Józef Piłsudski. Jak wyglądał kult marszałka w II Rzeczypospolitej?

Czy wiemy, ile było różnych form materialnego upamiętnienia Józefa Piłsudskiego w II Rzeczypospolitej? - Pomników może nie było tak strasznie dużo. Powstawały raczej tam, gdzie były większe garnizony i koszary wojskowe, bo jak wiadomo wojsko było związane z marszałkiem. Takie pomniki były na przykład w Toruniu, Legionowie, Górze Kalwarii - mówi Artur Bojarski, historyk z Muzeum Historycznego w Legionowie.

- Trzeba wspomnieć o wielkiej liczbie różnych instytucji i szkół, które nosiły imię marszałka Józefa Piłsudskiego. Chociażby Uniwersytet Warszawski i Akademia Wychowania Fizycznego. Imię marszałka nosiły również domy budowane na użytek publiczny, np. w Chotomowie znajdował się dom opieki. Należy też wspomnieć o Łodzi, gdzie w 1935 roku rozpoczęto budowę dużego gmachu, gdzie dziś mieści się dom kultury. Takich miejsc, budynków i pomników było multum, ale nie wszystkie udało się zrealizować - dodaje gość Jedynki.

Kult legendy marszałka

Artur Bojarski przyznaje, że kult marszałka Józefa Piłsudskiego nasilił się po jego śmierci. - Można powiedzieć, że wszedł do takiego kanonu państwowego. Wokół osoby marszałka i jego dokonań zaczęto tworzyć państwowość i organizować życie społeczne. To miało budować jedność w społeczeństwie, które było rozbite w II RP na różne partie. Osoba Piłsudskiego miała cementować jedność wokół partii rządzącej - wyjaśnia.

Potwierdzeniem tego faktu było to, że w 1938 roku pod Kostiuchnówką stanęło osiem bazaltowych Słupów Pamięci. W latach 1915-1916 w tym miejscu walczyli o Polskę legioniści.

- Te Słupy Pamięci stanęły w miejscach bardzo ważnych dla polskiej historii i II RP, ponieważ tam właśnie przebywali polscy legioniści i Józef Piłsudski. Tam były ich reduty, tam marszałek dowodził, tam marszałek obserwował… Poza tym w niektórych miejscach odtworzono okopy, reduty i wybudowano specjalny hostel dla wycieczek, które przyjeżdżały z całej Polski, aby oglądać fundamenty państwa polskiego. Tam na Wołyniu zaczęła tworzyć się legenda II RP - opowiada Artur Bojarski.

Dzielnica Marszałka Józefa Piłsudskiego

Na terenie Warszawy miała nawet powstać dzielnica Marszałka Józefa Piłsudskiego. Jej projekt opracował wybitny polski architekt Bohdan Pniewski, ale realizację tego przedsięwzięcia przekreślił wybuch wojny.

- Przywykło się mówić, że nowa dzielnica Józefa Piłsudskiego miała być rozłożona na Polach Mokotowskich. Był to płaski teren należący do Skarbu Państwa i można było tam rozplanować taką dzielnicę (…). Ogromna część nowej dzielnicy miała iść w kierunku zachodnim i dochodzić aż do Grójeckiej - zauważa Artur Bojarski.

W dzielnicy Marszałka Józefa Piłsudskiego miał znajdować się gmach parlamentu, ale również miały być muzea, teatry, szpitale czy szkoły wyższe.

W audycji również:

Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba - kolejne wiadomości z krańców Wszechświata. Kilka dni temu przedstawiciele NASA i prezydent USA Joe Biden, wspólnie zaprezentowali pierwsze zdjęcia nadesłane przez Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba nazywany "nowym oknem" na świat. Na zdjęciach Wszechświat był widoczny jak nigdy dotąd, bardzo blisko Wielkiego Wybuchu, czyli sprzed ponad 13 mld lat. O kolejnych zaskakujących obserwacjach z ostatnich dni opowiada Sebastian Soberski, kierownik Planetarium i Obserwatorium Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika w Grudziądzu.

Czytaj także: