Ćmy. Poznaj sekrety nocnych motyli

Świat zapachów 

Trudno jednoznacznie wskazać różnice pomiędzy motylami dziennymi i ćmami. Z pewnością ćmy różnią się od motyli dziennych czułkami. Motyle dzienne mają cienkie, proste czułki zakończone wyraźną buławką. Natomiast czułki ciem są rozbudowane. - Mogą być pierzaste, czułki mogą mieć przeróżne struktury - mówi dr Krzysztof Frąckiel z Biebrzańskiego Parku Narodowego. - Wiąże się to z tym, że ćmy żyją w świecie zapachów. Na czułkach znajdują się receptory zapachów - dodaje. 

Ćmy wykorzystują kolory 

Stereotypowo ćmy postrzega się jako stworzenia nieestetyczne i nieprzyjemne, w rzeczywistości nie są jednak tak brzydkie, jak mogłoby się wydawać. Pierwsza para skrzydeł ciem jest podobna do środowiska, w którym się znajduje, a druga para może mieć inną, barwną strukturę. Atrakcyjne ubarwienie skrzydeł ciem bywa w przyrodzie ważnym ostrzeżeniem. - Wyobraźmy sobie taką sytuację, że siedzi ćma na pniu, jej skrzydła są szare i prawie niewidocznie i tę ćmę dostrzega ptak. Ćma również dostrzegła, że ten ptak ją zauważył i w tym momencie rozpościera skrzydła i ptakowi ukazują się czerwone barwy, które na chwile go dezorientują - tłumaczy dr Krzysztof Frąckiel. - Ta chwila wystarczy, żeby ćma uciekła - dodaje. 

Dlaczego ćmy lecą do światła?

Do dziś naukowcy nie są zgodni co do przyczyn tego zjawiska. Jedna z teorii mówi, że ćmy mają ewolucyjnie rozwinięty mechanizm nawigacji w oparciu o światło. Ćmy nie rozróżniają światła księżyca lub gwiazdy od światła emitowanego np. przez żarówkę i usiłują lecieć pod odpowiednim kątem do świecącego obiektu. Obiekt emitujący światło służy ćmom w podobny sposób, jak latarnia morska statkom. - Jak ćmy dolecą do żarówki, to krążą wokół niej - dodaje dr Frąckiel. 

Ciekawostką jest fakt, że ciem jest o wiele więcej niż motyli dziennych. - W Polsce mamy 164 gatunki motyli dziennych, a cała reszta, ponad 3 tysiące, to są ćmy - mówi dr Frąckiel.

Czytaj również: 

Tytuł audycji: "Zima z Radiem" w ramach audycji "Cztery pory roku"

Prowadziła: Agnieszka Kunikowska

Materiał: Patryk Bedliński

Data emisji: 13.01.2021 

Godzina emisji: 11.14

ans