Historia Polski XX wieku. Kongres Pamięci Narodowej pod hasłem "Historia mówi przez pokolenia"

Data publikacji: 12.04.2023 21:45
Ostatnia aktualizacja: 13.04.2023 13:05
Ten tekst przeczytasz w 4 minuty
Kongres Pamięci Narodowej
Kongres Pamięci Narodowej, Autor - Instytut Pamięci Narodowej
Rozpoczynający się 13 kwietnia Kongres Pamięci Narodowej skierowany jest zarówno do dorosłych pasjonatów historii, jak i młodzieży oraz dzieci, które dopiero zaczynają poznawać XX-wieczne losy Polski. - Chcemy nauczać prawdy o polskiej historii w XX wieku za sprawą nowych technik i sposobów - powiedział na antenie Programu 1 Polskiego Radia dr Karol Nawrocki, prezes IPN. 
  •  13 kwietnia w Warszawie na PGE Narodowym rozpocznie się trzydniowy Kongres Pamięci Narodowej organizowany przez IPN pod hasłem "Historia mówi przez pokolenia". 
  • Podczas Kongresu odbędzie się 26 paneli dyskusyjnych poświęconych historii Polski i Europy Środkowej w XX wieku udziałem polskich i zagranicznych historyków, dziennikarzy, blogerów oraz przedstawicieli instytucji zajmujących się badaniem totalitaryzmów i upamiętnianiem ich ofiar.
  • Poza panelami o tematyce historycznej, odbędą się liczne wydarzenia kulturalne i festiwal filmowy. Przyznane zostaną również nagrody dla autorów publikacji historycznych.

Raport "Edukacja dla pamięci" 

Dr Karol Nawrocki przypomniał, że inspiracją do organizacji Kongresu były wyniki przeprowadzonego w drugiej połowie 2022 r. badania społecznego na temat świadomości historycznej Polaków, które objęły próbę blisko 6 tys. osób.

- W tym roku, zachęceni też badaniami społecznymi przygotowanymi przez Uniwersytet Rzeszowski na zlecenie IPN przez zespół prof. Malickiego, zobaczyliśmy, że nauczanie historii w XXI wieku z jednej strony nie powinno być pozbawione fundamentalnej pracy z podręcznikami i książkami, z ofertą edukacyjną, z drugiej zaś strony żyjemy w czasach, w których część edukacji odbywa się na zupełnie innym polu - podkreślił dr Karol Nawrocki. - Kongres Pamięci Narodowej jest połączeniem trzech fundamentów. Z jednej strony doświadczenia sprzed kilku lat, z drugiej strony jest odpowiedzią na badania opinii społecznej, a z trzeciej strony nową ścieżką działania IPN - dodał prezes IPN. 


- W tym raporcie i jego wynikach widzę ogromny potencjał, ponieważ zaledwie  7 proc. młodzieży uznaje, że historia jest niepotrzebna i nie należy się nad nią zastanawiać, a ponad 24 proc. patrzy na historię jako na materiał poznawczy i dający pole do głębszych refleksji, z kolei 50 proc. ma stosunek ambiwalentny. To pokazuje głęboki potencjał naszej młodzieży w poszukiwaniu wiedzy historycznej - zaznaczył rozmówca Doroty Truszczak. 


Co czeka uczestników Kongresu?

Trzydniowy Kongres Pamięci Narodowej to liczne debaty historyczne, ale nie tylko.  - Kongres to cykl debat. Każdego dnia będziemy mieć temat przewodni. Pierwszego dnia będziemy dyskutować w gronie znakomitych historyków, publicystów, a także szefów instytucji, których misja jest analogiczna do misji realizowanej przez IPN - powiedział dr Sebastian Pilarski, dyrektor Biura Badań Historycznych IPN. -  Pierwszego dnia będą to dyskusje poświęcone polityce historycznej, polityce pamięci jako ważnemu elementowi naszej tożsamości. Będzie porównanie tego, w jaki sposób państwa Europy Środkowo-Wschodniej radzą sobie z trudną historią XX wieku, doświadczeniem komunizmu czy też niemieckiego nazizmu - przyznał gość "Przystanku Historia". 

