Ogrody zimowe zdobią Kew Gardens pod Londynem, parki botaniczne w Paryżu, Wiedniu czy Madrycie, a w Łazienkach Królewskich miejscem historycznym jest Stara Pomarańczarnia.
Oranżeria i ogród zimowy
Pierwsza oranżeria publiczna powstała w 1820 roku w Lipsku. W jej wnętrzu znajdowała się wówczas kawiarnia. Wcześniej zamożni ludzie na swoich terenach z dużym trudem hodowali rośliny z innych kontynentów, próbując je przenieść na europejski grunt. - Oranżerie, w języku polskim zwane cieplarniami, były to budynki początkowo drewniane i rozbieralne, a od XVII i XVIII w. murowane, które służyły do przechowywania roślin, które nie mogły w warunkach środkowoeuropejskich dać sobie rady w ogrodach - mówi dr Anna Majdecka-Strzeżek. - Natomiast ogrody zimowe to późniejszy czas. Podstawowa funkcja to funkcja odpoczynku, relaksu, zabawy, którym rośliny tylko towarzyszą - wyjaśnia rozmówczyni Katarzyny Jankowskiej.
"Ogród w ogrodzie"
Tworzenie i utrzymywanie tego typu miejsc było bardzo kosztowne. - Cieplarnie, oranżerie, ogrody zimowe były "ogrodami w ogrodzie" - mówi dr Majdecka-Strzeżek. - Trzeba było je non stop utrzymywać, bo chwila przerwy w ogrzewaniu oznaczała śmierć kosztowych roślin. To był bardzo kosztowny element, na który stać było tylko najbogatszych - kontynuuje. W książce z 1834 roku znajdziemy m.in. ilustrację, która pokazuje, jak podgrzewano przestrzeń pod roślinami. Trzeba było cały czas dorzucać drewna do pieca z cegieł. - Wymagało to zatrudnienia osoby, która doglądała zarówno pod względem technicznym, jak i ogrodnika, który zauważał, czy rośliny trwają w dobrej kondycji - wyjaśnia.
Czytaj także:
Konstrukcje stalowe
Technologie grzewcze i wszystkie wymogi techniczne były bardzo surowe. - W przypadku oranżerii, które były budowane z cegieł, były to podłużne budynki lokalizowane w opcji północ-południe - mówi gość radiowej Jedynki. - Strona północna była murowana, strona południowa była przeszklona, żeby słońce oświetlało i ogrzewało rośliny. Były to budowle o różnych rozmiarach. W rezydencjach królewskich czy cesarskich były one zdecydowanie większe (...). W XIX wieku następuje postęp techniczny polegający na odkryciu stali do tworzenia różnego rodzaju konstrukcji, na przykład mostów, domów, a także pawilonów wystawienniczych. Zaczęto wykorzystywać opcje dużych powierzchni szklanych wmontowanych w konstrukcje stalowe przy realizacji nowego typu oranżerii i ogrodów zimowych - wyjaśnia dr Anna Majdecka-Strzeżek.
W audycji także:
Historyk, varsavianista, społecznik – prof. Marian Marek Drozdowski. Wspomnimy działalność naukową, popularyzację dziedzin historycznych oraz szereg biografii wybitnych postaci polskiej polityki XIX i XX wieku pióra prof. Drozdowskiego. Wśród publikacji jubilata, który obchodzi 90-lecie, na uwagę zasługują sylwetki Ignacego Jana Paderewskiego, Stefana Starzyńskiego czy inż. Eugeniusza Kwiatkowskiego.
Patronat Polskiego Radia
Tytuł audycji: Eureka
Prowadziła: Katarzyna Jankowska
Goście: dr Anna Majdecka-Strzeżek (architekt krajobrazu)
Data emisji: 10.01.2023
Godzina emisji: 19.30
djr/kor
Ogrody zimowe i kompozycje roślin egzotycznych - Jedynka - polskieradio.pl