Tadeusz Bielecki. Dlaczego jest nazywany następcą Romana Dmowskiego?
- Urodził się w 1901 roku, był politykiem narodowym, parlamentarzystą II Rzeczpospolitej, honorowym przywódcą narodowców na emigracji, publicystą.
- W II Rzeczpospolitej wstąpił do Młodzieży Wszechpolskiej, Ligi Narodowej, współtworzył Obóz Wielkiej Polski – był pomysłodawcą nazwy tej organizacji, działał w Stronnictwie Narodowym.
- Przez rok (1926-1927) pełnił rolę osobistego sekretarza Romana Dmowskiego, a jednocześnie skupionej wokół niego tajnej Straży Narodowej.
- W lutym 1935 r., dzięki jego poparciu, został wybrany wiceprezesem Rady Naczelnej SN i rzeczywistym przywódcą endecji, co potwierdził jego wybór na prezesa SN w czerwcu 1939 r.
- Zmarł w Londynie 5 lutego 1982 r. Został pochowany na Cmentarzu Gunnersbury.
"Odnalazł się w Młodzieży Wszechpolskiej"
Tadeusz Bielecki pochodził z rodziny nauczycielskiej. Urodził się w Słupi koło Szczekocin. Maturę zdawał w Będzinie. W latach 1919-1926 mieszkał w Krakowie. Studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim zakończył doktoratem napisanym pod kierunkiem prof. Ignacego Chrzanowskiego. - Był reprezentantem pokolenia, tak jak rotmistrz Witold Pilecki, które jeszcze nie zdążyło wpisać się w dzieło odzyskania przez Polskę niepodległości - mówi na antenie Programu 1 Polskiego Radia prof. Jan Żaryn, dyrektor Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego. - Będąc wychowankiem tradycji związanej z wolą uczestniczenia w życiu zbiorowym Bielecki odnalazł się w powstałej w 1922 roku Młodzieży Wszechpolskiej i został dostrzeżony zarówno na terenie Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie będzie prowadził działalność polityczną i równocześnie karierę naukową. (...) Na UJ obronił doktorat z polonistyki u prof. Ignacego Chrzanowskiego, więc osoby, która była mu jedną z najbliższych, jeżeli chodzi o zaplecze intelektualne obozu narodowego - opowiada profesor.
POSŁUCHAJ
Tadeusz Bielecki. Dlaczego jest nazywany następcą Romana Dmowskiego? (Dziedzictwo i pamięć/Jedynka)
Przyjaciel Romana Dmowskiego
Jak wskazuje prof. Żaryn w audycji "Dziedzictwo i pamięć", Tadeusz Bielecki został przyjacielem Romana Dmowskiego, który bardzo szybko odkrył w nim talenty polityczne.
Należał do bardzo wąskiego grona zaufanych współpracowników Romana Dmowskiego. - Bez wątpienia dostrzegł w nim swojego następcę. Musiał odkryć w Tadeuszu Bieleckim dwie bardzo ciekawe cechy: pierwsza to umiejętność organizowania ruchu politycznego, bo w momencie, kiedy sanacja zlikwidowała Obóz Wielkiej Polski, Bielecki wziął na siebie trudne zadanie wkomponowania sekcji młodych do dotychczasowej struktury Stronnictwa Narodowego, gdzie dominowało pokolenie starszych - podkreśla rozmówca Doroty Truszczak. - Potrafił także zażegnać głęboki kryzys w 1934 roku, kiedy stronnictwo później tworzące Obóz Narodowo-Radykalny (ONR) z Janem Mosdorfem na czele. Próbował wyłuskać ze Stronnictwa Narodowego najbardziej aktywnych działaczy - opowiada.
- Tadeusz Bielecki miał w sobie charakter także w pewnym sensie odziedziczony od Romana Dmowskiego, niezwykle otwartego człowieka i jednocześnie z twardymi poglądami, do których miał pełne prawo - ocenia prof. Jan Żaryn.
Czytaj także:
Po odbyciu kampanii wrześniowej, przedostał się do Paryża, gdzie w styczniu 1940 r. wszedł w skład Rady Narodowej -namiastki parlamentu, której przewodniczył Ignacy Jan Paderewski. Po upadku Francji dotarł do Londynu. Przez ponad 40 lat był jednym z głównych liderów i organizatorów polskiej emigracji. Jako prezes SN należał do krytyków układów Władysława Sikorskiego z ZSRR. W grudniu 1942 r. występował oficjalnie z żądaniem ustanowienia granicy zachodniej Rzeczypospolitej na Odrze i Nysie Łużyckiej. W końcu 1944 r. stał się filarem „antyjałtańskiego” rządu T. Arciszewskiego. W latach 1946-1947 był redaktorem naczelnym pisma narodowego „Myśl Polska”. W 1949 r. był współtwórcą Rady Politycznej, a w latach 1954-1971 prezesem Rady Jedności Narodowej skupiającej większość emigracyjnych ugrupowań. Wewnątrz obozu narodowego pozostawał nadal w głębokim konflikcie z Jędrzejem Giertychem, którego w 1961 r. usunął z szeregów partii, gdy ten ogłosił list do Chruszczowa.
Wyrażał gorące poparcie dla podpisania układu PRL-RFN (1970) i uznania granicy zachodniej (1990). W procesie integracji Polski z Zachodem dostrzegał szansę na wyzwolenie się z komunizmu, lecz także zagrożenie z powodu dominacji Niemiec.
W latach 70. patronował odrodzeniu ruchu narodowego w Polsce i wspomagał podziemną poligrafię. Szczególnie sympatyzował z Ruchem Młodej Polski.
Ponadto w programie:
- O bezpłatnych kursach języka polskiego dla pełnoletnich uchodźców z Ukrainy, dla których nauka języka polskiego może okazać się pomocna w podjęciu studiów lub zdobyciu pracy. Kurs obejmuje 30 godzin i jest prowadzony przez doświadczonych lektorów. Więcej informacji na stronie internetowej Instytutu.
Audycja przygotowana we współpracy z Instytutem Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego.
Tytuł audycji: Dziedzictwo i pamięć
Prowadziła: Dorota Truszczak
Gość: prof. Jan Żaryn (dyrektor Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego)
Data emisji: 17.05.2022
Godzina emisji: 19.29
ans
