Mieszkanie w bloku z wielkiej płyty - reportaż "Miejsce do życia" [POSŁUCHAJ]

Anna Cymer, historyk architektury, podkreśliła w reportażu "Miejsce do życia" Joanny Bogusławskiej, że by wyjaśnić, czym jest blok z wielkiej płyty, skąd się wziął i czym się on charakteryzuje, trzeba się cofnąć w czasie, i to dużo dalej, niż się wydaje.

- Bloki z wielkiej płyty to efekt pewnego procesu. On się rozpoczął jeszcze przed I wojną światową. Wielka płyta - czyli proces prefabrykacji elementów budownictwa mieszkaniowego - jest wynikiem ewolucji dwudziestowiecznej koncepcji architektury mieszkaniowej. 

Ona nie powstała, żeby krzywdzić ludzi, żeby ich zamykać w wielkich blokach, tylko była następstwem pewnych decyzji, które zapadły dużo wcześniej i które były tak naprawdę niezbędne w całej Europie, rozwijającej się po rewolucji przemysłowej - wyjaśniła.

Czytaj także:

Architektura z myślą o przyszłości

Jak zauważyła Cymer, po II wojnie światowej było dużo zniszczeń, Warszawa była w ruinie. I o ile nikt nie miał wątpliwości, że np. Starówkę należy odbudować, to reszta miasta była budowana już na nowo, z myślą o przyszłości. Szukano pomysłów, szukano rozwiązań. 

Technologia wielkopłytowa w Polsce pojawiła się pod koniec lat 60. Narodziła się w wyniku konkursu na technologie fabrykowania elementów niezbędnych do budowy mieszkań, który wygrała koncepcja architektów Marii i Kazimierza Piechotków, oraz powstania pierwszej tzw. fabryki domów. 

Złota era wielkiej płyty przypada na lata 70., gdy budowano dużo nowych osiedli. Montaż budynków z gotowych prefabrykatów przebiegał w stosunkowo szybkim tempie. Jednak przed oddaniem mieszkań do użytku następowała nieco wolniejsza faza prac wykończeniowych, dodatkowo spowolnionych przez nieterminowe dostawy potrzebnych materiałów. Było też wiele niedoróbek i usterek.

W reportażu można posłuchać, jak powstawały bloki z wielkiej płyty m.in. na Ursynowie. Autorka - Joanna Bogusławska - sięgnęła także po materiały archiwalne. 

Tytuł reportażu: Miejsce do życia

Autorka: Joanna Bogusławska

Data emisji: 26.09.2023 r. 

Godzina emisji: 2.15

kk