Wygasły wulkan Coropuna. Święta góra Inków

Data publikacji: 12.05.2023 21:03
Ostatnia aktualizacja: 12.05.2023 21:18
Ten tekst przeczytasz w 3 minuty
Ruiny Maucallacta w pobliżu Pampacolca, Arequipa - Peru
Ruiny Maucallacta w pobliżu Pampacolca, Arequipa - Peru, Autor - Marco Alhelm/Shutterstock
Położony w peruwiańskich Andach wygasły wulkan Coropuna uważany był przez Inków za świętą górę, do której pielgrzymowano nawet z odległych zakątków inkaskiego imperium. Jednak tylko nieliczni wspinali się na ten sześciotysięczny szczyt. Dlaczego?
  • Większość zatrzymywała się niżej, na wysokości 3700 metrów, gdzie znajdował się główny ośrodek kultu - dziś stanowisko archeologiczne Maucallacta.
  • Od lat polscy specjaliści badają to centrum, próbując odkryć funkcje budynków i zrekonstruować obrzędy, które miały tam miejsce.
  • Krążą legendy, że właśnie w Maucallacta ukryto okup zgromadzony na wykupienie z hiszpańskiej niewoli władcy Inków, czyli skarb Atahualpy.

W wielu kulturach wysokie szczyty uznawano za siedziby bogów. Czym Coropuna wyróżnia się na tle innych gór?

- Kult świętych gór jest czymś naturalnym, co w krajobrazie bardzo mocno przemawia do ludzi. Jest to też związane z praktycznymi aspektami, czyli np. z wodą, która z tych gór spływa. Coropuna jest niezwykle monumentalnym wulkanem, pokrytym lodowcem, więc do ludzi przemieszczających się po płaskowyżach andyjskich, i tych wysoko i tych nisko, zawsze przemawia, ponieważ jest po prostu widoczna z bardzo daleka - mówi dr Maciej Sobczyk z Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, współpracownik Centrum Badań Andyjskich UW.

Coropuna posiada siedem głównych szczytów i jest również wygasłym wulkanem. Pokrywa lodowca rozciąga się na dystansie kilkunastu kilometrów.

POSŁUCHAJ

24:51

Wygasły wulkan Coropuna. Święta góra Inków (Jedynka/Eureka)

Najważniejsze sanktuarium Coropuny

W 1997 roku polscy badacze rozpoczęli prace na stanowisku archeologicznym Maucallacta, które znajduje się na wysokości 3700 m.

- Od samego początku zwróciliśmy uwagę na niezwykłą relację w krajobrazie między Coropuną i tym stanowiskiem. Kiedy stoi się w obrębie struktur tego gigantycznego placu na tym stanowisku, to Coropuna jest jakby zawieszonym nad nami bezpośrednio potężnym masywem górskim. To był jeden z najważniejszych czynników w relacji z bóstwami miejsc, w których odprawiano ceremonie - wyjaśnia dr Maciej Sobczyk.

Maucallacta była najważniejszym sanktuarium Coropuny i jednocześnie centrum pielgrzymkowym, do którego przybywało się w celu rozmowy z wyrocznią za pośrednictwem kapłana. Bardzo wysoką rangę temu miejscu nadali Inkowie, którzy mocno zainwestowali, rozbudowując ten kompleks architektoniczny.

- Jednak baza jest znacznie starsza, przynajmniej 300-400 lat przed Inkami. Najwcześniejsze daty szacunkowe i daty C14 wskazują na koniec pierwszego i początek drugiego tysiąclecia - tłumaczy ekspert.

Skarb Atahualpy

Krążą legendy, że w okolicach Coropuny ukryto okup zgromadzony na wykupienie z hiszpańskiej niewoli władcy Inków. Skarb Atahualpy miał zostać zakopany, ponieważ Inkowie dowiedzieli się, że ich władca został zgładzony.

- Jak Atahualpa był uwięziony przez Pizarra, to faktycznie okup z całego imperium był ściągany, żeby za niego zapłacić. Wybrano salę, która miała być wypełniona do wysokości wzrostu Atahualpy przedmiotami złotymi i srebrnymi. Z całego imperium szły karawany lam, ponieważ te rzeczy wieziono ze wszystkich świątyń. Kiedy okazało się, że został zamordowany, karawany przestały wędrować dalej i to ukrywano - twierdzi dr Maciej Sobczyk.

Czytaj także:

W audycji również:

Już w źródłach grecko-rzymskich znajduje się informacja o Muziris - wspaniale prosperującym porcie położonym u zachodnich wybrzeży Indii. W szczytowym okresie swojej aktywności (w I-II w. n.e.) nadoceaniczna aglomeracja stanowiła jeden z kluczowych rynków handlu przyprawami, tekstyliami i kamieniami szlachetnymi, który łączył Indie z królestwami Arabii Południowej, z Afryką Wschodnią, a przez Morze Czerwone z rzymskim Śródziemnomorzem. Polscy badacze podpisują właśnie umowę współpracy na stanowisku archeologicznym Pattanam, identyfikowanym
z częścią starożytnego Muziris. Jakie stawiają sobie cele?

Gość: dr Marek Woźniak - Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN, szef misji.

Tytuł audycji: Eureka

Prowadziła: Katarzyna Kobylecka

Goście: dr Maciej Sobczyk (Wydział Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, współpracownik Centrum Badań Andyjskich UW), dr Marek Woźniak (Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN, szef misji)

Data emisji: 12.05.2023

Godzina emisji: 19.30

DS

Cztery pory roku
Cztery pory roku
cover
Odtwarzacz jest gotowy. Kliknij aby odtwarzać.