Dzieło i spuścizna Wielkiej Emigracji. Biblioteka Polska w Paryżu

Zbiory Biblioteki Polskiej w Paryżu obejmują starodruki oraz dokumenty dotyczące polskich powstań narodowych, działalności instytucji czy czasopism emigracyjnych. Znajdują się tam pamiątki po Adamie Mickiewiczu ofiarowane przez jego syna - Władysława, a także pamiątki po Fryderyku Chopinie. - Praca w Bibliotece Polskiej to rzecz zupełnie niezwykła. To instytucja, która ma pamięć ponad 150 lat istnienia. To się rzeczywiście czuje - mówi dr Paweł Ignaczak, były pracownik tej placówki. 

Biblioteka Polska w Paryżu. Wspólne dzieło emigrantów

W 1838 roku emigranci polscy, po powstaniu listopadowym, animują życie kulturalne w Paryżu. Gość "Eureki" zwraca jednak uwagę, że warto cofnąć się aż do roku 1832. - Wtedy została powołana do życia inna organizacja: Towarzystwo Literackie. Po pewnym czasie wyodrębniło się z niego Towarzystwo Historyczne, które później zjednoczyło się jako Towarzystwo Historyczno-Literackie - podkreśla dr Ignaczak. Dodaje, że właśnie ta instytucja przez pewien czas była "opiekunem" Biblioteki Polskiej.

W dyskusji nad tym zagadnieniem nie należy zapominać o statusie, jaki w latach 30. XIX wieku mieli we Francji Polacy. Byli emigrantami, uchodźcami z dala od ojczyzny. Wszelkie polonijne instytucje były więc śladem pamięci i szansą trwania przy rodzimych tradycjach. - Biblioteka Polska jest dziełem wspólnym dużej części emigrantów. Oczywiście Adam Mickiewicz, książę Adam Jerzy Czartoryski to postacie kluczowe, które bardzo mocno wspomagały Bibliotekę - słyszymy. 

Centrum spotkań i wspomnień

Zdaniem dr. Pawła Ignaczaka powołanie do życia Biblioteki Polskiej było reakcją na represje, jakie Rosjanie podejmowali wobec polskiej kultury po powstaniu listopadowym: mowa o niszczeniu bibliotek czy wywożeniu całych księgozbiorów z Warszawy czy Krzemieńca. - Polacy widzieli, że ziemie polskie tracą ogromną infrastrukturę naukową. Pojawia się koncepcja stworzenia zbioru książek, dokumentów i map, który mógłby pewnego dnia stać się zalążkiem dla odrodzonej Biblioteki Narodowej - wyjaśnia.

Biblioteka Polska w Paryżu szybko stała się ważnym miejscem spotkań. Była centrum kultury i wspomnień, a ponadto udostępniano w niej książki, organizowano również badania naukowe. - Działo się to mimo wszystko w sposób dość skromny, bo nie było finansów. Przez całe lata 40. Biblioteka Polska kilkakrotnie musiała się przeprowadzać - przypomina gość "Eureki". W roku 1853 zakupiono kamienicę, w której instytucja mieści się po dziś dzień.

YouTube/Bibliothèque Polonaise de Paris / SHLP

Czytaj także: Towarzystwo Literackie Polskie. Wielka Emigracja mówi Europie o swojej ojczyźnie

Biblioteka Polska. Książki i pamiątki po wybitnych artystach

Biblioteka Polska szybko stała się miejscem, w którym poza książkami rozpoczęto gromadzenie licznych pamiątek narodowych. Gdy w roku 1903 Władysław Mickiewicz przekazywał artefakty związane ze swoim ojcem, zastrzegł, że w miejscu tym powstać ma muzeum Adama Mickiewicza. - Później wielu artystów, wielu kolekcjonerów przekazywało swoje zbiory. Malarstwo, rzeźbę, grafikę, rysunki - wylicza dr Paweł Ignaczak w rozmowie z Katarzyną Jankowską. Przykładem może być tutaj Bolesław Biegas, wybitny rzeźbiarz okresu symbolizmu. Zapisał on Bibliotece Polskiej w Paryżu całość swojej spuścizny obejmującej, poza własnymi dziełami, obrazy Olgi Boznańskiej czy Gustawa Gwozdeckiego.

Ponadto w programie:

Stajnie Kubickiego w nowej odsłonie.

Zabytkowe wozownie, wybudowane na początku XIX wieku w Łazienkach Królewskich według projektu architekta Jakuba Kubickiego, nawiązują do tradycji hipicznych na tym terenie. Po renowacji prezentowana jest wystawa m.in. pojazdów konnych, uprzęży, siodeł, akcesoriów stajennych, jeździeckich i zaprzęgowych.

Gościem audycji była Hanna Polańska z Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa, kurator Zbioru Hipologii.

Czytaj również: