Stan czytelnictwa w Polsce. Dr Makowski: sytuacja nie jest zła

Data publikacji: 23.04.2022 10:05

Ostatnia aktualizacja: 23.04.2022 11:06

Ten tekst przeczytasz w 2 minuty

Tomasz Makowski, dyrektor Biblioteki Narodowej, Autor - Michal Dyjuk/Forum

Przypadający 23 kwietnia Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich to doskonała okazja, by pochylić się nad stanem czytelnictwa w Polsce. Z wyników badań opublikowanych przez Bibliotekę Narodową wynika, że "na pytanie o lekturę co najmniej jednej książki w ciągu 12 miesięcy poprzedzających badanie twierdząco odpowiedziało 38 proc. respondentów".

Biblioteka Narodowa od roku 1992 prowadzi badania czytelnictwa na ogólnopolskiej, reprezentatywnej grupie osób w wieku 15 lat i więcej. - Dobra wiadomość jest taka, że obserwujemy stabilny poziom czytelnictwa w Polsce, oscylujący na poziomie ok. 40 proc. - mówi dr Tomasz Makowski, dyrektor Biblioteki Narodowej. Najnowsze badania wskazują, że w ciągu roku poprzedzającego badanie przynajmniej jedną książkę przeczytało 38 proc. pytanych.

Co czytają Polacy?

Zdaniem gościa "Wolnej soboty z Jedynką" sytuacja nie jest zła, ale oczekiwania związane z rozwojem czytelnictwa w kraju wciąż rosną. Chodzi tu zarówno o lekturę dla przyjemności, jak i lekturę z zawodowego obowiązku. Duży wpływ na obecną sytuację miał wybuch pandemii. - W pierwszym roku obserwowaliśmy ewidentny wzrost czytelnictwa. W drugim roku pojawiło się bardzo poważne zmęczenie związane z naszym funkcjonowaniem - zwraca uwagę gość audycji.

Polacy, podobnie jak przedstawiciele wielu innych narodów, czytają przede wszystkim literaturę popularną - romanse, kryminały, powieści obyczajowe. - Bardzo często na nasze wybory wpływają ekranizacje literatury. Kiedy jesteśmy zmęczeni, sięgamy po coś lżejszego. Ale lektura służy również temu, żebyśmy się więcej dowiedzieli, żebyśmy więcej przeżyli i byli lepszymi ludźmi - tłumaczy dr Tomasz Makowski.

Zauważalny jest także wzrost zainteresowania literaturą religijną. Ma to związek z sytuacjami ekstremalnymi jak pandemia czy wojna. Wówczas chętniej poszukujemy odpowiedzi na pytania egzystencjalne.

Czytanie nie powinno być jedynie domeną dzieciństwa

Gdy spojrzymy na wyniki z roku 2004, zauważymy duży spadek czytelnictwa w Polsce. Wówczas bowiem aż 58 proc. osób deklarowało przeczytanie przynajmniej jednej książki w ciągu dwunastu miesięcy poprzedzających badanie. Zdaniem gościa audycji powodów należy upatrywać m.in. w rozwoju platform streamingowych. - Osoby, które czytały literaturę popularną, w pewnym momencie zwróciły się ku serialom. Osoby, które czytały dłuższe formy, zaczęły interesować się nowymi platformami filmowymi, które gwarantowały wysoki poziom - nie ma wątpliwości dr Tomasz Makowski.

A jednak, zdaniem dyrektora Biblioteki Narodowej, takie inicjatywy jak Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa przynoszą efekty. - Odzyskujemy nasz czas wolny, a czytanie jest częścią czasu wolnego. Coraz mocniej pokazujemy, że nie jest to domena szkoły - słyszymy. Co istotne, to, czy czytamy w dorosłym życiu, często uzależnione jest od wzorców, z którymi stykamy się w dzieciństwie. Dlatego tak ważne jest, by najmłodsi widzieli rodziców czy dziadków oddających się lekturze. - Od bardzo dawna mamy problem z czytaniem wśród osób dorosłych - uważa gość "Wolnej soboty w Jedynce".

POSŁUCHAJ

09:45

Doktor Tomasz Makowski, dyrektor Biblioteki Narodowej, o stanie czytelnictwa w Polsce (Wolna sobota z Jedynką/Jedynka)

Światowy Dzień Książki

Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich to coroczne święto, organizowane przez UNESCO. Celem jest promocja czytelnictwa, edytorstwa i ochrony własności intelektualnej. Po raz pierwszy obchodzono je w roku 1995. Data nie jest przypadkowa. Właśnie 23 kwietnia, roku 1616, zmarli William Szekspir i historyk peruwiański Inca Garcilaso de la Vega.