"Pomorski Korczak". Reportaż Urszuli Żółtowskiej-Tomaszewskiej [POSŁUCHAJ]

Urodził się w gruzińskim Tbilisi jako potomek zesłańców. Znakomite wyniki w nauce i studia w Cesarskiej Wojskowej Akademii Medycznej otworzyły mu drogę do świetnej kariery. Praktykuje m.in. w Petersburgu, zostaje asystentem jednego z pionierów nowoczesnej rosyjskiej psychiatrii Władimira Biechtieriewa. Ale pochłaniają go także inne sprawy – jeszcze jako student angażuje się w walkę o niepodległość Polski, kolportuje bibułę, szkoli się w tajnej akademii bojowników PPS, przerzuca broń i nadzoruje produkcję ładunków wybuchowych. Podczas pierwszej wojny światowej jest rosyjskim lekarzem wojskowym. Później przekaże polskiemu wywiadowi wojskowemu informacje na temat rosyjskich badań nad bronią chemiczną i ochroną przeciw gazom bojowym.
W odrodzonej Rzeczypospolitej zajmuje miejsce godne swojej wiedzy i siły charakteru. Poświęca się psychiatrii i badaniom w dziedzinie ochrony przeciwchemicznej (w Instytucie Badawczym Broni Chemicznej w Warszawie), angażuje się w życie obywatelskie i patriotyczne.

Wrzesień 1939 zastaje go w Krajowym Zakładzie Psychiatrycznym w Świeciu, gdzie jest szanowanym przez współpracowników dyrektorem. Wkrótce i tu dociera niemiecka "Aktion T-4" - zaplanowana i systematycznie przeprowadzona akcja mordowania chorych psychicznie i osób niepełnosprawnych intelektualnie - a także wymierzona w polskie elity "Inteligenzaktion".

Doktor Bednarz może wyjechać ze Świecia i uratować życie. Namawia go do tego nawet niemiecki zarządca szpitala. Nie skorzystał z tej możliwości. Uratował tylu pacjentów, ilu udało mu się potajemnie wysłać do domów, do rodzin. Został zamordowany przez niemieckie komando śmierci razem ze swoimi pacjentami, najprawdopodobniej w miejscowości Grupa niedaleko Świecia 11 listopada 1939 roku.

Czytaj również: 

Tytuł reportażu: "Pomorski Korczak" 

Autorka: Urszula Żółtowska-Tomaszewska

Data emisji: 25.11.2022 r. 

Godzina emisji: 0.35

ans/kor