"Produkt czasu wojny, głodu i terroru". Jaki naprawdę był Marek Hłasko?

Kim był Marek Hłasko

Marek Hłasko był jednym z najbardziej utalentowanych pisarzy w powojennej Polsce. Był też czołowym rodzimym przedstawicielem literatury noir, a jego dzieła stawały się kanwą filmów w kraju i za granicą - należą do nich "Ósmy dzień tygodnia" (reż. Aleksander Ford), "Pętla" (reż. Wojciech Has), czy zrealizowany na podstawie powieści "Następny do raju" film "Baza ludzi umarłych" (reż. Czesław Petelski).

W przypadku ostatniego filmu Hłasko - po konfliktach z reżyserem - nie zgodził się na umieszczenie swojego nazwiska. Ten epizod doskonale wpisuje się w wyrazisty wizerunek pisarza. To wizerunek buntownika i nonkonformisty. Człowieka o wielkiej inteligencji, o wielkim talencie, ale jednocześnie człowieka skomplikowanego. Za swoją bezkompromisowość był zwalczany przez socjalistyczną władzę. 

Dlaczego Hłasko nazywany był "polskim Jamesem Deanem"?

Choć Marek Hłasko nazywany był polskim Jamesem Deanem, nie jest prawdą, że od początku świadomie naśladował image amerykańskiego aktora. - W gruncie rzeczy jest zabawnym zbiegiem okoliczności ich niesłychane fizyczne podobieństwo. Marek stosował te swoje pozy, jeszcze zanim filmy Jamesa Deana ukazały się w Polsce. A później już wszyscy go porównywali - zwracał uwagę kuzyn i biograf Hłaski, Andrzej Czyżewski. 

YouTube/NINATEKA.PL

Marek Hłasko - produkt czasu wojny, głodu i terroru

Magdalena Mikołajczuk przypomina, że Hłasko sam w sobie przypominał literackiego bohatera, pełnego sprzeczności. - Wrażliwy, ale kreujący się na mocnego człowieka bliskiego prostym ludziom. Czytający mnóstwo książek, ale formalną edukację kończący na podstawówce. Wikłający się wciąż w skomplikowane relacje z kobietami i otoczony ludźmi, ale bardzo często samotny - wylicza. 

Urodził się w Warszawie i właśnie w stolicy spędził wojnę. Sam o sobie pisał jako o "produkcie czasu wojny, głodu i terroru". - Stąd bierze się nędza intelektualna moich opowiadań. Ja po prostu nie potrafię wymyślić opowiadania, które nie kończyłoby się śmiercią, katastrofą, samobójstwem czy więzieniem. Nie ma w tym żadnej pozy "na silnego człowieka" - cytuje prowadząca audycję.

---

Marek Hłasko w latach 50. XX wieku opuścił Polskę Ludową. Przez komunistyczną władzę był tępiony za to, że ówczesną rzeczywistość w swoich książkach przedstawiał w realnych barwach. Zmarł 14 czerwca 1969 w Wiesbaden (Niemcy). 

Zobacz też: 

W 50. rocznicę śmierci Marka Hłaski (14 czerwca 2019) portal PolskieRadio24.pl opublikował serwis specjalny poświęcony pisarzowi.

Na stronie www.hlasko.polskieradio24.pl można posłuchać wywiadu, którego Marek Hłasko udzielił w 1958 roku, niedługo przed wyjazdem do Paryża. Opowiadał w nim o swojej twórczości, mówił, dlaczego pisze o miłości i o poszukiwaniu swojego miejsca w życiu, bronił się przed zarzutem nihilizmu, konstatował socjalistyczną rzeczywistość oraz zachwycał się współczesną prozą amerykańską.

W audycji również:

- teatralne recenzje Ewy Heine;

Tytuł audycji: Kulturalna Jedynka