Serhij Żadan to prozaik i poeta ukraiński walczący nie tylko piórem. Od roku 2014, czyli od początku wojny w Donbasie, angażuje się w wolontariat. Pomaga cywilom i żołnierzom. Jeśli chodzi o literacki aspekt jego działalności, to czytelnicy entuzjastycznie przyjęli powieść "Internat", wydaną w roku 2019. Żadan opowiada o wojnie z punktu widzenia cywilów. Nauczyciel, Pasza, musi przedrzeć się przez ogarnięty wojenną pożogą Donbas, by sprowadzić siostrzeńca z internatu do domu.
Sam autor przekonywał rozmowie z Magdą Mikołajczuk, że starał się pokazać podobieństwo wojen wybuchających od wieków na całym świecie. - Chciałem pokazać, że wszystkie wojny są podobne przede wszystkim w swoim dramatyzmie. Podobne historie mogły wydarzyć się na Bałkanach czy w Syrii - zwracał uwagę. Jednocześnie dodawał, że ważniejsze od epatowania okrucieństwem było dla niego pokazanie i zaprezentowanie towarzyszących cywilom emocji. Przede wszystkim strachu.
Wojna nie jest kobietą
Swiatłana Aleksijewicz to białoruska pisarka i reporterka, laureatka Literackiej Nagrody Nobla. W swoich książkach podejmuje temat absurdu i dramatu, jaki wiąże się z wojną. To jednak literatura non-fiction. W książce "Wojna nie ma w sobie nic z kobiety", znajdziemy rozmowy przeprowadzone przez Aleksijewicz z żołnierkami walczącymi podczas II wojny światowej. To interesujące, choć poruszające spojrzenie na wojnę przez pryzmat kobiecej, jedynie, psychiki i fizjologii.
Stracone pokolenie
Jednym z najbardziej znanych pisarzy - pacyfistów, był Erich Maria Remarque. Urodzony w Niemczech, w roku 1929 wydał antywojenną powieść pt. "Na Zachodzie bez zmian". To do dziś jeden z najmocniejszych w światowej literaturze głosów przeciwko konfliktom zbrojnym. Podczas I wojny światowej grupa szkolnych kolegów zaciąga się do wojska. Szybko muszą jednak zweryfikować wyobrażenia, które stworzyła w nich prowojenna propaganda nauczycieli.
Obserwujemy ich cierpienie, tragedię i bezsens konfliktu, w którym biorą udział. Zdaniem krytyków Remarque w swojej twórczości koncentrował się na tzw. pierwiastku ludzkim. - W gruncie rzeczy chodziło po prostu o człowieka. Jak człowiek, w istniejącej sytuacji, może zachować swoją tożsamość, godność i honor? Jak się uchronić przed wpływami zewnętrznymi? Chodziło o jednostkę, a nie o wielkie kategorie społeczne - analizował dr Tomasz Małkowski.
Walczyć groteską i czarnym humorem
Joseph Heller swoim orężem uczynił czarny humor i groteskę. Bohaterowie powieści "Paragraf 22", wariaci i oportuniści, robią wszystko, by przeżyć. Yossarian, bombardier 256. eskadry Korpusu Powietrznego Armii Stanów Zjednoczonych, udaje niezrównoważonego psychicznie, by uniknąć kolejnych lotów bojowych. Absurd wojny, w humorystyczny sposób, pokazał również Jaroslav Hašek. Czeski pisarz stworzył kultową już powieść pt. "Przygody dobrego wojaka Szwejka". Na uwagę zasługuje również współczesna powieść "Pieprzyć teraz to tysiąc dinarów", chorwackiego pisarza Borisa Dežulovića.
Tytuł audycji: Kulturalna Jedynka
Prowadzi: Magda Mikołajczuk
Data emisji: 22.09.2022
Godzina emisji: 23.42
mg