Drugiego dnia kongresu zaplanowano m.in. dyskusje związane z II wojną światową i reparacjami wojennymi, problematyką powojennych rozliczeń z przeszłością oraz wiedzy Zachodu na temat charakteru okupacji niemieckiej w Polsce, kwestią pomocy udzielanej Żydom przez Polaków pod okupacją niemiecką. Z kolei trzeci i ostatni dzień zdominuje tematyka związana z "Solidarnością" i jej światowym fenomenie. 

Poszukiwanie miejsc pochówków ofiar totalitaryzmów

Biuro Poszukiwań i Identyfikacji Instytutu Pamięci Narodowej powstało w 2016 roku w celu poszukiwania miejsc pochówku ofiar totalitaryzmów z lat 1917-1990 oraz czystek etnicznych. Poszukiwanie miejsc pochówków ofiar totalitaryzmów będzie jedną z debat Kongresu. - Kiedy mówimy o polskiej niepodległości, że po 1989 roku Polska stała się wolnym krajem, zaczęliśmy porządkować tę rzeczywistość, budować instytucje i struktury. Jednym z elementów jest również poszukiwanie, odnajdywanie i identyfikacja ofiar totalitaryzmów, ponieważ nie da się budować współczesnej tożsamości narodowej, kiedy mamy pewne niezałatwione sprawy - stwierdził ks. Tomasz Trzaska z Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN. - Staramy się robić zadośćuczynienie, porządkując te krzywdy, które nie my uczyniliśmy, tylko okupanci niemieccy i sowieccy po II wojnie światowej - dodał. 

Festiwal filmowy "Echa Katynia" 

W ramach Kongresu Pamięci Narodowej odbędzie się także 4. Międzynarodowy Festiwal Filmowy o Totalitaryzmach "Echa Katynia". Widzowie będą mogli obejrzeć 26 filmów, których motywem przewodnim są zmagania jednostek z systemami totalitarnymi.

Wśród prezentowanych podczas festiwalu produkcji jest m.in. nominowany do Oscara w kategorii pełnometrażowy film dokumentalny „Dom z drzazg”. Jego akcja rozgrywa się w ukraińskim domu dziecka położonym w pobliżu linii frontu. Jego wychowankowie opowiadają o swoich traumatycznych przeżyciach i doświadczeniu przemocy. - Bardzo przykre wrażenie zostawia w człowieku ten film, taki żal i poczucie bezsilności by ratować innych - przyznał Karol Litwin, naczelnik Wydziału Notacji i Opracowań Multimedialnych BEN IPN. 

Czytaj także:

Ponadto w audycji:

- Książka Marka Klecla pt. "Pisarze Niepodległości. Szkice o ludziach i dziełach". W latach 1914-1920 polscy pisarze walczyli w Legionach, w kampaniach Wielkiej Wojny, byli korespondentami wojennymi, pracownikami propagandy wojskowej. Jako świadkowie uwiecznili działania przygotowujące do życia w niepodległej Polsce. W dwudziestoleciu międzywojennym swobodnie uprawiali swoją twórczość, a po wybuchu II wojny światowej znów podjęli zadanie opisywania zagrożonej suwerenności kraju. O tym mówił dr Marek Klecel.

- Wydarzenia i artykuły na portalu przystanekhistoria.pl

Tytuł audycji: Przystanek Historia

Prowadziła: Dorota Truszczak

Goście: dr Karol Nawrocki (prezes Instytutu Pamięci Narodowej), dr Sebastian Pilarski (dyrektor Biura Badań Historycznych IPN), ks. Tomasz Trzaska (Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN), Karol Litwin (naczelnik Wydziału Notacji i Opracowań Multimedialnych BEN IPN)

Data emisji: 12.04.2023

Godzina emisji: 19.30

ans

Cztery pory roku
Cztery pory roku
cover
Odtwarzacz jest gotowy. Kliknij aby odtwarzać.