"Ukraina w NATO, gdy pozwolą warunki". Ekspertka: sojusz "nie odejdzie od swoich odwiecznych zasad"

Jak podkreślał Wojciech Cegielski, wysłannik Polskiego Radia do Wilna, informacja przekazana przez Jensa Stoltenberga nie jest do końca  satysfakcjonująca zarówno dla samej Ukrainy, jak i dla krajów wschodniej flanki NATO, w tym Polski. - Nie wiadomo, co oznacza określenie "gdy warunki na to pozwolą". Padło takie pytanie przed chwilą na konferencji prasowej, na to pytanie Jens Stoltenberg nie odpowiedział, więc tutaj wisimy trochę w takiej mglistej chmurze - stwierdził.

Dodał jednak, że Jens Stoltenberg powiedział o tym, iż Ukraina i tak robi postępy na drodze do NATO. - W 2008 roku, kiedy pierwszy raz była o tym mowa, na szczycie w Bukareszcie ustalono tzw. mapę drogową, czyli nałożono konkretne warunki, które Ukraina musiałaby spełnić. Teraz całe NATO zgodziło się, aby te warunki zostały pominięte, by zdjąć te wszystkie wymogi, co oznacza, że ta procedura wchodzenia do NATO będzie skrócona - wyjaśnia Wojciech Cegielski.

Zasady NATO

Obecna w naszym studiu dr Beata Górka-Winter z Uniwersytetu Warszawskiego ocenia, że takie postawienie sprawy przez NATO oznacza, że sojusz "nie odejdzie od swoich odwiecznych zasad".

- A tymi zasadami są przede wszystkim nieprzyjmowanie do sojuszu państw, które są w stanie wojny, które może nawet mają uregulowane granice na mapie, ale o te granice toczy się przecież dzisiaj bardzo zażarta walka zbrojna; oraz państw, które według sojuszu nie spełniają jeszcze kryteriów formalnych, a te kryteria formalne to przede wszystkim taki poziom reform sektora bezpieczeństwa, który jest zgodny z zachodnimi standardami - mówi dr Beata Górka-Winter.

Ekspertka doprecyzowuje, że chodzi m.in. o rządy prawa, zadowalający poziom walki z korupcją czy jasny podział kompetencji pomiędzy instytucjami sektora bezpieczeństwa. - Ukraina też dosyć długo nie wypełniała różnych kryteriów. Plus polityka wobec Rosji, bo przypomnę, że jeszcze do 2014 roku, kiedy nastąpiła aneksja Krymu, potem wejście "zielonych ludzików" do Donbasu, Ukraina miała dosyć silne związki z Rosją, jej przemysł zbrojeniowy jeszcze do 2014 roku był zblatowany z przedsiębiorstwami rosyjskimi  - dodaje.

Dla Niemiec i Francji Rosja jest partnerem

W deklaracji Jensa Stoltenberga zabrakło jakichkolwiek ram czasowych, o które zabiegał prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski. Dr Krzysztof Winkler z Warsaw Enterprise Institute przekonuje, że wchodzą tu w grę interesy poszczególnych państw NATO, które nie zawsze są zbieżne.

- Trzeba pamiętać, że dla Niemiec i Francji Rosja jest partnerem, nie przeciwnikiem, w przeciwieństwie np. do Polski czy Wielkiej Brytanii. Natomiast Amerykanie chcą sobie pozostawić maksymalną swobodę działania, tzn. zostawić sobie możliwość przyjęcia Ukrainy albo ewentualnie zapewnienia gwarancji na wzór Izraela, czyli wsparcia, jeśli chodzi o sprzęt, jeśli chodzi o finanse, jeśli chodzi o szkolenie, natomiast bez dawania twardych warunków i zabezpieczeń w momencie ewentualnej kolejnej wojny - podkreśla.

Szczyt NATO w Wilnie zakończy się w środę, 12 lipca.

Ponadto w audycji:

- 80. rocznica rzezi wołyńskiej - w jaki sposób do tego tematu podchodzi Ukraina, co się w związku z tym odbyło na Ukrainie w ostatnich dniach? Przypomnienie wizyt przedstawicieli polskich władz na Ukrainie - materiał Pawła Buszki

- o rocznicy Rzezi Wołyńskiej, o działaniach polskich władz w celu upamiętnienia na Ukrainie wydarzeń z 1943 roku, o tym, czy ostatnie znakomite relacje polsko-ukraińskie mogą pomóc upamiętnić ofiary w sposób, o jaki Polska zabiega od lat, mówił nasz gość: były ambasador RP na Ukrainie, Jan Piekło.

Czytaj także:

Tytuł audycji: "Więcej świata"

Prowadziła: Magdalena Skajewska

Goście: dr Beata Górka-Winter (Uniwersytet Warszawski), dr Krzysztof Winkler (Warsaw Enterprise Institute), Jan Piekło (były ambasador RP na Ukrainie)

Relacje: Wojciech Cegielski, Kamil Zalewski

Data emisji: 11.07.2023

Godzina emisji: 17.18

mgc