Prof. Wodziński z Nagrodą Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. "Towarzyszyły mi duma i onieśmielenie"

Prof. Marcin Wodziński z Nagrodą Fundacji na rzecz Nauki Polskiej

Prof. Marcin Wodziński z Katedry Judaistyki Uniwersytetu Wrocławskiego jest jednym z czterech tegorocznych laureatów Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Ceremonia wręczenia odbyła się w Zamku Królewskim w Warszawie. - Towarzyszyła mi duma i onieśmielenie. Wśród 121 laureatów nagrodzonych od roku 1992 jest 32 humanistów. To wielkie postaci polskiej humanistyki - przekonuje. W poprzednich latach nagrodzono prof. Jerzego Jedlickiego, prof. Jerzego Szackiego czy też Karola Modzelewskiego. 

Gość Katarzyny Kobyleckiej został doceniony za nowatorskie studia nad chasydyzmem, wyjaśniające rolę kultury, polityki i geografii w kształtowaniu tożsamości religijnych i relacji międzyetnicznych. Początki naukowej kariery prof. Wodzińskiego były jednak nie do końca świadome. - Fascynowała mnie historia, kultura, literatura, filozofia. Wybrałem studia literaturoznawcze, czyli polonistykę. Myślałem, że będę dużo czytał i poznawał świat - wspomina.

Jak rozwijały się naukowe zainteresowania prof. Wodzińskiego?

Pierwsze doświadczenia okazały się jednak rozczarowujące, czego efektem było zwrócenie się ku specjalizacji skupionej na literaturach ezoterycznych. - Trafiłem na prof. Jerzego Worończaka, który zgodził się pokierować moim rozwojem. Wiedział lepiej niż ja, co powinienem robić i tak delikatnie, bez nacisków podpowiadał mi pewne kierunki. Powiedział mi, że muszę poznać języki. Hebrajski jako pierwszy z języków dających wgląd w literatury ezoteryczne - podkreśla prof. Wodziński. 

Dzięki zgłębianiu języka hebrajskiego gość Jedynki wkrótce był w stanie czytać m.in. Epitafia Hebrajskie. - Moje zainteresowanie poszły w kierunku dokumentowania "zamordowanej" kultury żydowskiej. Pierwszy etap moich badań judaistycznych związany jest właśnie m.in. z badaniem epigrafiki hebrajskiej - zdradza. Wówczas nie było jednak profesjonalnych kursów, a hebrajskiego studenci uczyli się na prywatnych lekcjach u wspomnianego już prof. Worończaka. 

Język hebrajski. Ze świętych ksiąg na ulice

Katarzyna Kobylecka przypomina, że do pewnego momentu język hebrajski był językiem ksiąg i religii. Jak więc doszło do wskrzeszenia go i przywrócenia międzyludzkiej komunikacji? - W II poł. XIX wieku pojawia się bardzo świadoma akcja związana przede wszystkim z Eliezerem Ben Jehudą. Uznaje się go za ojca założyciela współczesnego hebrajskiego jako języka komunikacji codziennej - wyjaśnia prof. Marcin Wodziński. 

Hebrajski był językiem świętym, osoby szczególnie uczone starały się używać go choćby w Szabat. - Próby niezapomnienia istniały zawsze. Wraz z napływem nowoczesnej fali migracyjnej do Palestyny od lat 80. XIX wieku w kibucach i w innych miejscach jest coraz większa grupa ludzi, którzy się tam osiedlają i w tych małych wspólnotach mówią po hebrajsku. Po II wojnie światowej, kiedy hebrajski staje się oficjalnym językiem państwa Izrael to jest właściwie skodyfikowanie istniejącej sytuacji - podsumowuje.