Gen. Anders, 2 Korpus i "Czerwone maki". Jedynka czci 80. rocznicę bitwy pod Monte Cassino

Monte Cassino - symbol 

Bartosz Beill, kustosz Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, zwraca uwagę, że Monte Cassino jest ważny miejscem zarówno ze względów symbolicznych jak również strategicznych. - Polacy tak naprawdę walczyli dla uratowania sytuacji aliantów, jeśli chodzi o ten południowy fragment starć - zaznacza. Dodaje, że żołnierze 2 Korpusu Polskiego uderzyli w czwartej bitwie. - To była bitwa decydująca, na dużo większą skalę - precyzuje. 

Dlaczego Polacy walczyli pod Monte Cassino?

W roku 1943 alianci wylądowali na terenie Włoch. Choć wydawało się, że droga przez półwysep jest otwarta, a Niemcy muszą bronić się sami, okazało się, że front zatrzymał się w tym miejscu na wiele miesięcy. - Niemcy przygotowali na wzgórzach Linię Gustawa tak, by alianci nie mogli się przedrzeć dalej. (...) Co więcej, alianci potrzebowali narodu, który będzie musiał w tej bitwie wykazać bohaterstwo, oddać tak naprawdę krew - tłumaczy Beill. 

Polscy żołnierze znajdowali się tak naprawdę pod dowództwem generała dowodzącego brytyjską 8 Armią. Generał Władysław Anders został poinformowany, że może dołączyć do natarcia. I choć pozornie miał wybór, to zdaniem gościa audycji decyzja mogła być tylko jedna. - Według Sowietów armia polska unikała walki z Niemcami, wykonywała ruchy pozorowane. W ten sposób starano się poniżyć i ośmieszyć Polaków - wskazuje. 

MONTE CASSINO GŁOSEM MELCHIORA WAŃKOWICZA. SERWIS SPECJALNY POLSKIEGO RADIA

Czym jest Muzeum 2 Korpusu Polskiego w Józefowie?

Ekipa Programu 1 Polskiego Radia zawitała również do Muzeum 2 Korpusu Polskiego w Józefowie. - Gromadzimy tu pamiątki z całego świata. Rodziny przysyłają je z Francji, z Australii, ze Stanów Zjednoczonych, z Kanady czy z Polski. Bardzo unikalna kolekcja - podkreśla Mariusz Niewiedzielski. Wśród eksponatów znajdziemy m.in. autentyczne mundury bohaterów spod Monte Cassino. 

---

O godz. 16 na Polskim Cmentarzu Wojennym na Monte Cassino odbędą się najważniejsze uroczystości rocznicowe. - Wszystko rozpocznie msza polowa połączona z odczytanie apelu poległych i ceremonią złożenia kwiatów. W uroczystości wezmą udział ostatni żyjący weterani 2 Korpusu Polskiego. Jest ich dwóch, kpt. Władysław Dąbrowski i mjr Stosław Kowalski, który przyjechał z Argentyny - relacjonował Witold Banach. 

Jak powstał utwór "Czerwone maki na Monte Cassino"?

Jednym z symboli jest pieśń wojskowa pt. "Czerwone maki na Monte Cassino". Słowa napisał Feliks Konarski, a muzykę Alfred Schütz. - Utwór powstał na dzień przed ostatecznym szturmem na Monte Cassino. (...) Oni obydwaj szli od Teheranu do Monte Cassino, byli żołnierzami i wiedzieli jak się trzeba zachować. Z jednej strony było to zamówienie, a z drugiej potrzeba serca - wyjaśnia Paweł Sztompke. 

Pierwszym wykonawcą był Gwidon Borucki, aktor, muzyk, żołnierz armii gen. Andersa. Zmarł w roku 2009 w Australii, ale w radiowych archiwach zachował się wywiad, który przeprowadziła z nim Sława Bieńczycka. - Nasz zespół nazywał się "Polska Parada" i liczył ponad 30 muzyków. Do Włoch trafiliśmy w marcu lub kwietniu 1944. Nasza baza znajdowała się w Campobasso i stamtąd codziennie wyjeżdżaliśmy na występy - wspominał. 

Po zdobyciu Monte Cassino Borucki wraz z Konarskim i Schützem pojechał na wzgórze, gdzie wraz z 14-osobową orkiestrą wykonał dwie zwrotki dla żołnierzy, którzy przeprowadzili zwycięskie natarcie. - Byli zachwyceni. Zrobiliśmy duży afisz. Feliks namalował słowa. Ja śpiewałem zwrotki, a nasi soliści pomagali mi śpiewać refren. Tak samo żołnierze widzieli refren i zaczęli śpiewać - zwracał uwagę. 

POSŁUCHAJ PRZEMÓWIENIA GEN. ANDERSA: