Minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński podczas uroczystej prezentacji i przekazania do zbiorów Muzeum Narodowego odzyskanej straty wojennej, obrazu "Portret starszego mężczyzny w peruce, z laską" Godfrieda Schalckena w siedzibie muzeum w Warszawie

Polskie straty wojenne. Jak się odzyskuje zrabowane obrazy? (Skarby kultury polskiej/Jedynka)

<ul>
<li><strong>Do kraju właśnie wróciły polskie straty wojenne: obraz "Portret starszego mężczyzny w peruce, z laską" Godfrieda Schalckena i "Widok na morze" szkoły Claude'a Josepha Verneta.</strong></li>
<li><strong>Szacuje się, że w wyniku II wojny światowej Polska straciła ponad pół miliona ruchomych dzieł sztuki. Przypomina o tym prowadzona przez MKiDN kampania "Puste ramy".</strong></li>
<li><strong>Jak znaleźć skradzione dzieła sztuki? O tym w radiowej Jedynce opowiadał prof. Piotr Gliński, szef MKiDN.</strong></li>
</ul>
<br />
<p><strong>Odzyskane obrazy - polskie straty wojenne</strong></p>
<p><span>Do zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie powrócił obraz "Portret starszego mężczyzny w peruce, z laską" Godfrieda Schalckena, a do Muzeum Narodowego w Lublinie - "Widok na morze" szkoły Claude’a Josepha Verneta.</span></p>
<p>Dzieło holenderskiego malarza Godfrieda Schalckena "Portret starszego mężczyzny w peruce, z laską" zostało utracone z polskich zbiorów podczas okupacji niemieckiej w czasie II wojny światowej. Najprawdopodobniej po upadku Powstania Warszawskiego w 1944 roku.</p>
<p>To wyjątkowo cenny obraz - jeden z pierwszych zakupionych do kolekcji w 1862 roku na aukcji w Kolonii. Losy tego dzieła były długo nieznane. W 2022 roku został odnaleziony na aukcji w Niemczech. W odpowiedzi na starania polskiego resortu kultury obraz został wycofany z planowanej sprzedaży. Dotychczasowy posiadacz zdecydował się dobrowolnie zwrócić dzieło.</p>
<br />
<div class="image atarticle emb default uid-0eceb493-701e-4ae3-ae8b-808bf1f4af2f image-default-html">
<div class="positioner"><span> <img src="//static.prsa.pl/images/0eceb493-701e-4ae3-ae8b-808bf1f4af2f.jpg" alt="&quot;Portret starszego mężczyzny w peruce, z laską&quot; Godfrieda Schalckena. Fot. MKiDN/gov.pl" /> </span> <span class="description"> <span class="title"> "Portret starszego mężczyzny w peruce, z laską" Godfrieda Schalckena. Fot. MKiDN/gov.pl </span> <span class="author"> </span> </span></div>
</div>
<br />
<p><span>XVIII-wieczny obraz "Widok na morze" szkoły francuskiego malarza Claude'a Josepha Verneta został zidentyfikowany<span> </span>w grudniu 2022 roku w ofercie domu aukcyjnego w Monako. Na podstawie przekazanej dokumentacji dotychczasowy posiadacz zdecydował o dobrowolnym zwrocie dzieła. </span></p>
<br />
<div class="image atarticle emb default uid-a41ca13e-a039-4c10-9cc0-e9417ce0b077 image-default-html">
<div class="positioner"><span> <img src="//static.prsa.pl/images/a41ca13e-a039-4c10-9cc0-e9417ce0b077.jpg" alt="&quot;Widok na morze&quot; szkoły Claude’a Josepha Verneta. Fot. MKiDN/gov.pl" /> </span> <span class="description"> <span class="title"> "Widok na morze" szkoły Claude’a Josepha Verneta. Fot. MKiDN/gov.pl </span> <span class="author"> </span> </span></div>
</div>
<p><span></span></p>
