Komiks "Polskie Radio - wrzesień 1939". Radiowcy przekazywali Europie, że nadal walczymy
- 6 maja 2022 roku w siedzibie Polskiego Radia odbyła się premiera albumu "Kolekcja płyt gramofonowych Polskiego Radia z września 1939 roku", zawierającego 93 spośród około 200 nagrań sprzed 83 lat. To unikatowe wydawnictwo było możliwe do zrealizowania dzięki działającym wówczas radiowcom.
- Polskie Radio zainicjowało także akcję poszukiwań zaginionej części dźwięków - "Gdzie jest czarny neseser?".
- Komiks "Polskie Radio - wrzesień 1939", wydany przez Polskie Radio oraz Instytut Pamięci Narodowej, opowiada o historii walczącej Warszawy i heroizmie radiowców. Tworząc jego scenariusz, autorzy wykorzystali m.in. odnalezione nagrania.
- Działania Polskiego Radia wpisują się też w akcję #bezprzedawNIEnia - kampanię informacyjną poświęconą stratom wojennym, jakie Polska poniosła w wyniku niemieckiej agresji rozpoczętej 1 września 1939 roku.
Jak powstawał komiks "Polskie Radio - wrzesień 1939"? - Na początku musieliśmy stworzyć tzw. scenariusz na podstawie płyt Polskiego Radia. Przedstawiliśmy w nim dosyć obszerne wypowiedzi, a następnie podzieliliśmy je na kadry i strony. W kolejnym etapie musieliśmy pozyskać zdjęcia i rysunki Warszawy z czasów, kiedy została zniszczona podczas II wojny światowej - opowiada Maciej Czaplicki.
- Na samym początku znajduje się kadr przedstawiający zalakowaną kopertę. Nikt nigdy nie spodziewał się, że będzie musiał ją otworzyć, co jednak nastąpiło 1 września o godz. 6.00. Przedstawiliśmy to dosłownie małą ilością tekstu, ale z grafiką pokazującą powagę sytuacji - wskazuje gość Jedynki.
W kadrze komiksu widzimy oczy Zbigniewa Świętochowskiego, który wygłosił komunikat informujący o rozpoczęciu wojny. - Halo, halo! Tu Warszawa i wszystkie rozgłośnie Polskiego Radia. Dziś rano o godzinie piątej minut czterdzieści oddziały niemieckie przekroczyły granicę polską, łamiąc pakt o nieagresji. Bombardowano szereg miast. Za chwilę usłyszą państwo komunikat specjalny - mówił spiker Polskiego Radia.
Źródło: Polskie Radio/YouTube
Polskiego Radio mówiło, że Polska nadal walczy
Maciej Czaplicki zwraca uwagę, że wraz z innymi współautorami komiksu: Romanem Kucharskim, Janem Madejskim i Sławomirem Czubą, pokazał realne postacie, które znajdowały się wtedy w Polskim Radium, m.in. radiowców, aktorów, mieszkańców Warszawy czy prezydenta Stefana Starzyńskiego. - Polskie Radio w tamtych czasach było jedynym medium, które przekazywało na Polskę i całą Europę, że nadal walczymy i chcemy być niepodległym krajem - twierdzi.
- Komiks ma to do siebie, że ma jak najmniej treści, a jak najwięcej obrazu. Musieliśmy przedstawiać czasami trudne sytuacje od 1 do 20 września, kiedy radiowcy mieszkali z całymi rodzinami w podziemiach budynku Polskiego Radia. Starali się wtedy utrzymać sprzęt i ciągle nadawać - wspomina.
Historia na setki stron
Komiks liczy 48 stron. - Historia Polskiego Radia jest tak ogromna, również ta we wrześniu 1939, że nie wystarczyłoby nam także 300 stron, aby przedstawić to wszystko - przyznaje Maciej Czaplicki.
- Musieliśmy wejść w te postacie i powagę sytuacji. Wiemy, że ta historia nie jest łatwa i kończy się niezbyt dobrze dla wielu radiowców z 1939 roku, ale też daje nam głębię tej historii, że zachowują płyty i starają się je ukryć. Komiks jest początkiem, a w zasadzie powinno to być uzupełnieniem rozmowy pomiędzy pokoleniem, które już powoli odchodzi albo odeszło, a potomkami, czyli rodzicami dzieci, którzy też potencjalnie mogą czytać ten komiks (…). Ma on określoną liczbę kadrów, ale historię można rozbudować na setki stron - dodaje gość Jedynki.
Maciej Czaplicki podsumowuje, że komiks "pokazuje Polaków radiowców, którzy nie walczyli z karabinami, tylko głosem, i którzy do samego końca wykonywali swoje obowiązki".
Czytaj także:
Tytuł audycji: Kulturalna Jedynka
Prowadziła: Anna Stempniak
Gość: Maciej Czaplicki (jeden z autorów komiksu "Polskie Radio - wrzesień 1939")
Data emisji: 5.10.2022
Godzina emisji: 23.41
DS/kor
