Choroby otępienne. Jak wygląda diagnoza i opieka nad pacjentem?

Data publikacji: 21.09.2023 20:25
Ostatnia aktualizacja: 22.09.2023 14:36
Ten tekst przeczytasz w 3 minuty
Choroba Alzheimera to przewlekła, postępująca choroba neurozwyrodnieniowa mózgu powodująca zanik komórek nerwowych
Choroba Alzheimera to przewlekła, postępująca choroba neurozwyrodnieniowa mózgu powodująca zanik komórek nerwowych, Autor - fizkes/shutterstock.com
Otępienie, inaczej zwane demencją, definiowane jest jako zespół zaburzeń funkcji poznawczych, który jest spowodowany uszkodzeniami mózgu. U osoby z otępieniem pojawiają się problemy z pamięcią, spowolnienie myślenia, a także zaburzenia zachowania.
  • Osoby z chorobą otępienną wymagają odpowiedniej opieki. Warto w takiej sytuacji pozyskać pomoc pracownika socjalnego, fizjoterapeuty czy lekarza neurologa.
  • Informacji na temat opieki nad osobami z chorobą otępienną można szukać w internecie. Jak jednak mówi neuropsycholog, dr Monika Piotrowska-Matyszczak, można również skorzystać ze wsparcia odpowiednich fundacji bądź stowarzyszeń.
  • Jak rozpoznać chorobę otępienną i czy można spowolnić jej rozwój? O tym ekspertka opowiedziała w rozmowie z Arturem Wolskim.

Najlepiej poznaną i najczęściej diagnozowaną chorobą otępienną jest choroba Alzheimera - stanowi od 50 do 70 procent wszystkich przypadków otępienia. Współczesna medycyna opisała również takie choroby neurozwyrodnieniowe jak: otępienie czołowo-skroniowe (20-25 procent wszystkich przypadków) czy otępienie z ciałami Lewy'ego (10-30 procent zachorowań) oraz otępienie naczyniopochodne (10-15 procent przypadków).

W przypadku choroby otępiennej ważne jest zapewnienie odpowiedniej opieki. Na czym to powinno polegać? - Najbardziej pożądane by było, żeby pacjent miał zapewnioną opiekę od samego początku. Aby zajmował się nim pracownik socjalny, fizjoterapeuta, i by miał dostęp do lekarza neurologa. Niestety u nas jest tak, że najczęściej osobą opiekującą się chorym jest współmałżonek bądź ktoś z rodziny - wyjaśnia dr Monika Piotrowska-Matyszczak, neuropsycholog specjalizującą się w diagnostyce i terapii chorób otępiennych.


Alzheimer - choroba zapominania. Infografika PAP Alzheimer - choroba zapominania. Infografika PAP

Opieka w przypadku choroby otępiennej. Gdzie szukać informacji?

Wiedzy na ten temat możemy poszukać sami, w internecie. Gość "Eureki" podpowiada z kolei, by zasięgnąć wiedzy także w fundacjach i stowarzyszeniach zajmujących się chorobami otępiennymi. - Tam zazwyczaj jest szkolenie dla opiekunów. Otrzymuje się tam również wsparcie psychologiczne; ważne jest, żeby te osoby były sprawne i nie były mocno zestresowane. To wpływa również na pacjenta - radzi neuropsycholog.

Szkolenie zazwyczaj trwa jeden, dwa dni. Później przekształca się ono w pracę ze wsparciem. Jak wyjaśnia rozmówczyni Artura Wolskiego, opiekun w trudnych sytuacjach może zgłosić się do psychologa lub terapeuty, by opowiedzieć o swoich trudnych momentach. Szkolenie nie obejmuje także zaliczeń czy egzaminów. W ramach opieki nad osobą z chorobą otępienną warto także korzystać z pomocy lekarza rodzinnego czy neuropsychologa, którzy mogą skierować pacjenta na odpowiednie badania.

Jak zdiagnozować chorobę otępienną?

Pod pojęciem choroby otępiennej kryje się wiele przypadłości. To chociażby otępienie z ciałami Lewy'ego bądź różne podkategorie Alzheimera. - W zasadzie badam wszystkie funkcje pacjenta, aby udało mi się ustalić profil badania. Przy otępieniu z ciałami Lewy'ego bardzo charakterystyczne są zaburzenia funkcji wzrokowo-poznawczych, ale dochodzą tam też dodatkowe elementy, które zbieramy z wywiadu z rodziną - tłumaczy neuropsycholog.

Jednocześnie ekspertka zaznacza, że istotne jest odpowiednio wczesne wykrycie zaburzeń procesów poznawczych. Jak mówi gość "Eureki", im szybciej uda się zdiagnozować wstępnie chorobę i wdrożyć leczenie, tym lepiej dla pacjenta. - Jeżeli pacjent ma dużo zasobów, cały czas się uczy, jest proaktywny, do tego nie ma znacznych obciążeń chorób współistniejących albo są one bardzo dobrze kontrolowane, wtedy ten proces nam się wydłuża - podpowiada.

Czytaj także:

Jak jednak rozpoznać, że bliska nam osoba potrzebuje stałej opieki? Zazwyczaj objawia się to pod koniec wczesnej fazy choroby. Jej przejawami mogą być chociażby kłopoty z dobraniem ubrania do okoliczności (np. ubiera się za ciepło lub za zimno) oraz problemy ze snem. - Ten sen staje się odwrócony: pacjent bardziej funkcjonuje w godzinach nocnych, a podsypia w dzień. Wtedy też mogą pojawić się niekontrolowane wyjścia, gubienie się w nocy, a pacjent staje się drażliwy. Pojawiają się także problemy z pamięcią: pacjentowi zdarza się zapominać imion najbliższych albo nie pamięta dat urodzin - wymienia gość "Eureki".


POSŁUCHAJ

19:39

Choroby otępienne. Czy już tak jest, że każda starsza osoba zapomina? (Eureka/Jedynka)

 

Tytuł audycji: Eureka

Prowadził: Artur Wolski

Gość: dr Monika Piotrowska-Matyszczak (neuropsycholog specjalizującą się w diagnostyce i terapii chorób otępiennych)

Data emisji: 21.09.2023 r. 

Godzina emisji: 19.30

qch

cover
Odtwarzacz jest gotowy. Kliknij aby odtwarzać.