"Pamięci mojego ojca". Reportaż poświęcony Józefowi Wittlinowi [POSŁUCHAJ]

Józef Wittlin urodził się w sierpniu 1896 roku w żydowskiej rodzinie w Dmytrowie, około 50 km na północny wschód od Lwowa. Debiut literacki, a właściwiej poetycki, nastąpił już w latach młodzieńczych, kiedy uczęszczał do VII gimnazjum klasycznego. Wiersz nosił tytuł "Prolog" i pojawił się w młodzieżowej gazetce "Wici". W 1915 zdał maturę w Wiedniu, gdzie też rozpoczął studia filozoficzne. 

Zawirowania wojenne doprowadziły do wstąpienia do armii austriackiej. Szkarlatyna uchroniła go od bezpośrednich walk na froncie włoskim. Dowództwo skierowało go do służby m.in. w obozie włoskich jeńców, gdzie pełnił obowiązki tłumacza. W tym też czasie rozwijał swoją homerycką pasję do "Odysei", której tłumaczeniem zajmował się już od szóstej klasy gimnazjum. Ostatecznie to piękne dzieło w jego przekładzie ukazało się w 1924 roku.

W 1922 roku przeprowadza się do Łodzi, podejmuje pracę w charakterze kierownika teatru Miejskiego, pisze liczne recenzje teatralne, zakłada z Henrykiem Barwińskim szkołę dramatyczną. W 1924 roku żeni się z Haliną Hendelsman. Od tego okresu jego losy nabierają podróżniczego charakteru. Jako rządowy stypendysta przebywa we Włoszech, później we Francji, gdzie kończy swoją najwspanialszą powieść "Sól ziemi". II wojna światowa zastaje go w Paryżu, gdzie wcześniej udało mu się sprowadzić żonę i córkę. Następnie, uciekając przed hitlerowskim najeźdźcą, przenoszą się na południe kraju, później uciekają do Portugalii, skąd emigrują w 1941 roku do Stanów Zjednoczonych. Rodzina osiadła w Nowym Jorku.

W latach 1941-1943 współredagował (m.in. z Janem Lechoniem i Kazimierzem Wierzyńskim) ukazujący się w Ameryce "Tygodnik Polski". W roku 1952 Wittlin nawiązał współpracę z Radiem Wolna Europa.

Zapraszamy do wysłuchania reportażu.

Tytuł reportażu: "Pamięci mojego ojca"

Autor: Urszula Żółtowska-Tomaszewska

Data emisji: 07.05.2021

Godzina emisji: 00.35

kh