Prof. Zbigniew Michalczyk, Piotr Jamski i Jan Nowicki z Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk na prezentacji odkrycia dużego fragmentu ikonostasu z XVII wieku w Pałacu Branickich w Białymstoku

Sensacyjne odkrycie Instytutu Sztuki PAN. Ikonostas z XVII wieku odnaleziony na strychu cerkwi (Cztery pory roku/Jedynka)

<ul>
<li>Badacze z Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk odnaleźli na strychu jednej z podlaskich cerkwi duże fragmenty ikonostasu z XVII wieku.</li>
<li>Do tej pory nie udało się odnaleźć tak dużych fragmentów dzieł cerkiewnych z tego okresu, dlatego odkrycie jest tym bardziej wyjątkowe.</li>
</ul>
Gdzie odnaleziono fragmenty ikonostasu?
Pozostałości ikonostasu badacze z Instytutu Sztuki PAN odkryli na strychu cerkwi w Nowoberezowie (woj. podlaskie). W ich ocenie to najstarsze takie dzieło w regionie; wyjątkowe, o czym świadczy jego oryginalność i skala zachowania. Odkrycia dokonali prof. Zbigniew Michalczyk, Piotr Jamski i Jan Nowicki z zespołu Katalogu Zabytków Sztuki w Polsce. Na znalezisko składa się około 20 fragmentów dzieła.
- Takie miejsca jak strychy zawsze interesują nas najbardziej. Bardzo często znajdują się tam obiekty, które wyszły z codziennego użytku; nie odpowiadały smakowi w XIX i XX wieku. Bardzo często znajdujemy tam również rzeczy starsze, co zdarzało się w innych świątyniach - mówi prof. Zbigniew Michalczyk.
Oględziny wskazują, że odnalezione fragmenty ikonostasu pochodzą z XVII wieku. - Mamy z kolegą 30 lat doświadczenia i mniej więcej znamy ten terem Podlasia, włącznie z terenem po drugiej stronie granicy. W związku z tym czasami wystarczy nam kilka centymetrów kwadratowych czy sześciennych obiektu i wiemy, że warto się pochylić i sprawdzić swoje domniemania - dodaje Piotr Jamski.
<iframe src="https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Finstytutsztukipan%2Fposts%2F792425549557777&amp;show_text=true&amp;width=500" width="500" height="730" style="border: none; overflow: hidden;" scrolling="no" frameborder="0" allowfullscreen="true" allow="autoplay; clipboard-write; encrypted-media; picture-in-picture; web-share"></iframe>
Fragmenty ikonostasu w Nowoberezowie. Unikatowe odkrycie badaczy
Znalezisko naukowców z Instytutu Sztuki PAN jest o tyle wyjątkowe, że tego rodzaju duże struktury cerkiewne z XVII i XVIII wieku przeważnie ulegały zniszczeniu. Jak wyjaśniają badacze w "Czterech porach roku", przeważnie do naszych czasów zachowały się mniejsze fragmenty dzieł albo pojedyncze obrazy.
Przeprowadzona przez zespół ekspertów rekonstrukcja wskazała natomiast, że ikonostas w pierwotnej wersji miał przynajmniej 8,5 metra. W kolejnych latach miał natomiast zajmować jeszcze większą powierzchnię. - To zestaw ikon, drzwi królewskich, które są w centralnej części ikonostasu, jedno skrzydło drzwi diakońskich z przedstawieniem Michała Archanioła - wymieniają rozmówcy Romana Czejarka.
Czytaj także:
<ul>
<li><a href="https://jedynka.polskieradio.pl/artykul/3260270,Teleskop-Webba-wykryl-planety-swobodne-Czym-one-sa">"Znachor", "Chłopi" i inne nowe ekranizacje dawnych hitów. Czy cieszą się popularnością?</a></li>
<li><a href="https://jedynka.polskieradio.pl/artykul/3260270,Teleskop-Webba-wykryl-planety-swobodne-Czym-one-sa">Teleskop Webba wykrył "planety swobodne". Czym one są?</a></li>
</ul>
Odnalezione fragmenty ikonostasu. Gdzie można je oglądać?
Jak wyjaśniają naukowcy, znaczna część odnalezionego obiektu wymaga obecnie prac konserwacyjnych. Dalsze losy fragmentów ikonostasu będą zależeć od decyzji władz cerkwi, w której odnaleziono pozostałości dzieła. - My możemy powiedzieć jedno o tych dalszych losach: przede wszystkim pieczołowita konserwacja. Z naszej strony oferujemy wszelkie wsparcie merytoryczne, na jakie będzie nas stać. (...) Na razie słuchacze i czytelnicy muszą się zadowolić dosyć obszernym artykułem naukowym, gdzie przedstawiamy ten obiekt. Na pewno samo zabezpieczenie obiektów i konserwacja potrwają kilka lat - wyjaśniają prof. Zbigniew Michalczyk i Piotr Jamski.

