Najmniejsza mniejszość w Polsce. Kim są Karaimi?

Karaimi są najmniejszą mniejszością, ponieważ ich liczba w Polsce może sięgać obecnie najwyżej 200 osób. Prowadzą współczesne życie, nie zapominając też o swoich korzeniach kulturowych czy religijnych. Jeszcze na koniec XIII wieku żyli w rozproszeniu, a najliczniej wokół Morza Śródziemnego, Morza Czarnego i w Azji Centralnej. Pod władzą polskich królów znaleźli się po 1340 roku, kiedy Kazimierz Wielki przejął władzę nad Rusią Halicką, dokąd Karaimi przybyli około 1246 roku.

- Karaimi do I Rzeczypospolitej, a właściwie do Wielkiego Księstwa Litewskiego, przybyli z Krymu na zaproszenie wielkiego księcia Witolda. Osiedlił ich w swojej stolicy w Trokach oraz na granicy z Zakonem Kawalerów Mieczowych. Do dzisiaj Karaimi nadal mieszkają w Trokach i Poniewieżu na Litwie. Pozostałe historyczne miejsca osiedlenia, tj. Łuck i Halicz niestety już opustoszały - opowiada Mariola Abkowicz.

Z kolei w Warszawie i jej okolicach Karaimi mieszkali już od połowy XIX wieku. Karaimi upodobali sobie również Dolny Śląsk.

Kto jest Karaimem?

- Karaimem jest osoba, która urodziła się z ojca i matki oraz wyznaje religię karaimską. Niemniej po II wojnie światowej, kiedy młodzi mężczyźni przyjechali do Polski w czasach PRL-u, a młode kobiety zostały w domach ojczystych, pojawiło się coś takiego jak instytucja ślubu cywilnego, stąd dzisiaj mamy w naszej społeczności osoby, które wywodzą się z rodzin mieszanych, ale mają tożsamość karaimską - twierdzi Mariola Abkowicz.

Gość Jedynki dodaje, że religia karaimska jest jedną z najstarszych religii monoteistycznych. Karaimi uznają tylko Stary Testament, co oznacza, że nie przyjęli Talmudu, ponieważ jest on jedynie komentarzem. Podobnie religia karaimska nie uznaje późniejszych ksiąg niż Stary Testament i nie przyjmuje zawartych w nich nauk jako interpretacji.

- Nie odrzuca, tylko ich nie przyjmuje. Dla Karaimów księgi Starego Testamentu są podstawą, w której odnajdują wszystkie odpowiedzi na swoje zapotrzebowanie religijne. Interpretacja zewnętrzna Słowa Bożego jest traktowana przez Karaimów jako zbędna - słyszymy.

Projekty przypominające o dziedzictwie przodków

Ze względu na kosmopolityczny charakter społeczności karaimskiej w odkrywaniu ich tożsamości, historii i kultury niezbędna jest mapa, a nawet kilka map. Niedawno powstała historyczna mapa Warszawy Karaimów.

Dzięki programowi "Kultura w sieci" najmniejsza mniejszość w Polsce mogła również stworzyć wirtualne mapy obecności ich przodków w naszym rejonie Europy. Wirtualna mapa Karaimów nie ma granic, ponieważ na przestrzeni wieków zmieniały się one wielokrotnie. Ukazuje ważne dla obecności Karaimów miejsca oraz związane z nimi postaci i pozwala na poznanie ich kultury. 26 października mapa zostanie wzbogacona o muzykę Karoliny Cichej & Spółki. Karaimska Mapa Muzyczna - pozwoli internautom słuchać muzyki, podróżując karaimskimi drogami.

Tytuł audycji: "Kultura przy kawie" 

Prowadził: Michał Montowski

Data emisji: 10.10.2020

Godzina emisji: 5.09

DS