Wypłata środków z KPO. Prof. Grabowska: KE ma wolę polityczną, by dać te pieniądze

Dlaczego środki z KPO są tak wolno wypłacane?

Część państw unijnych nie otrzymała jeszcze żadnej regularnej płatności, ale dostała zaliczki w wysokości 13 proc. przyznanej im puli. Do tej grupy należą m.in. Belgia czy Finlandia, a z wartego 800 mld euro instrumentu dotychczas wypłacono 19 krajom ok. 150 mld euro. Bułgaria, choć nie złożyła wcześniej wniosku o zaliczkę, to złożyła pierwszy wniosek o płatność i otrzymała z funduszu 1,37 mld euro.

- Polska ma również zatwierdzony Krajowy Plan Odbudowy i te pieniądze do Polski powinny płynąć wzorem pozostałych państw, ponieważ celem tego funduszu jest fundusz postcovidowy - mówi na antenie Programu 1 Polskiego Radia prof. Genowefa Grabowska, była europoseł. - Gospodarki krajów dźwigają się po covidzie pomimo minimalnego wkładu ze strony Unii Europejskiej, bo to, co wpłynęło, to jest nawet 20 proc. tego funduszu, który do 2026 roku powinien spełnić swoje zadanie - podkreśla. 

KE chce wywierać presję na unijne kraje?

Aby sfinansować Fundusz Odbudowy, Komisja Europejska zaciąga w imieniu UE pożyczki na rynkach kapitałowych. Problemem jest obecnie gwałtowny wzrost kosztów obsługi tych pożyczek, które pokrywane są z budżetu UE na lata 2021-2027. Kiedy powstawał Fundusz, zakładano, że średnie stopy procentowe będą stopniowo rosły z 0,55 proc. w 2021 roku do 1,15 proc. w 2027 roku. - Po to UE zaciąga taką horrendalną pożyczkę, którą muszą spłacać wszyscy, nie tylko te państwa, które korzystają już w tej chwili z Funduszu, żeby szybko się podźwignąć - zwraca uwagę gość Jedynki. 

Żeby otrzymać środki, kraj musi złożyć wniosek o płatność do Komisji Europejskiej. Jest to jednak możliwe tylko po osiągnięciu tzw. kamieni milowych dla danej transzy, czyli spełnieniu określonych warunków inwestycji. Przy braku ich spełnienia KE blokuje wypłatę. 

- Składać wniosek można wtedy, kiedy dołącza się do niego faktury zrealizowane za własne pieniądze z budżetu narodowego państwa. (...) Trzeba wiedzieć, że Komisja Europejska ma wolę, także polityczną, by te pieniądze dać. W przypadku Polski nie było widać właśnie tej woli politycznej, że Komisja chce Polsce ułatwić wzięcie tych pieniędzy, chce pomóc, żeby dźwignąć gospodarkę - zaznacza prof. Grabowska. 

Czytaj również: 

Ponadto w audycji:

- Rosja najprawdopodobniej odwołała planowane na wrzesień manewry Zapad 23, "połączone manewry strategiczne", duże coroczne wydarzenie, które jest kulminacją roku szkoleniowego wojska - przekazało w poniedziałek brytyjskie ministerstwo obrony. Przyczyną ma być brak ludzi oraz sprzętu. Rozmowa z prof. Piotrem Grochmalskim z Akademii Sztuki Wojennej w Warszawie. 

- Trwa wyścig w kosmosie. USA mają program Artemis, w którym bierze udział również Polska. Rosja poniosła porażkę, gdy rosyjski lądownik księżycowy Łuna 25 rozbił się o powierzchnię Księżyca. Tydzień temu powiodła się misja Indii, a swoją szykują również Chiny. Więcej w materiale Michała Strzałkowskiego oraz rozmowie z Eweliną Zambrzycką-Kościelnicką z Centrum Badań Kosmicznych PAN. 

- Koniec sierpnia upłynął w Szkocji pod znakiem poszukiwania legendarnego potwora z Loch Ness. Akcję, którą prowadzono w ostatni weekend tegorocznych wakacji, określono mianem największej od 1972 r. Wzięła w nim udział grupa ok. 200 ochotników. Rynek towarów i usług związanych z Nessie wart jest 50 mln funtów rocznie - relacja Adama Dąbrowskiego. 

Tytuł audycji: Więcej świata

Prowadził: Magdalena Skajewska

Goście: prof. Genowefa Grabowska (była europoseł), prof. Piotr Grochmalski (Akademia Sztuki Wojennej w Warszawie), Ewelina Zembrzycka-Kościelnicka (Centrum Badań Kosmicznych PAN)

Data emisji: 29.08.2023 r.

Godzina emisji: 17.19

IAR/ans