Meteory lub bolidy to jasne rozbłyski na niebie, powstające gdy meteoroidy, czyli odłamki ciał kosmicznych, spalają się przecinając ziemską atmosferę. Znajdowane są później na powierzchni Ziemi jako meteoryty, zwykle na obszarze o kształcie zbliżonym do elipsy tzw. elipsie spadku.
- Meteoryty bardzo często się różnią do tego co jesteśmy w stanie znaleźć w naszej okolicy. Zwykle rzadko znajdujemy takie kamienie, które są pokryte czarną warstwą. Bardzo często mamy do czynienia z meteorytami metalicznymi, które są zbudowane z czystego żelaza lub żelaza ze stopem niklu - mówi w Jedynce dr Bartłomiej Kajdas, kustosz kolekcji geologicznej w Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ.
18 lutego 2025 roku, o godzinie 18.04 w wielu miejscach we wschodniej części kraju można było zaobserwować jasny bolid przecinający niebo. W trakcie przelotu przez atmosferę meteoroid rozpadł się na wiele mniejszych kawałków i jako niewielki deszcz meteorytów spadł w okolicach wsi Drelów w województwie lubelskim.
Znaleziono 55 fragmentów o wadze 3,6 kg
Zmrożona gleba zatrzymała spadające kamienie na powierzchni. Dzięki sprzyjającej pogodzie i nagraniom z kamer sieci Skytinel już cztery dni później udało się znaleźć pierwsze fragmenty skały z kosmosu. Od tej pory naukowcy, pasjonaci i kolekcjonerzy przeszukują pola i łąki w elipsie spadku meteorytu. Na razie znaleziono 55 fragmentów meteorytu o łącznej masie ok. 3,6 kg.
Najnowszy polski meteoryt można zobaczyć na ekspozycji w Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ. Jest to fragment znaleziony 5 marca 2025 roku pomiędzy wsiami Drelów i Ostrówki przez Patryka Kosałkę i Oliwię Winnik.
Prezentowany meteoryt waży 40,85 g i jest fragmentem dużego, ważącego pierwotnie ok. 130 g okazu, który pękł na dwie części uderzając w Ziemię. Dzięki temu widoczne jest jasne wnętrze meteorytu, wyraźnie kontrastujące z czarną skorupą obtopieniową, czyli warstewką stopionej skały, która powstała w wyniku tarcia podczas przelotu przez atmosferę.
Czytaj także:
Poza tym w audycji:
"Postawy, wartości i oczekiwania pokolenia Z na rynku pracy" - konferencja naukowa w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie oraz premiera raportu "Work War Z". Najnowszy raport jest wynikiem szeroko zakrojonych analiz oraz współpracy przedstawicieli świata nauki, biznesu i administracji publicznej. Badanie realizowane było z udziałem 16 uczelni wyższych, w tym SGH, Uniwersytetu Warszawskiego i WSB Merito, a przeprowadzone zostało na grupie ponad 12 tysięcy respondentów.
Goście: prof. Joanna Żukowska z SGH oraz Tomasz Szklarski, pomysłodawca badania i współorganizator konferencji.
W Wieży Matematycznej gmachu głównego Uniwersytetu Wrocławskiego można zwiedzać wystawę poświęconą Polakom studiującym przed II wojną światową na niemieckim Uniwersytecie we Wrocławiu. Ekspozycję otwarto w 87. rocznicę I Kongresu Polaków w Niemczech. Głównym tematem wystawy jest postać Augustyna Kośnego, lekarza, działacza społecznego oraz dziennikarza.
Gość: Kamilla Jasińska z Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN we Wrocławiu.
Tytuł audycji: Eureka
Prowadził: Jakub Domoradzki
Goście: dr Bartłomiej Kajdas (kustosz kolekcji geologicznej w Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ), prof. Joanna Żukowska, Tomasz Szklarski (SGH), Kamilla Jasińska (IPN we Wrocławiu)
Data emisji: 25.03.2025 r.
Godzina emisji: 19.10
kk/ans