ale i które oni sami jednocześnie współtworzyli. Jego zdaniem, czas podsumować to, czego dowiedzieliśmy się w ostatnich latach i być może pewne rzeczy reinterpretować, bo wszystko się zmienia. Wskazuje, że IPN istnieje już 20 lat, co zmieniło całe spojrzenie na współczesną historię.
Jakub Berman prywatnie
Daje przykład Jakuba Bermana, do mieszkania którego symbolicznie zajrzał i opisuje codzienne prywatne życie komunistycznego dygnitarza. Dla niewielu czytelników to był znany temat. - A tu jest możliwość zerknięcia na to jak taki oprawca i biurokratyczny morderca zza biurka jak zachowywał się na co dzień w domu z żoną - wyjaśnia ideę publikacji.
Władysław Gomułka i jego charyzma
Drugim bohaterem książki jest Władysław Gomułka, którego portret prywatny i zawodowy został przedstawiony w dwóch rozdziałach. Robert Spałek przytacza opinie współpracowników Gomułki, według których I sekretarz KC PZPR miał charyzmę i umiał władzę utrzymać. - A że my go obecnie postrzegamy jako prostaka, to on takim był - przyznaje historyk.
Zgadza się, że nie są to najważniejsze kwestie polityczne czy moralne, ale takim postaciom trzeba przyjrzeć się całościowo. W książce pokazuje mechanizmy władzy w PRL, jej związki z radzieckimi mocodawcami, motywy decyzji podejmowanych przez rządzących i odpowiedzialność za nie. Historyk zastrzega, że pokazuje je nie po to, żeby je usprawiedliwiać.
14 października o godz. 17 za pośrednictwem Facebooka IPN Warszawa i na kanale IPN TV Robert Spałek zaprosi na wykład związany z publikacją książki.
W "Przystanku Historia" rozmawiamy także z zastępcą dyrektorem BBH IPN dr. Rafałem Leśkiewiczem o konsekwencjach II wojny światowej.
W audycji również: IPN wydał w ramach "Biuletynu IPN" artykuł dr. Tomasza Domańskiego "Korekty ciąg dalszy. Odpowiedź redaktorom i współautorom książki »Dalej jest noc. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski«, red. B. Engelking, J. Grabowski, Warszawa 2018". W 2018 roku Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, działające przy Instytucie Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, opublikowało dwutomową pracę "Dalej jest noc. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski pod redakcją Barbary Engelking i Jana Grabowskiego". Publikacja wzbudziła emocje i dyskusje na temat zawartych w niej źródeł, mitów, fałszywych tez. Uczestnikiem polemiki jest także dr Tomasz Domański autor wspomnianego artykułu.
"Było, będzie", czyli wybrane wydarzenia organizowane przez IPN oraz omówienie wybranych artykułów z portalu IPN przystanekhistoria.pl
Audycja przygotowana we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej oraz portalem IPN przystanekhistoria.pl.
Tytuł audycji: Przystanek Historia
Prowadzi: Paweł Lekki
Goście: dr Rafał Leśkiewicz (wicedyrektor Biura Badań Historycznych w Instytucie Pamięci Narodowej), dr Robert Spałek, dr Tomasz Domański
Data emisji: 7.10.2020
Godzina emisji: 19.10
ag
Na licencji Moskwy. Komuniści rządzący Polską Ludową - Jedynka - polskieradio.pl