Anna Chuda – śpiewaczka ludowa, tancerka i gawędziarka z Biskupizny. Niezwykle zaangażowana w projekty edukacyjne. Prowadzi warsztaty śpiewacze, udziela konsultacji młodszym artystom ludowym. (Posadowo, woj. wielkopolskie, Biskupizna).
Helena Napierała – śpiewaczka, kontynuatorka śpiewu monodycznego i wielogłosowego, założycielka zespołu „Wigranie”, popularyzatorka regionalnej gwary, tradycji i kultury (Stary Folwark, woj. podlaskie, Suwalszczyzna)
Halina Pajka – wycinankarka, mistrzyni plastyki obrzędowej. Należy do grona najwybitniejszych twórczyń ludowych z Kurpiowskiej Puszczy Zielonej. Zajmuje się haftem kurpiowskim, tkactwem, wykonuje pisanki, palmy, bukiety z papieru oraz kierce. Promotorka tradycji i kultury kurpiowskiej (Kadzidło, woj. mazowieckie, Kurpie)
- Całej plastyki obrzędowej nauczyła mnie mama. Podpatrywałam ją, jak robiła i się nauczyłam – mówiła Halina Pajka. – Na co dzień siadam, kiedy mam czas. Lubię swoją pracę, a jak ktoś lubi swoją pracę, to będzie robił.
Grażyna Kruczyńska wraz z mężem Tadeuszem – wykonawcy zabawek ceramicznych: ptaszków, okaryn. Organizatorzy warsztatów wykonywania zabawek glinianych (Żywiec, woj. śląskie, Żywiecczyzna)
Stanisława Ewa Skowysz-Mucha – pisankarka, prowadzi Muzeum Lipskiej Pisanki, założycielka Stowarzyszenia Miłośników Lipskiej Pisanki i Tradycji, organizatorka warsztatów tradycyjnego pisankarstwa (Lipsk, woj. podlaskie, Podlasie)
- Od dzieciństwa zajmuję się pisankarstwem metodą batiku szpilkowego. Nauczyłam się tego od mojej mamy, która przez całe życie wykonywała pisanki dla okolicznych wsi. Kiedyś było zupełnie inaczej. Jajek na co dzień się nie jadało, bo tereny, z których pochodzę, są biedne. Więc jajka się sprzedawało, żeby było parę groszy w domu. Jak już miało się z tego robić pisankę, to nie można było zepsuć! Z początku mama pozwalała mi coś rysować na skorupce, gdy się zbiła. A w ogóle, mama miała zupełnie inne warunki. Nie miała podgrzewaczy, elektrycznych maszynek… Mama do wiaderka wsypywała węgielki drzewne, stawiała na to kubek fajansowy i tam trzeba było rozpuścić wosk pszczeli, który mieliśmy swój, bo mieliśmy pasiekę, i trzeba było cały czas dmuchać w te węgielki, żeby były ciepłe. I taka była moja pierwsza czynność przy tworzeniu pisanek. Ale lubiłam to robić! – opowiadała Stanisława Ewa Skowysz-Mucha.
Kapela z Gniewczyny Łańcuckiej – jedna z nielicznych tradycyjnych kapel ludowych muzykujących w regionie przeworskim. Funkcjonuje od 1993 r. w składzie instrumentalnym lub z udziałem solistów. Chroni i popularyzuje materialne i niematerialne dziedzictwo kulturowe (Gniewczyna Łańcucka, woj. podkarpackie, Podkarpacie),
Góralski Teatr Pieśni „Dunawiec” – funkcjonuje od 1984 r. Składa się z potomków polskich reemigrantów z Bukowiny – górali czadeckich, którzy przybyli na Dolny Śląsk w 1947 r. Należy do nielicznych w regionie grup, które oprócz gwar, obrzędów oraz imponującego repertuaru dawnych pieśni, zachowały tradycyjne stroje odświętne (Zbylutów, woj. dolnośląskie, Dolny Śląsk)
Zespół Regionalny „Wilamowice” – założony w 1948 r. Wilamowianie są potomkami XIII-wiecznych osadników Zachodniej Europy. Zespół ma charakter wielopokoleniowy. W jego repertuarze znajdują się tańce i pieśni śpiewane w Wilamowicach, z licznymi wpływami z innych regionów Polski i Europy (Wilamowice, woj. śląskie, Ziemia Oświęcimska),
- Wilamowice to mała miejscowość na pograniczu Śląska i Małopolski, założona w XII wieku przez osadników z Zachodniej Europy. Zachowali oni przez lata swój język i są różne teorie dotyczące jego pochodzenia: z Flandrii, Fryzji, Alzacji… wiele hipotez. W 1945 roku wprowadzono zakaz mówienia po wilamowsku, noszenia stroju wilamowskiego i kultura ta uległa degradacji. I zapewne całkowicie by wyginęła, gdyby nie zespół regionalny, który wmówił władzy, że to nie jest kultura germańska czy angielska, tylko że to mieszanka kultur „bratnich narodów związku radzieckiego przetopiona w tyglu polskości” – taki cytat padł kiedyś w Polskim Radiu. Choć nie można było rozmawiać w języku wilamowskim, udało się zachować pieśni, stroje. Z czasem wilamowickimi wyrobami zainteresowała się też Cepelia… Teraz prowadzone są działania rewitalizacyjne. Wielu młodych uczy się języka wilamowickiego. Staramy się o nadanie statusu języka regionalnego w Polsce – opowiadała Justyna Śnajder z zespołu „Wilamowice”.
Donat Niewiadomski – historyk literatury, folklorysta, regionalista, animator kultury, ekspert i autorytet w dziedzinie literatury ludowej. Jego dorobek naukowy przyczynił się do ochrony i popularyzacji autorskiej literatury ludowej (Lublin, woj. lubelskie)
Tytuł audycji: Kiermasz pod kogutkiem
Prowadziła: Magda Tejchma
Data emisji: 15.09.2024
Godzina emisji: 5.05