Artyści uwiedzeni przez totalitaryzm. "Wierzyli, że historia ma walor materialny"

Data publikacji: 12.03.2024 20:55

Ostatnia aktualizacja: 09.04.2024 19:28

Ten tekst przeczytasz w 2 minuty

Co sprawia, że Putin atakujący Ukrainę może liczyć na poparcie aktora Gerarda Depardieu?, Autor - Denis Makarenko/shutterstock

Co sprawia, że Putin atakujący Ukrainę może liczyć na poparcie reżysera Olivera Stone'a, aktora Gerarda Depardieu czy muzyka Rogera Watersa? Za co podziwiali komunizm Ernest Hemingway i Jean-Paul Sartre? Dlaczego Jarosław Iwaszkiewicz stał się pupilem PRL-owskich władz? W kolejnym odcinku Historii żywej" rozmawialiśmy o ludziach kultury w służbie ideologii komunistycznej i nazistowskiej.

W audycji "Historia żywa" rozmawialiśmy o ludziach kultury w służbie ideologii komunistycznej i nazistowskiej.
Wielu artystów popiera działalność prezydenta Rosji Władimira Putina oraz z rosyjskim dyktatorem sympatyzuje.
Dlaczego wielu artystów ulegało i ulega totalitaryzmowi?

Dlaczego Putin ma tylu przyjaciół na Zachodzie?

Wielu ludzi kultury i nie tylko popiera działalność prezydenta Rosji Władimira Putina oraz z nim sympatyzuje. Były członek formacji Pink Floyd Roger Waters broni Putina, a za zbrodniarza wojennego uważa prezydenta USA - Joe Bidena. Aktor Steven Seagal mówi, że jest Rosjaninem, nie ukrywając swojej sympatii do obecnego prezydenta, podobnie jak Gérard Depardieu, który przyznaje, że kocha Rosję i Rosjan, ponieważ są to ludzie silni.

Z kolei słynny reżyser Olivier Stone jest autorem serialu "Olivier Stone vs Putin". Jest to seria rozmów z rosyjskim przywódcą. W ten sposób Stone próbuje w jakiś sposób ocieplić wizerunek Putina. - Trudno oceniać, że Oliver Stone robi to dla kariery. Po prostu chciał ją "odgrzać", zabłysnąć, przejść do innej formy swojej twórczości filmowej, do jakichś takich fabularyzowanych wywiadów - mówi na antenie Jedynki Maciej Jastrzębski, były korespondent Polskiego Radia w Rosji. - Amerykański dziennikarz Tucker Carlson nagrywał wywiad z Putinem, a właściwie jego monolog na znane nam tematy i w znany nam sposób. Ta retoryka putinowska nie różniła się od tej, którą słyszymy na wiecach propagandowych czy na konferencjach prasowych - opowiada.

Uleganie fascynacji Rosją

Na przestrzeni lat zdarzali się pisarze, którzy wychwalali komunizm. Dzisiaj podobnie, wielu artystów ulega fascynacji Rosją. - W krajach demokratycznych są tacy, którzy kochają dyktatorów - mówi historyk i krytyk literacki, prof. Jerzy Eisler. - Francja np. przed wojną była państwem demokratycznym, liberalnym, ale byli w niej ludzie, którzy lubili podnosić prawą rękę wysoko, i tacy, którzy wygrywali. To już nawet nie były głupstwa, ale straszne rasistowskie plugastwa. I to jest jeden model, taki w państwie demokratycznym. Haniebne, wstrętne i obrzydliwe zachowania, bo czym innym jest fascynacja Putinem w Rosji. Tam są najpewniej tacy, którzy z przekonań wychwalają wodza, prezydenta - dodaje.

- Historia o ludziach Zachodu, którzy patrzą na Wschód i podziwiają go i nic nie rozumieją, zaczyna się w XVIII wieku. Mamy wtedy zastępy różnych intelektualistów francuskich, którzy kursują na Wschód i tam składają hołdy tamtejszym władcom. Gardzą Wschodem, a jednocześnie go podziwiają. On ich fascynuje jako emanacja dzikości jakiejś innej cywilizacji, obcej - zaznacza pisarz Piotr Kofta.

Uwiedzeni przez totalitaryzm. Dlaczego tak się działo?

- Strasznie istotne jest zaznaczenie, że uwiedzeniu totalitaryzmem ulegali ludzie, którzy uwierzyli, że historia ma walor materialny. To znaczy, że ona istnieje i że ma jakiś kierunek - przyznaje gość Jedynki. - To samo dotyczyło fascynatów Trzeciej Rzeszy, która uważała się za ostatnie państwo na świecie, po którym już nie będzie nic więcej. To samo dotyczyło Związku Sowieckiego, który nawet jeśli był pewnym, nowym przebraniem rosyjskiego imperializmu, to jednak dosyć oryginalnym w swoim mesjanizmie - dodaje.