Młodzi Polacy w pułapce kryzysów. Co powoduje największy stres?

W ostatnich latach społeczeństwa zmagają się z wieloma równoległymi kryzysami: pandemią COVID-19, wojną w Ukrainie, kryzysem uchodźczym, zmianami klimatycznymi. Wszystkie one przyczyniają się do kryzysu gospodarczego, powodując wzrost inflacji, niestabilność rynku nieruchomości i rynku pracy. Współwystępowanie tego rodzaju napięć społeczno-ekonomicznych z politycznymi i demograficznymi określane jest jako polikryzys.

Szczególnie wrażliwe na negatywny wpływ polikryzysu są osoby z grup marginalizowanych, doświadczające ubóstwa, wykluczenia społecznego lub dyskryminacji, a także dzieci, młodzież i młodzi ludzie wchodzący w dorosłość. Temat wzajemnych powiązań pomiędzy stresem skumulowanym w sytuacji polikryzysu a kondycją psychiczną w tej ostatniej grupie podjęli badacze z Uniwersytetu Jagiellońskiego w ramach działalności Behaviour in Crisis Lab.

Czasy są specyficzne, pojawia się wiele pytań

Badanie pilotażowe objęło 403 młodych Polaków, którzy przystępowali do matury w latach 2020-2021. Wniosek z niego jest taki, że z czterech kryzysów: pandemii COVID-19, wybuchu wojny w Ukrainie i udziału w związanych z tym wydarzeniach, kryzysu gospodarczego i kryzysu klimatycznego, które tworzą spektrum polikryzysu, kryzys ekonomiczny jest szczególnie bolesny dla młodych ludzi. Wszyscy badani odczuwali stres z nim związany.

Prof. Bernadetta Izydorczyk z Instytutu Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w audycji "Eureka" zwróciła uwagę, że choć młodzi ludzie od zawsze odczuwali różne obawy związane z przyszłością, obecne czasy są specyficzne "z uwagi na nałożenie się równolegle i jednocześnie wielu czynników". Dodała, że w związku z tą sytuacją powstaje wiele pytań - choćby takie, czy to pokolenie będzie doświadczało jakichś szczególnych cech rozwojowych - na które badacze teraz szukają odpowiedzi. 

Poza tym w audycji:

Największa góra lodowa świata A23a osiadła na mieliźnie w południowej części Atlantyku, w pobliżu zamorskiej brytyjskiej wyspy Georgia Południowa, zamieszkanej przez miliony pingwinów i fok. Zdaniem naukowców z British Antarctic Survey pod lodem uwięzione są ogromne ilości składników odżywczych, a jego topnienie może doprowadzić do gwałtownego rozwoju życia w oceanie.

W audycji "Eureka" rozmawialiśmy o zmianach klimatycznych w obszarach polarnych. Dlaczego lodowce topnieją? Jak w przyszłości będzie wyglądać Antarktyka i Arktyka? Jak bardzo tamtejsze stacje badawcze wpływają na ekosystem?

Gość: dr Bartłomiej Luks z Zakładu Badań Polarnych i Morskich Instytutu Geofizyki PAN.

"Rewolucja czy powstanie? Rok 1905 i polska nowoczesność" - to tytuł debaty, która odbędzie się w Muzeum Historii Polski 19 marca. Wezmą w niej udział: prof. Andrzej Friszke, prof. Tomasz Nałęcz oraz dr Michał Przeperski w roli moderatora.

Tradycja powstańcza i polskość zlewają nam się w jedno. Bohaterowie krwawych zrywów zaludniają karty najważniejszych polskich powieści - fascynują, inspirują, motywują. Kiedy indziej jednak irytują, męczą, powodują, że chcemy się od nich odciąć. Co jednak zrobić z sytuacją, gdy powstanie narodowe łączy się w jedno z rewolucją społeczną?

Gość: dr Michał Przeperski, rzecznik prasowy Muzeum Historii Polski.

Jedynka/uj.edu.pl/kk/kor