Tomasz Kolankiewicz: Has adaptował utwory literackie trudne do przeniesienia na ekran

Data publikacji: 10.02.2025 10:07
Ostatnia aktualizacja: 10.02.2025 10:18
Ten tekst przeczytasz w 1 minutę
Dyrektor Filmoteki Narodowej - Instytutu Audiowizualnego Tomasz Kolankiewicz.
Dyrektor Filmoteki Narodowej - Instytutu Audiowizualnego Tomasz Kolankiewicz., Autor - PAP/Albert Zawada
Senat Rzeczypospolitej Polskiej, przekonany o szczególnym znaczeniu dorobku twórcy dla dziedzictwa narodowego i światowego, ogłosił rok 2025 Rokiem Wojciecha Jerzego Hasa. - Zakochałem się w jego twórczości bardzo wcześnie. Po obejrzeniu "Rękopisu znalezionego w Saragossie" - przyznaje Tomasz Kolankiewicz, dyrektor Filmoteki Narodowej. 

Czym urzeka "Rękopis znaleziony w Saragossie"?

1 kwietnia 1925 roku urodził się jeden z najwybitniejszych polskich reżyserów filmowych - Wojciech Jerzy Has. Oniryczne filmy tego twórcy podziwiali najważniejsi światowi reżyserzy. Do najważniejszych dzieł w dorobku Hasa zaliczyć możemy m.in. "Rękopis znaleziony w Saragossie" na podstawie powieści Jana Potockiego. - To po części flirt z kinem gatunkowym. Mamy elementy filmu "płaszcza i szpady" oraz filmu grozy - zaznacza gość Jedynki. 

Niezwykle istotnym elementem filmu jest muzyka Krzysztofa Pendereckiego. Z jednej strony autor przygotował ścieżkę nawiązującą do muzyki hiszpańskiej z epoki, z drugiej zaś pracował w Studiu Eksperymentalnym Polskiego Radia nad muzyką współczesną. - Od razu widziałem w tym filmie specjalne podejście do surrealizmu filmowego. [...] Ten surrealizm u Hasa zamyka się w obrębie świata przedstawionego - wskazuje Kolankiewicz. 

Literackie inspiracje Wojciecha Jerzego Hasa

Reżyser sięgał również po inne dzieła literackie. To "Lalka" Wojciecha Jerzego Hasa, "Jak być kochaną" Kazimierza Brandysa czy "Pętla" Marka Hłaski. - Te źródła literackie były bardzo różne. [...] W kontekście doboru literatury, przy większości tych filmów, znakiem charakterystycznym jest pozorna niemożliwość ekranizacji - przyznaje rozmówca Martyny Podolskiej. 

Wojciech Kolankiewicz precyzuje, że w przypadku "Rękopisu znalezionego w Saragossie" chodziło o objętość powieści i jej szkatułkową budowę, a w przypadku "Sanatorium pod Klepsydrą" Brunona Schulza problemem mogła wydawać się wizyjność opowiadań. - W "Pętli" zaś bardzo ważny jest monolog wewnętrzny, który to monolog trudno pokazać na ekranie - analizuje dyrektor Filmoteki Narodowej.

"Has. Kroniki wyobraźni"

Filmoteka Narodowa, w związku z Rokiem Wojciecha Jerzego Hasa, przygotowała jubileuszową retrospektywę, która ruszy już 12 lutego. - Zaprezentujemy wszystkie jego fabularne i pełnometrażowe filmy, ale też większość filmów krótkometrażowych i oryginalne zwiastuny do filmów z epoki - zapowiada Tomasz Kolankiewicz. Celem takiego zabiegu jest m.in. zaprezentowanie ewolucji stylu artysty. Szczegóły dostępne TUTAJ.

W audycji również:

- recenzja teatralna od Ewy Heine.

Tytuł audycji: Kulturalna Jedynka

Prowadziła: Martyna Podolska

Data emisji: 10.02.2025 r. 

Godzina emisji: 23.10

mg/kor

cover
Odtwarzacz jest gotowy. Kliknij aby odtwarzać.