Ponad połowa uczniów szkół ponadpodstawowych doświadcza bullyingu

Data publikacji: 09.04.2025 12:59
Ostatnia aktualizacja: 17.04.2025 12:07
Ten tekst przeczytasz w 2 minuty
Bullying jest formą przemocy rówieśniczej.
Bullying jest formą przemocy rówieśniczej. , Autor - shutterstock/Inside Creative House
Bullying, czyli znęcanie się, to celowe, powtarzające się działanie mające na celu zaszkodzenie drugiej osobie. Może przyjąć formę psychicznego albo fizycznego nękania. Ofiary mogą doświadczać obniżonego poczucia własnej wartości, lęku, depresji, a nawet myśli samobójczych. Jak rozpoznać, że dziecko jest ofiarą bullyingu? Gdzie szukać pomocy? 

Jak wynika z raportu "Obraz bullyingu w szkołach ponadpodstawowych", 62 proc. uczniów czasami doświadcza bullyingu, a 4 proc. jest dręczonych codziennie. Raport został opracowany przez Uniwersytet SWPS, RESQL i Fundację UNIQA w ramach projektu "Przerwij krąg przemocy". 

Raport pokazał także, że bullying występuje wszędzie. W szkołach mniejszych, większych, w miastach i na wsi. Dlatego konieczne jest, aby szkoły podejmowały działania prewencyjne, takie jak programy edukacyjne, a także wprowadzały skuteczne mechanizmy zgłaszania i rozwiązywania przypadków bullyingu. 

"Przemoc w białych rękawiczkach"

Autorzy raportu zaznaczyli, że bullying jest "szczególnie groźnym rodzajem przemocy, polegającym na długotrwałym nękaniu, poniżaniu, osaczaniu". Wyjaśnili, że przemoc tę charakteryzują cztery wymiary: intencjonalność, nierównowaga sił, powtarzalność, obecność świadków.

Współautor badania, dr Piotr Rycielski z Uniwersytetu SWPS, zwrócił w Programie 1 Polskiego Radia uwagę, że im młodszy wiek, tym więcej bullyingu polegającego na szturchnięciach i popchnięciach. - Im idziemy wyżej wiekowo, tym mniej jest dosłownej przemocy fizycznej, a więcej agresji, o której mówimy "przemoc w białych rękawiczkach". Formalnie jest to przemoc relacyjna. To duży koszmar dla młodego człowieka - podkreśla i dodaje, że formą  takiej przemocy może być na przykład wykluczenie z grupy rówieśniczej. 

Najwięcej badanych uczniów przyznało, że żartowano z nich w sposób, który im się nie podobał. Wśród często wskazywanych form bullyingu uczniowie wybierali też odpowiedzi:

  • rozpuszczali plotki lub kłamstwa na mój temat
  • wykluczali mnie ze swojej grupy
  • dokuczali lub przezywali mnie w sposób, który mi się nie podobał
  • ośmieszali mnie i to mi się nie podobało
  • zabierali mi rzeczy
  • wyłączali mnie ze wspólnych aktywności lub nie pozwalali spędzać z nimi czasu
  • niszczyli moje rzeczy
  • popychali mnie tak mocno, że mnie zabolało albo się przewróciłem
  • przytrzymywali mnie wbrew mojej woli, bili lub kopali mnie tak, aby sprawić mi ból lub przykrość.

Jak rozpoznać, że dziecko doświadcza nękania? 

Rozpoznanie bullyingu nie jest zawsze jest widoczne na pierwszy rzut oka. Szczególnie w przypadku psychicznego znęcania się nad ofiarą. Istnieją jednak sygnały, które powinny wzbudzić naszą czujność. 

Dziecko może zacząć unikać spotkań z rówieśnikami albo wręcz odmawiać chodzenia do szkoły. Może nagle stać się bardziej smutne, drażliwe, nerwowe czy przestraszone, ale także agresywne. Ofiara byllyingu może nie tylko izolować się od rówieśników, ale także unikać rozmów o szkole i kolegach czy koleżankach. 

Często występować mogą również zaburzenia snu i apetytu. 

Sygnałem, który powinien wzbudzić czujność rodziców i nauczycieli jest także nagłe pogorszenie wyników w nauce, czy opuszczanie lekcji. 

Jeśli chodzi o agresję fizyczną, to należy zwracać uwagę na zadrapania, siniaki, rzekomo zgubione lub zniszczone rzeczy osobiste. 

Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka

Wczesne rozpoznanie bullyingu jest kluczowe, aby pomóc dziecku i zapobiec poważniejszym konsekwencjom. 

Dzieci i młodzież, a także ich rodzice mają zapewnione wsparcie w formie bezpłatnej infolinii czynnej 7 dni w tygodniu. To Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka 800 12 12 12. Pod tym numerem telefonu młodzi ludzie, a także ich opiekunowie mogą otrzymać bezpłatne i profesjonalnie wsparcie psychologiczne.

Przemoc rówieśnicza – gdzie szukać pomocy?

  • 112 – Numer alarmowy
  • 116 111– Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży
  • 116 123– Kryzysowy telefon zaufania dla dorosłych
  • 800 119 119– Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży Towarzystwa Przyjaciół Dzieci
  • 800 100 100– Telefon dla rodziców i nauczycieli w sprawach dotyczących bezpieczeństwa dzieci
  • 800 702 222 – Centrum Wsparcia dla osób w stanie kryzysu psychicznego
  • 800 12 12 12– Dziecięcy telefon zaufania Rzecznika Praw Dziecka 800 080 222– Infolinia dla dzieci, młodzieży, rodziców i pedagogów

Jedynka/kh

 

cover
Odtwarzacz jest gotowy. Kliknij aby odtwarzać.