Plagi egipskie. Czy można się w nich dopatrywać zjawisk natury?
- Plagi egipskie to dziesięć klęsk sprowadzonych na Egipt przez boga Jahwe, opisanych w biblijnej Księdze Wyjścia. Miały one skłonić faraona, by zgodził się na opuszczenie jego państwa przez Izraelitów.
- W Księdze Wyjścia czytamy o katastrofach naturalnych, które nawiedziły Egipt w XIII w. p.n.e. – m.in. grad rozpalonych kamieni, opady popiołu, nastanie ciemności, plaga komarów, żab, rozmaite choroby oraz masowa zagłada bydła i ludzi.
Dziesięć plag egipskich a wydarzenia przyrodnicze
Wedle autorów Biblii owych dziesięć klęsk zostało sprowadzonych na Egipt przez Boga Jahwe i miało skłonić faraona, by zgodził się na opuszczenie jego państwa przez Izraelitów.
W Księdze Wyjścia czytamy o katastrofach naturalnych, które nawiedziły Egipt w XIII w. p.n.e. – m.in. grad rozpalonych kamieni, opady popiołu, nastanie ciemności, plaga komarów, żab, rozmaite choroby oraz masowa zagłada bydła i ludzi.
- Jeżeli chodzi o źródła egipskie, to nie znajdujemy żadnych informacji o tych konkretnych wydarzeniach, które miałyby się rozegrać w takiej formie, w jakiej opisane zostały one w Księdze Wyjścia - mówi na antenie Programu 1 Polskiego Radia dr Filip Taterka, egiptolog z Instytutu Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN. - Co nie znaczy, że część z nich nie mogła się zupełnie wydarzyć, ponieważ rzeczywiście większość z tych zjawisk, które określamy mianem egipskich plag, poza dziesiątą oczywiście, czyli poza śmiercią pierworodnych, daje się wyjaśnić w sposób całkowicie racjonalny, np. przemiana wody w krew to jest zjawisko, które zachodziło mniej więcej każdego roku w porze wylewu. Nil wtedy przybierał barwę, najpierw zieloną, potem czerwoną. Woda wtedy nie była zdatna do picia i czerwony kolor mógł kojarzyć się z krwią - wyjaśnia gość Jedynki.
Kim był faraon, który musiał ugiąć się przed władzą Jahwe?
Jak tłumaczy rozmówca Katarzyny Kobyleckiej, nie możemy do końca potwierdzić, o którego faraona chodziło. - Nieprzypadkowo nie pada tam żadne imię, jeśli chodzi o opowieść biblijną. Pada tam określenie "pare'oh". (...) Ci, którzy uznają historyczność opowieści, mówią, że może chodzić o Ramzesa II albo o jego syna Merenptaha, władców z XIX dynastii, którzy panowali w XIII wieku p.n.e. Wskazywać na to mógłby fakt, że w początkowej partii Księgi Wyjścia mowa jest o tym, że Hebrajczycy w czasach Mojżesza uczestniczyli w budowie miast Pitom i Ramzes - opowiada dr Filip Taterka.
POSŁUCHAJ
Czy w biblijnym przekazie o dziesięciu plagach egipskich można dopatrywać się fenomenu zjawisk przyrody spowodowanych przez globalne ocieplenie i erupcję wulkaniczną? (Eureka/Jedynka)
Czytaj również:
Ponadto w programie:
- Nagroda KLIO - "polski Nobel dla historyków".
Niedawno poznaliśmy laureatów 29. edycji konkursu na najlepszą książkę historyczną roku. Nagrodę I stopnia w kategorii "monografia naukowa" otrzymała dr Anna Dryblak za pracę "Piastowskie fundacje klasztorów żeńskich w Polsce XIII wieku". Monografia poświęcona jest kobiecym konwentom i ich związkom z dynastią piastowską. Ich rozkwit przyniósł dopiero wiek XIII, kiedy to powstały czołowe fundacje cysterskie oraz klariańskie na Śląsku, w Małopolskie i Wielkopolsce. Gościem audycji była dr Anna Dryblak z Wydziału Historii UW.
Tytuł audycji: Eureka
Prowadziła: Katarzyna Kobylecka
Goście: dr Filip Taterka (egiptolog z Instytutu Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN), dr Anna Dryblak (Wydział Historii UW)
Data emisji: 20.12.2023
Godzina emisji: 19.30
ans/kul