<div class="audio atarticle emb uid-90507fb9-0b61-4a40-afbb-3ef887a42b5b audio-default-html"><header> Posłuchaj </header>
<div class="positioner"><span data-media="{&quot;id&quot;:3403184,&quot;file&quot;:&quot;//static.prsa.pl/90507fb9-0b61-4a40-afbb-3ef887a42b5b.mp3&quot;,&quot;provider&quot;:&quot;audio&quot;,&quot;uid&quot;:&quot;90507fb9-0b61-4a40-afbb-3ef887a42b5b&quot;,&quot;length&quot;:587,&quot;autostart&quot;:true,&quot;link&quot;:&quot;&quot;,&quot;title&quot;:&quot;PR1_mp3%202023_10_16-11-15-41.mp3&quot;,&quot;desc&quot;:&quot;Sensacyjne%20odkrycie%20Instytutu%20Sztuki%20PAN.%20Ikonostas%20z%20XVII%20wieku%20odnaleziony%20na%20strychu%20cerkwi%20%28Cztery%20pory%20roku%2FJedynka%29&quot;,&quot;advert&quot;:0,&quot;type&quot;:&quot;muzyka&quot;}" class="play pr-media-play"> 09:47 PR1_mp3 2023_10_16-11-15-41.mp3 Sensacyjne odkrycie Instytutu Sztuki PAN. Ikonostas z XVII wieku odnaleziony na strychu cerkwi (Cztery pory roku/Jedynka) <a data-media="{&quot;id&quot;:3403184,&quot;file&quot;:&quot;//static.prsa.pl/90507fb9-0b61-4a40-afbb-3ef887a42b5b.mp3&quot;,&quot;provider&quot;:&quot;audio&quot;,&quot;uid&quot;:&quot;90507fb9-0b61-4a40-afbb-3ef887a42b5b&quot;,&quot;length&quot;:587,&quot;autostart&quot;:false,&quot;link&quot;:&quot;&quot;,&quot;title&quot;:&quot;PR1_mp3%202023_10_16-11-15-41.mp3&quot;,&quot;desc&quot;:&quot;Sensacyjne%20odkrycie%20Instytutu%20Sztuki%20PAN.%20Ikonostas%20z%20XVII%20wieku%20odnaleziony%20na%20strychu%20cerkwi%20%28Cztery%20pory%20roku%2FJedynka%29&quot;,&quot;advert&quot;:0,&quot;type&quot;:&quot;muzyka&quot;}" class="iPlus add-to-play"> </a></div>
</div>
 
***
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
Tytuł audycji: <a href="https://jedynka.polskieradio.pl/artykuly/163" target="_blank">"Cztery pory roku"</a>
</div>
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
Prowadził: <a href="https://www.polskieradio.pl/Roman-Czejarek/Tag170277" target="_blank">Roman Czejarek</a>
</div>
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
Goście: prof. Zbigniew Michalczyk, Piotr Jamski (Instytut Sztuki PAN)
</div>
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
Data emisji: 16.10.2023 r. 
</div>
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
Godzina emisji: 11.15
</div>
qch/IAR

Roman Czejarek

Polska Akademia Nauk

Zobacz także

ikony