Żołnierze Wyklęci. "To w nich było zapisane sumienie narodu"

1 marca 1951 r. w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie, po pokazowym procesie, zostali zabici przywódcy IV Zarządu Głównego Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość". Dziś w tym miejscu odbyły się uroczystości upamiętniające Żołnierzy Wyklętych.

- To właśnie oni poprzez to, w jaki sposób żyli, poprzez świadectwo swojego życia, swoją walkę, są prawdziwie nieśmiertelni - powiedział premier Mateusz Morawiecki.

Zwycięstwo prawdy

Marszałek Sejmu Elżbieta Witek zaznaczyła, że muzeum, w którym odbywają się uroczystości, było kiedyś miejscem okrutnej kaźni wielkich patriotów i bohaterów, a dziś staje się miejscem symbolicznym.

- To jest symbol zwycięstwa prawdy nad kłamstwem, bohaterstwa nad zdradą, pamięci nad zapomnieniem - mówiła.

Prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki powiedział z kolei, że prawda i pamięć nigdy się nie kończą, nie mają mety.

YouTube/TVP Info

<<< Czytaj także: Żołnierze Wyklęci - SERWIS SPECJALNY >>>

Sumienie polskiego narodu

Jak mówił, wszyscy Polacy zobowiązani są do tego, aby pamiętać o bohaterach, którzy "swoimi życiorysami rysowali nam wolną i niepodległą Polskę".

- To w nich było zapisane sumienie polskiego narodu tak brutalnie rozstrzelane 1 marca 1951 roku w murach tego więzienia w trzy kwadranse - od godziny 20.00 do godziny 20.45. A symbolem rozstrzelania tego sumienia jest podpułkownik Łukasz Ciepliński "Pług" i jego podkomendni - mówił dr Karol Nawrocki.

W Pawilonie X dawnego więzienia została otwarta zrekonstruowana cela, w której więziony był podpułkownik Łukasz Ciepliński.

Skąd określenie "wyklęci"?

Sformułowanie "żołnierze wyklęci" powstało w 1993 r., kiedy po raz pierwszy użyto go w tytule wystawy "Żołnierze Wyklęci - antykomunistyczne podziemie zbrojne po 1944 r.", zorganizowanej przez Ligę Republikańską na Uniwersytecie Warszawskim. Jego autorem był Leszek Żebrowski. Stanowi ono bezpośrednie odwołanie do listu otrzymanego przez wdowę po jednym z żołnierzy podziemia, w którym, zawiadamiając o wykonaniu wyroku śmierci na jej mężu, dowódca jednostki wojskowej pisze o nim: "Wieczna hańba i nienawiść naszych żołnierzy i oficerów towarzyszy mu i poza grób. Każdy, kto czuje w sobie polską krew, przeklina go – niech więc wyrzeknie się go własna jego żona i dziecko". Wyrażenie "żołnierze wyklęci" upowszechnił Jerzy Ślaski (1926–2002), publikując w 1996 r. książkę pod takim właśnie tytułem.

Audycja: Ekspres Jedynki

Materiał: Sylwia Białek

Data emisji: 1.03.2023

Godzina emisji: 15.17

mgc