Skąd bierze się rosyjski imperializm? Prof. Andrzej Nowak o najnowszej książce
Ruś pod początku była Kijowska
Książka rozpoczyna się od powstania państwa polskiego - sto lat wcześniej narodziła się Ruś Kijowska. W X-XI wieku Moskwa była skrawkiem ziemi w przyrodniczej dziczy, niebawem opanowanym przez Mongołów. Prof. Andrzej Nowak w swej najnowsze publikacji wyjaśnia, że Ruś to na pewno nie Rosja. - Nazwa Ruś, która pod początku związana była z państwowością wschodnich Słowian, została skradziona przez Moskwę, która pojawia się dopiero 300 lat później, w połowie XII wieku, jako maleńka wioska na północno-wschodnich peryferiach tego ruskiego, oryginalnego świata - opowiada na antenie Programu 1 Polskiego Radia historyk, prof. Andrzej Nowak. - Stopniowo stamtąd rozpoczyna swój imperialny projekt od wieku XIII, występujący wprost pod hasłem zbierania ziem ruskich przez Moskwę, która przypisuje sobie prawo do dziedziczenia Rusi, której centrum był Kijów - dodaje.
Zajęcie terytorium Ukrainy
Rosja pojawiła się w historii naszej części Europy jako zagrożenie, oparte o konflikty, wojny, rozbiory, których autorką była caryca Katarzyna II, nazywana prekursorką nacjonalizmu. Warstwa historyczna w książce "Polska i Rosja. Sąsiedztwo wolności i despotyzmu X-XXI wiek" jest lekcją i ostrzeżeniem biorąc pod uwagę wydarzenie kolejnych wieków, a także obecną brutalną napaść Rosji na Ukrainę.
Jak tłumaczy prof. Nowak, chęć zawładnięcia Ukrainy wiąże się z dziedzictwem historycznym. - Trzeba zwracać uwagę na historię, jeśli chce się zrozumieć świat współczesny, w tym przypadku imperialnej, despotycznej kultury politycznej, jaka rozwija się przez setki lat, opartej na tradycji moskiewskiej, wzmocnionej przez komunistyczną ideologię - mówi historyk. - Zła mieszanka tych rozmaitych, rozwarstwiających się przez wielki wpływów, to dzisiejsza Rosja Władimira Putina - ocenia.
POSŁUCHAJ
"Polska i Rosja. Sąsiedztwo wolności i despotyzmu X-XXI wiek" - najnowsza książka prof. Andrzeja Nowaka (Eureka/Jedynka)
Prof. Nowak podkreśla, że Kijów jest traktowany w Moskwie jako kolebka państwowości ruskiej. - Skoro kijowska kolebka piastuje dzisiaj zupełnie inny naród, który chce żyć odrębnie i samodzielnie i w dużej mierze jest ukształtowane przez wpływy Zachodu, to Rosja się z tym nie godzi - wyjaśnia. - Rosja chce, tak jak to zdefiniował książę moskiewski Iwan Kalita na początku XIV wieku, zjednoczyć ziemie ruskie, a nie da się zjednoczyć Rusi Kijowskiej bez Kijowa. Jeżeli Moskwa chce być spadkobiercą Rusi Kijowskiej, musi zdobyć Kijów - słyszymy w audycji.
Czytaj również:
Prof. Andrzej Nowak jest znawcą historii politycznej i myśli politycznej Europy Wschodniej XIX-XX wieku, historii stosunków polsko-rosyjskich, publicystą, nauczycielem akademickim, sowietologiem, profesorem nauk humanistycznych, wykładowcą Uniwersytetu Jagiellońskiego, profesorem zwyczajnym w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk, byłym redaktorem naczelnym dwumiesięcznika "Arcana". Od października 2015 roku Profesor jest członkiem Narodowej Rady Rozwoju powołanej przez Prezydenta Andrzeja Dudę. Obecnie Profesor realizuje serię wydawniczą "Dzieje Polski". Dotychczas ukazało się pięć tomów "Dziejów".
Tytuł audycji: Eureka
Prowadzi: Dorota Truszczak
Gość: prof. Andrzej Nowak
Data emisji: 26.04.2022 r.
Godzina emisji: 19.30
ans
