Prof. Grabowska: rejestr wszystkiego, co straciła Ukraina, ma ogromną wartość

Szacowanie szkód wojennych

Ponad 40 krajów poparło w środę podczas szczytu Rady Europy w Reykjaviku stworzenie systemu szacowania szkód wojennych, wyrządzonych przez Rosję na Ukrainie - podała agencja AP. Zadaniem tego urzędu miałaby być pomoc w zadośćuczynieniu ofiarom wojny i wsparcie w odbudowie Ukrainy.

Według agencji AP najbardziej namacalnym efektem rozmów było uzgodnienie utworzenia nowego urzędu do sporządzania rejestru szkód, który umożliwiłby ofiarom wojny na Ukrainie zgłaszanie poniesionych strat. Zgodnie z dokumentem Rady Europy zapis "ma stanowić pierwszy element przyszłego międzynarodowego mechanizmu odszkodowawczego". Koszty bieżące mają być finansowane przez sygnatariuszy. 

- Rejestr strat wojennych, wszystkiego, co Ukraina straciła, robiony na bieżąco, ma ogromną wartością. Polska po wielu latach odtwarza straty II wojny światowej i z wielkim trudem przychodziło nam sporządzić taki rejestr, wiele rzeczy umknęło - mówi na antenie Programu 1 Polskiego Radia prof. Genowefa Grabowska, ekspert ds. prawa międzynarodowego. - Społeczność międzynarodowa, głównie europejska, stworzyła możliwość utworzenia ciała, które będzie zbierało wszystkie informacje o stratach materialnych i nie tylko, a także o tym, co Ukraina straciła w kulturze, o stratach związanych z gospodarką, z przemysłem i także o stratach ludzkich - dodaje ekspert. 

Ściganie zbrodni rosyjskiej agresji na Ukrainę 

Organizacja szacująca szkody na Ukrainie będzie miała siedzibę w Hadze. Rada Europy zamierza też, o czym poinformowała jej sekretarz generalna Marija Pejcinović Burić, wspierać międzynarodowe starania o powołanie organu sądowego do ścigania zbrodni agresji Rosji na Ukrainę.

- Rada Europy ma szerszy zasięg oddziaływania niż Unia Europejska - podkreśla gość Jedynki. - Widzimy, że dużą rolę w tej chwili w konstrukcji prawnej i w realizacji tego przedsięwzięcia odgrywa premier Wielkiej Brytanii, który tam jest i który występuje jako reprezentant spoza UE i bardzo aktywnie działał - dodaje. 

Konfiskata majątków oligarchów rosyjskich 

Jak podkreśla prof. Grabowska, państwa członkowskie UE powinny zająć się konfiskatą majątków oligarchów rosyjskich. - Te majątki są zgromadzone w Europie. (...) W tej chwili bardzo trudno jest podejść do tego kompleksowo, ale mogłyby to być środki, które później będą wykorzystane w odbudowie Ukrainy - stwierdza. 

Poza tym w audycji:

- Islandzki szczyt szefów państw i rządów Rady Europy. Głównym tematem wojna na Ukrainie - felieton Wojciecha Cegielskiego. 

- W Kijowie wizyta Li Huia - chińskiego wysłannika do spraw rozmów pokojowych. Ma rozmawiać z ukraińskimi władzami, następnie odwiedzi kilka europejskich stolic, w tym Polskę. Felieton Pawła Buszki oraz rozmowa z prof. Dominikiem Mierzejewskim z Uniwersytetu Łódzkiego. 

- Przywódcy sześciu afrykańskich krajów: RPA, Egiptu, Ugandy, Konga, Senegalu oraz Zambii, planują udać się "tak szybko, jak to będzie możliwe" do Rosji i na Ukrainę z misją pokojową. Zapowiedział to prezydent RPA Cyril Ramaphosa, który rozmawiał już z prezydentami Ukrainy i Rosji. Obaj zgodzili się na przyjęcie w swoich stolicach misji i afrykańskich przywódców. Według Cyrila Ramaphosy działanie koalicji państw ma pomóc w znalezieniu rozwiązania "wyniszczającego konfliktu", przez który Afryka bardzo cierpi. Informacja o inicjatywie pojawia się kilka dni po tym, jak RPA została oskarżona przez ambasadora USA w tym kraju o dostarczanie w grudniu broni do Rosji. Władze RPA oświadczyły, że oskarżenia amerykańskiego dyplomaty są nieprawdziwe. Rozmowa z dr. hab. Kamilem Zajączkowskim z Uniwersytetu Warszawskiego. 

- Ogłoszenie wyroku sądu apelacyjnego w procesie byłego prezydenta Francji Nicolasa Sarkozy'ego w sprawie tzw. afery podsłuchów. W pierwszym procesie polityk został skazany na trzy lata więzienia za korupcję i nadużywanie wpływów. Relacja Stefana Foltzera.

Czytaj także: