Rachela Auerbach tworzyła Podziemne Archiwum Getta Warszawskiego. Dokumentowała tragedie Żydów
- Skwer, którego patronką stała się Rachela Auerbach, znajduje się niedaleko miejsca, w którym odnaleziono Archiwum Getta Warszawskiego. Archiwum Ringelbluma zostało ukryte przez działaczy Oneg Szabat.
- W czasie okupacji niemieckiej prowadziła w getcie kuchnię ludową, a po wojnie działała na rzecz przedstawienia światu prawdy o niemieckich zbrodniach popełnionych na Żydach.
- Zmarła w 1976 roku w Tel Awiwie, do końca pracując nad drugim tomem książki "Warszawskie testamenty".
Dr Karolina Szymaniak z Żydowskiego Instytutu Historycznego wskazuje, że Rachela Auerbach była niezwykle ważną postacią w Oneg Szabat.
- W getcie warszawskim pisała dziennik. To była metoda pracy grupy Oneg Szabat, która tworzyła Podziemne Archiwum Getta Warszawy, że zamawiano dzienniki. Być może tym najważniejszym tekstem, który wtedy napisała, były serie reportaży z getta, dokumentujące to, co działo się tutaj na warszawskich ulicach i w warszawskich podwórkach. Drugim bardzo ważnym dokumentem jest napisana przez Auerbach monografia jej kuchni ludowej - opowiada dr Karolina Szymaniak.
Jak wiadomo, Rachela Auerbach prowadziła wtedy kuchnię ludową, która wydawała codziennie potrzebującym zupę. - To była praca, która powstała w ramach projektu dokumentowania życia żydowskiego pod okupacją. Wtedy jeszcze nie było świadomości, że jest to dokumentacja zagłady - wyjaśnia ekspert.
POSŁUCHAJ
Rachela Auerbach tworzyła Podziemne Archiwum Getta Warszawskiego. Dokumentowała tragedie Żydów (Jedynka/Polska i świat)
Rachela Auerbach dokumentowała tragedie warszawskich Żydów
Monika Krawczyk, dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego, podkreśliła, że "nie można przecenić pracy Racheli Auerbach w dokumentowaniu tragedii warszawskich Żydów". - Jako zawodowa dziennikarka potrafiła tę rzeczywistość opisywać w sposób syntetyczny i jednocześnie patrzeć z takiej globalnej perspektywy - komentowała.
W uroczystości brał również udział naczelny rabin Polski Michael Schudrich, który podkreślał, że dzieło Racheli Auerbach ma wyjątkowe znaczenie.
- Dzięki temu, co Rachela Auerbach pisała - tak samo cały Oneg Szabat - nie można o tym zapomnieć. To były straszne rzeczy. Warto pomyśleć, jakie to było trudne dla tych, którzy pisali. W jaki sposób oni mieli siłę, żeby pisać... Mamy obowiązek również o tym pamiętać - mówił.
Przyczyniła się do skazania Adolfa Eichmanna
Rachela Auerbach była jedną z trzech działaczek Oneg Szabat, która przeżyła wojnę. W 1950 roku wyemigrowała do Izraela, gdzie współtworzyła Wydział Świadectw w Instytucie Yad Vashem w Jerozolimie. W latach 60. rozpoczęła kolejną niezwykle ważną misję, zaangażowała się w organizację procesu niemieckiego zbrodniarza Adolfa Eichmanna.
- Ona przygotowywała listy świadków. Rozmowy z nią i z innymi świadkami zmieniły podejście prokuratora, który uczynił z tego proces, w którym po raz pierwszy na taką skalę było słychać publicznie głosy świadków, którzy mogli powiedzieć, co przeżyli - wyjaśnia dr Karolina Szymaniak.
Zeznania świadków przyczyniły się do skazania Adolfa Eichmanna na karę śmierci, którą wykonano o północy z 31 maja na 1 czerwca 1962 roku.
Czytaj także:
Tytuł audycji: Polska i świat
Materiał: Witold Banach
Data emisji: 18.10.2023
Godzina emisji: 22.26
DS
