Pierwsze ogrody zoologiczne XIX-wiecznej Europy - jak to się zaczęło?

Data publikacji: 29.01.2025 20:56
Ostatnia aktualizacja: 24.02.2025 11:13
Ten tekst przeczytasz w 2 minuty
Paw w łazienkach Królewskich
Paw w łazienkach Królewskich, Autor - Shutterstock/paha1205
Ptaszarnie, królikarnie, pasieki i stajenki były wpisane w krajobrazy rezydencjonalnych posiadłości. Budowano specjalne pawilony, wyspy przeznaczone dla zwierząt domowych, a także dzikich, przybywających z terenów leśnych. - Człowiek początkowo wykorzystywał siłę pociągową zwierząt i ich walory obronne. Później zaczął zauważać, że zwierzęta mogą być elementem atrakcyjnym - przypomina dr Anna Majdecka-Strzeżek.

Kiedy człowiek zaczął interesować się zwierzętami?

Człowiek wprowadzał zwierzęta do swoich rezydencji już w czasach antycznych i sytuacja ta nie uległa zmianie również w okresie nowożytnym. Silna była również kultura polowań, charakterystyczna dla życia dworskiego. - Czyniła ona obecność zwierzyńców, czyli lasów znajdujących się w sąsiedztwie rezydencji, miejscami do polowań i obserwacji saren czy zajęcy - analizuje rozmówczyni Katarzyny Jankowskiej. 

Zainteresowanie zwierzętami wykraczające poza aspekt gospodarczy pojawiło się pod koniec XVII wieku, wraz z rozwojem parków krajobrazowych. - Wzorcem staje się natura. Sposób kształtowania przestrzeni, żeby nie było widać ludzkiej ręki, pozornie nieodbiegająca od tego, co można było zobaczyć w najbliższym sąsiedztwie - mówi dr Anna Majdecka-Strzeżek. 


POSŁUCHAJ

33:45

Zwierzęta w ogrodach i parkach XIX-wiecznej Europy. Jak to się zaczęło? (Jedynka/Eureka)

 

W poszukiwaniu szczęścia

Przełom XVIII i XIX wieku przyniósł przekonanie, że najszczęśliwsi są ludzie blisko związani z naturą - rolnicy i włościanie, których życie toczy się w zgodzie z rytmem dnia i pór roku. - To moment, w którym na terenie parków rezydencjonalnych, a nie tylko w najbliższym ich sąsiedztwie, pojawiają się takie zwierzęta, jakie nigdy wcześniej nie znajdowały się w ogrodach. To zwierzęta gospodarskie - przypomina gość "Eureki". 

Poza tym w audycji:

Portrety Anny Jagiellonki. Kompleksowe badania interdyscyplinarne i porównawcze wizerunków królowej "w stroju wdowim", znajdujących się w polskich zbiorach muzealnych, pokazują nieznaną przeszłość. Zestawienia źródeł archiwalnych, dawnej dokumentacji i analiz fizykochemicznych płócien prowadzą do szczegółowych opisów regaliów, klejnotów królowej oraz jej strojów. Znaczenie odkryć znacznie poszerza wiedzę historyczną na temat atrybutów władzy Jagiellonów.

Gość: dr Anna Guzowska, kierująca projektem badawczym.

- Podziemne labirynty geologicznej spuścizny kopalni soli w Wieliczce. Historia ługownictwa na ziemiach polskich sięga średniowiecza. Obecnie trwają badania geologiczne dawnych terenów pozyskiwania soli metodą ługowniczą, czyli z użyciem wody do wypłukania niezdatnych składników. Tworzone są mapy, zabezpieczane komory i wyrobiska, analizowane kolejne warstwy podłoża geologicznego.

Gość: Rafał Zadak, kierownik Działu Geologicznego.

Zobacz także:

Tytuł audycji: Eureka

Prowadziła: Katarzyna Jankowska

Goście: dr Anna Majdecka-Strzeżek (architekt krajobrazu), dr Anna Guzowska (kierująca projektem badawczym), Rafał Zadak (kierownik Działu Geologicznego)

Data emisji: 29.01.2025 r.

Godzina emisji: 19.00-20.00

mg/kor

Aktualności radiowej Jedynki
Aktualności radiowej Jedynki
cover
Odtwarzacz jest gotowy. Kliknij aby odtwarzać.