Z miłości do światła. "Mistrzowie opowieści. Skandynawskie lato"

Jak pisze Justyna Czechowska, która wybrała opowiadania do tego tomu: "Skandynawowie kochają światło. Być może jak nikt inny na świecie". W rozmowie z Magdą Mikołajczuk przyznaje, że powodem takiego podejścia może być stosunkowo krótkie lato. Mała ilość promieni słonecznych, zwłaszcza w krajach za kołem podbiegunowym jak Islandia, Szwecja czy Norwegia, sprawia, że każdy ciepły dzień budzi w mieszkańcach wręcz euforię. 

Lato w Skandynawii. Krótkie, ale intensywne

W tomie "Mistrzowie opowieści. Skandynawskie lato" znajdziemy utwory takich pisarzy jak Hans Christian Andersen, Tove Jansson czy Astrid Lindgren. Justyna Czechowska przyznaje, że jej pierwsze skojarzenia dotyczące literatury skandynawskiej wiążą się z literaturą dziecięcą. - Szczególnie "Pippi" i "Dzieci z Bullerbyn". Tam u nich przede wszystkim jest lato. Ta pora roku jest słoneczna, przesycona kolorami, zapachami - tłumaczy. Dodaje jednocześnie, że jako osoba regularnie spędzająca wakacje w Skandynawii zachwyciła się wszechobecnym w tym czasie światłem.

Gość "Moich książek" podkreśla, że właśnie latem szczególnie zauważalne jest przywiązanie Skandynawów do przyrody i spędzania czasu na świeżym powietrzu. - W marcu wystawia się na zewnątrz ogródki kawiarniane i nawet jeśli człowiek musi okryć się pięcioma kocami to będzie siedział i łapał te kilkuminutowe momenty słonecznej pogody - zwraca uwagę. Dodaje, że zjawisko to nasila się w lipcu. To czas urlopów, wiele urzędów jest więc wtedy po prostu zamkniętych. - Od końca czerwca, kiedy hucznie świętowane jest letnie przesilenie, tak naprawdę zaczyna się lato - słyszmy.

Różnorodność gatunkowa

Podczas wyboru opowiadań, Justyna Czechowska kierowała się również względami pragmatycznymi. Chodziło m.in. o to, by w tomiku znalazły się historie z pięciu skandynawskich krajów: Danii, Szwecji, Finlandii, Norwegii i Islandii. - Bardzo zależało mi również na tym, żeby pokazać znaczenie lata dla Skandynawów na przestrzeni wieków. Jest np. baśń Andersena z pierwszej połowy XIX wieku, ale chciałam też pokazać przełom XIX i XX wieku. Znajdziemy więc opowiadania autorek z Islandii, które pisały wtedy, gdy zaczynała się moda na "prozę masową" - wylicza. 

W przypadku antologii "Mistrzowie opowieści. Skandynawskie lato" na uwagę zasługuje różnorodność gatunkowa. Podczas lektury odnajdziemy fragment opowieści dla dzieci, wiersz, opowiadanie grozy czy opowiadanie komediowe. W tomiku znalazła się także proza autorstwa Selmy Lagerlof, a więc laureatki Literackiej Nagrody Nobla pochodzącej ze Szwecji. - Okazało się, że ludzie kojarzą Selmę praktycznie z jedną książką dla dzieci, a więc z "Cudowną podróżą". Tak się dzieje praktycznie na całym świecie. A przecież krótkie formy, które tworzyła to majstersztyk i przejaw geniuszu - mówi Czechowska. 

Otworzyć się na nowe 

Wiele opowiadań wybrali i nadesłali wybitni tłumacze literatury skandynawskiej. To m.in. Jacek Godek zajmujący się przekładami literatury islandzkiej, Anna Marciniakówna tłumacząca ze szwedzkiego czy Maria Gołębiewska - Bijak, dokonująca przekładów z norweskiego. - Zaproponowali twórczość zarówno autorów znanych jak i tych, o których w Polsce raczej nie słyszano. Chciałabym, żeby ta antologia była swoistym wprowadzeniem nowych nazwisk na polski rynek - podsumowuje. 

Zobacz też:

Tytuł audycji: Moje książki

Prowadziła: Magda Mikołajczuk

Gość: Justyna Czechowska (tłumaczka literatury szwedzkiej i norweskiej)

Data emisji: 8.06.2022

Godzina emisji: 23.10

mg