Maria Pinińska-Bereś - zobacz prace jednej z najważniejszych artystek współczesnych

Maria Pinińska-Bereś (1931-1999) studiowała na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Kształciła się w pracowni jednego z najważniejszych polskich rzeźbiarzy współczesnych - Xawerego Dunikowskiego.

Udomowienie rzeźbiarskiej bryły

Wczesne prace Pinińskiej-Bereś, z lat 50. XX wieku, to rzeźby reprezentujące popularny wówczas nurt figuralny. Z czasem jej sztuka stała się bardziej abstrakcyjna pod względem formy. Artystka zaczęła sięgać po nietradycyjne materiały rzeźbiarskie.

Zrezygnowała z cokołu, zastępując go poduszkami lub pikowanymi kołdrami kładzionymi bezpośrednio na ziemi pod ciężkimi obiektami - seria "Rotundy", 1960-1963. W ten sposób dokonała celowego udomowienia rzeźbiarskiej bryły. 

Jej najsłynniejsza seria, "Gorsety" (1965-1967) to lekkie rzeźby wykonane z masy papierowej, drewna oraz tkanin ze sznureczkami i sprzączkami. Prace rzeźbiarka podwieszała pod sufitem lub ustawiała jak część umeblowania, kierując skojarzenia widza na sferę codzienności.

Artystka w swojej twórczości podejmowała temat kobiecości i feminizmu. Jej wypełnione erotyką prace zawiązują inteligentną, podszytą ironią grę z konwencjami, wytykają i piętnują normy narzucane kobietom.

Wszystko w tym różu unurzała

- Dla niej róż był środkiem wyrazu. Ona przywróciła ten kolor do kanonu kolorystycznego poważnie traktowanego - powiedziała w audycji "Folder ulubione" Anna Sańczuk, historyczka sztuki, dziennikarka. - Dla Pinińskiej-Bereś był to kolor kobiecości, doświadczenia kobiecego, doświadczenia ciała kobiecego. Wszystko w tym różu unurzała - dodała.

- Jej podejście do sztuki było śmiałe, wyjątkowe. Bezwstydne. O dekadę wyprzedzało to, co w takiej, już dziś klasycznej, sztuce feministycznej, w fali sztuki feministycznej w latach 70., pojawiło się na Zachodzie. Ona - gdzieś z siebie biorąc, z siebie wyłaniając, mówiąc, że muszę być bliska swemu doświadczeniu, by moja sztuka była prawdziwa - podkreślała, że jej "ja" jest kobietą. W związku z tym sięgała do doświadczeń życia kobiecego, do tego spektrum emocji, problemów - wyjaśniła gościni Jedynki.

Czytaj także:

Wystawa monograficzna we Wrocławiu

Prace Pinińskiej-Bereś można oglądać do 13 października 2024 roku w Pawilonie Czterech Kopuł Muzeum Sztuki Współczesnej, jednym z oddziałów Muzeum Narodowego we Wrocławiu. To pierwsza od ponad 20 lat wielka monograficzna wystawa słynnej artystki współczesnej.

Na ekspozycję składają się dzieła artystki z wszystkich okresów jej twórczości, powstałe od lat 50. do końca lat 90. Wśród nich najważniejsze rzeźby i performanse. Prace pochodzą z kilku kolekcji. Część jest własnością Muzeum Narodowego we Wrocławiu, inne na co dzień znajdują się w Krakowie, Poznaniu, Łodzi czy Katowicach. 

"Maria Pinińska-Bereś" [wystawa czasowa]
7 lipca- 13 października 2024
Pawilon Czterech Kopuł Muzeum Sztuki Współczesnej, ul. Wystawowa 1, Wrocław

Tytuł audycji: "Folder ulubione"

Prowadziła: Ula Kaczyńska

Gość: Anna Sańczuk (historyczka sztuki, dziennikarka)

Data emisji: 11.09.2024 r. 

Godzina emisji: 14.33

Jedynka/PAP/mnwr.pl/kk/wmkor