Witold Pilecki to żołnierz Armii Krajowej, więzień i organizator ruchu oporu w KL Auschwitz, autor raportów o Holokauście, tzw. Raportów Pileckiego, uczestnik podziemia niepodległościowego po 1945 roku.
- Przeszedł przez KL Auschwitz, czyli być może najbardziej zbrodnicze miejsce w historii świata. Przeszedł przez to piekło na ziemi, z którego uciekł, żeby to udokumentować i pokazać światu. Gdy uciekał, już wiedział, że Niemcy zaczęli prowadzić śledztwo, kiedy dowiedzieli się, że istnieje konspiracja założona przez Witolda Pileckiego - twierdzi Paweł Sztama.
Witold Pilecki dostał się do KL Auschwitz celowo, aby zobaczyć od środka, jak funkcjonuje obóz. Nastąpiło to we wrześniu 1940 roku. Był w grupie kilku tysięcy pierwszych więźniów i przebywał w Auschwitz do końca kwietnia 1943 roku. W tym czasie "zorganizował komórkę konspiracyjną, która m.in. podtrzymywała więźniów na duchu, zdobywała dodatkową żywność i ją dzieliła, ale również przygotowywała plany jak zorganizować ucieczkę więźniów czy nawet odbicie obozu". Te ostatnie spaliły na panewce, ponieważ Niemcy wpadli na trop organizacji.
Rakowiecka była jeszcze gorsza…
Paweł Sztama zwraca uwagę, że w KL Auschwitz Witold Pilecki "był bity, poniżany i mógł zginąć każdego dnia". Jeszcze gorzej było w więzieniu komunistycznym.
- Trafił do osławionego więzienia przy ul. Rakowieckiej w Warszawie, które wówczas było głównym więzieniem dla więźniów politycznych Polski Ludowej. To było królestwo jednej z najbardziej mrocznych postaci komunistycznej bezpieki w Polsce, tj. pułkownika Józefa Różańskiego. W tym miejscu bito, mordowano, znęcano się… Tak jak Auschwitz jest symbolem totalitaryzmu niemieckiego, tak więzienie przy ul. Rakowieckiej, obecnie muzeum, jest symbolem zbrodni komunistycznych w Polsce - wyjaśnia Paweł Sztama.
Komuniści przeprowadzili w marcu 1948 pokazowy proces wobec Witolda Pileckiego. - Został złapany rok wcześniej. Z tego, co dzisiaj wiemy, przeszedł bardzo ciężkie, brutalne śledztwo - dodaje ekspert.
Rotmistrz został zamordowany 25 maja 1948 roku o godz. 21.30.
Poza tym w audycji:
- Projekt Instytutu Pamięci Narodowej "Cyfrowi Bohaterowie" umożliwia przeniesienie wizerunków rzeczywistych osób do świata wirtualnego, aby poznać historię ludzi, którzy w przełomowy sposób wpłynęli na dzieje Polski. Wśród nich jest m.in. Andrzej Gwiazda, jeden z najważniejszych przywódców strajku w sierpniu 1980 roku i działacz "Solidarności" lat 1980-1981. Gość: Magdalena Hajduk, dyrektor Biura Nowych Technologii IPN.
- Polscy bohaterowie - to temat majowego numeru "Biuletynu IPN". Ukazano w nim sylwetki osób, które łączy jeden cel działania - niepodległość Polski. Konspiratorzy z lat 40. nie zastanawiali się, czy należą do pierwszej, czy drugiej konspiracji. Pozostawali wierni raz złożonej przysiędze. Ich oddanie ojczyźnie inspirowało następne pokolenia. Ofiara złożona z życia nie pozostała bezowocna. Przyszli kolejni, dla których sprawa niepodległości okazała się najważniejszym zadaniem. Dodatkiem do "Biuletynu IPN" jest płyta DVD z filmem "Rotmistrz Pilecki" (reż. Miłosz Kozioł). Film zdobył I nagrodę w konkursie filmów krótko- i średniometrażowych na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym o Totalitaryzmach "Echa Katynia" w 2023 roku. Festiwal odbył się podczas Kongresu Pamięci Narodowej. Ekspert: Jan Ruman, kierownik Sekcji Biuletynu IPN w Wydawnictwie IPN.
- Wydarzenia organizowane przez IPN i artykuły na portalu przystanekhistoria.pl.
Czytaj także:
Tytuł audycji: Przystanek historia
Prowadziła: Dorota Truszczak
Goście: Magdalena Hajduk (dyrektor Biura Nowych Technologii IPN), Paweł Sztama (Biuro Badań Historycznych IPN), Jan Ruman (kierownik Sekcji Biuletynu IPN w Wydawnictwie IPN)
Data emisji: 30.05.2023
Godzina emisji: 19.30
DS
"Pilecki przeszedł brutalne śledztwo na Rakowieckiej". Komuniści chcieli go wymazać z kart historii - Jedynka - polskieradio.pl