Choroby autoimmunologiczne. "Jesteśmy w stanie opóźniać rozwój cukrzycy"

Data publikacji: 21.02.2022 20:50
Ostatnia aktualizacja: 22.02.2022 07:34
Ten tekst przeczytasz w 2 minuty
Odkrycia prof. Piotra Trzonkowskiego zachęciły zespoły naukowe na całym świecie do badań
Odkrycia prof. Piotra Trzonkowskiego zachęciły zespoły naukowe na całym świecie do badań, Autor - aslysun/Shutterstock
Jednym z najważniejszych osiągnięć naukowych polskich badaczy ostatnich lat są wyniki badań nad limfocytami T regulatorowymi - Treg - i ich pionierskie zastosowanie w terapii komórkowej groźnych autoimmunologicznych chorób, m.in. cukrzycy typu 1. - Podając komórki regulatorowe, jesteśmy w stanie opóźniać jej rozwój - mówi w Programie 1 Polskiego Radia prof. Piotr Trzonkowski.
  • Prof. Piotr Trzonkowski otrzymał w 2017 roku za swoje odkrycie i badania nad wykorzystaniem limfocytów T regulatorowych w terapiach komórkowych Nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej.
  • - Podawaliśmy komórki w postaci preparatu przygotowanego dla pacjenta jako lek i okazało się, że to działa - wyjaśnia gość Jedynki.
  • Wraz ze swoimi współpracownikami stworzył spin-off z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego spółkę Poltreg, która rozwija badania i prowadzi prace nad wdrożeniem terapii.

Immunolog prof. Piotr Trzonkowski opracował metodę podawania komórek regulatorowych pacjentom, aby osłabić lub zahamować nieprawidłowe działanie układu odpornościowego. Jego sukcesy zachęciły zespoły naukowe na całym świecie do prób ich zastosowania w konkretnych chorobach. Wcześniej naukowcy odkryli i badali limfocyty T regulatorowe (Treg). Czym one są?

- To jest szczególna populacja w układzie odpornościowym, która nie walczy z chorobami, tylko pilnuje, żeby układ odpornościowy działał w sposób prawidłowy. Gdybyśmy przeszli do takiego militarnego języka, to powiedzielibyśmy, że jest to żandarmeria, która pilnuje, aby nasza armia, tj. układ odpornościowy, rzeczywiście walczyła z infekcjami, bakteriami i wirusami, które nas atakują, a jednocześnie nie niszczyła naszych własnych tkanek. A zatem, co jest wyzwaniem cywilizacyjnym, medycznym XXI wieku, żeby nie doprowadzał do chorób autoimmunologicznych - tłumaczy prof. Piotr Trzonkowski, kierownik Katedry i Zakładu Immunologii Medycznej w Gdańskim Uniwersytecie Medycznym.

Cukrzyca typu 1.

Prof. Piotr Trzonkowski zaczął - wraz z zespołem - badać komórki regulatorowe u pacjentów z cukrzycą typu 1., po czym okazało się, że jest ich mniej oraz działają gorzej. - Podawaliśmy komórki w postaci preparatu przygotowanego dla pacjenta jako lek i okazało się, że to działa. Podając komórki regulatorowe, jesteśmy w stanie opóźniać rozwój cukrzycy typu 1. Nie jesteśmy w stanie zahamować, co w dużej mierze wynika z tego, że pacjent, który przychodzi z pierwszymi objawami cukrzycy, ma już ogromne zmiany w trzustce. Walczymy tak naprawdę o końcówkę tego, co zostało - mówi ekspert.

- Nadal jednak warto, ponieważ pacjent, który ma własne wydzielanie insuliny, jest pacjentem, który w przyszłości nie będzie borykał się z powikłaniami cukrzycy albo rozwinie te powikłania bardzo późno. Nie 10 lat po pojawieniu się cukrzycy, ale 30-40 lat - dodaje.

POSŁUCHAJ

23:16

Choroby autoimmunologiczne. "Jesteśmy w stanie opóźniać rozwój cukrzycy" (Jedynka/Eureka)

Rozmnażanie komórek

W jaki sposób podaje się limfocyty Treg? - Robimy to w ten sposób, że pobieramy od pacjenta jego krew. Z tej krwi izolujemy komórki regulatorowe (…). W laboratorium w ciągu dwóch tygodni rozmnażamy je. Komórki regulatorowe ujarzmiliśmy do tego momentu, w którym są one w postaci leku, który możemy podać pacjentowi w bezpieczny sposób. Co więcej, udaje nam się to podać w tym momencie, kiedy rzeczywiście jeszcze te komórki regulatorowe mają szansę zadziałać, jak i w przyszłości spowodują przede wszystkim przedłużenie tego stanu, kiedy nie ma jeszcze objawów cukrzycy albo kiedy ona jest łagodna - twierdzi prof. Piotr Trzonkowski.

Badania wykazały również, że komórki Treg mogą być realną możliwością leczenia innych chorób autoimmunologicznych i zapobiegania ich rozwojowi.

Audycja sponsorowana przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej.

Czytaj także:

Tytuł audycji: "Wieczór odkrywców" w paśmie "Eureka" 

Gość: prof. Piotr Trzonkowski (kierownik Katedry i Zakładu Immunologii Medycznej w Gdańskim Uniwersytecie Medycznym)

Data emisji: 21.02.2022 

Godzina emisji: 19.30

DS

cover
Odtwarzacz jest gotowy. Kliknij aby odtwarzać.