<p>Jak poinformowała <span>Elżbieta Rogowska, dyrektor departamentu Restytucji Dóbr Kultury MKiDN, 1 października w Konsulacie Generalnym RP w Nowym Jorku odbędzie się uroczysta prezentacja odzyskanych zaginionych w wyniku II wojny światowej dwóch XVIII-wiecznych akwareli Zygmunta Vogla oraz rysunku Melchiora Steidla.<br /></span></p>
<p><span><strong></strong></span></p>
<p><strong>Czytaj także:</strong></p>
<ul>
<li><strong><a href="https://www.polskieradio.pl/39/156/artykul/3232138,jakie-straty-poniosla-polska-w-czasie-niemieckiej-okupacji-skutki-ii-wojny-swiatowej-polska-odczuwa-do-dzis" target="_blank">Jakie straty poniosła Polska w czasie niemieckiej okupacji? "Skutki II wojny światowej Polska odczuwa do dziś"</a></strong></li>
</ul>
<p><span><strong></strong></span></p>
<p><span><strong>Jak znaleźć skradzione dzieła sztuki?</strong></span></p>
<p><span>Odzyskane dwa obrazy to kropla w morzu. </span>W wyniku II wojny światowej Polska straciła ponad pół miliona ruchomych dzieł sztuki. Przypomina o tym prowadzona przez resort kultury i dziedzictwa narodowego kampania "Puste ramy".</p>
<p><span>Z jednej strony pokazuje ona straszliwą stratę, </span>jakiej Polska doznała w czasie II wojny światowej, zarówno od Niemców, jak i od Rosjan. Z drugiej - pracę rewindykacyjną, bo cały czas straty wojenne do Polski wracają.</p>
<p>Jak podkreślił <span>prof. Piotr Gliński, minister kultury i dziedzictwa narodowego, odzyskiwaniem utraconych dzieł sztuki zajmują się bardzo doświadczone osoby. - T</span><span data-contrast="none" xml:lang="PL-PL" lang="PL-PL" class="TextRun SCXW180362912 BCX8"><span class="NormalTextRun SCXW180362912 BCX8">o jest sieć instytucji, ludzi dobrej woli, specjalistów i hobbistów. Także bardzo poważnych podmiotów - od polskiej prokuratury po FBI.</span></span><span class="EOP SCXW180362912 BCX8" data-ccp-props="{&quot;134233117&quot;:false,&quot;134233118&quot;:false,&quot;201341983&quot;:0,&quot;335551550&quot;:0,&quot;335551620&quot;:0,&quot;335559738&quot;:0,&quot;335559739&quot;:0,&quot;335559740&quot;:259}"> Również nasza dyplomacja bardzo intensywnie uczestniczy w tych pracach - wskazał.</span></p>
<p>Minister wyjaśnił, że w odzyskiwaniu skradzionych dóbr kultury niezbędna jest specjalistyczna wiedza - znajomość historii sztuki i przepisów prawa. To praca śledcza, detektywistyczna. Wymagająca umiejętności negocjacyjnych, by nie wytaczać długich procesów. A jej efekt często zależy od czyjejś dobrej woli - np. w Niemczech osoba, która jest w posiadaniu skradzionej rzeczy dłużej niż 30 lat, staje się jej właścicielem.</p>
<p>Pomocne są nowe technologie, które pozwalają porównać ogromną liczbę zdjęć. - Bazujemy na narzędziach komputerowych, internetowych, które przeszukują codziennie cały świat - podkreślił prof. Gliński. - Szukamy wszystkiego. Jest jedna zasada - szukamy wszystkiego naraz. Jak natrafimy na jakieś ślady, staramy się je pogłębić - dodała <span>Elżbieta Rogowska.</span></p>
<br />
<p><strong>Czytaj także:</strong></p>
<ul>
<li><strong><a href="https://www.polskieradio.pl/8/1874/artykul/3029208,polskie-straty-wojenne-zobacz-serwis-specjalny-polskiego-radia" target="_blank">Polskie straty wojenne. Zobacz serwis specjalny Polskiego Radia</a></strong></li>
</ul>
<br />
<p><strong>Proces odzyskiwania skradzionych dzieł sztuki</strong></p>
<p>Gdy pojawi się sygnał, że gdzieś na jakieś aukcji/w zbiorach muzealnych/na forum internetowym wystawiono obiekt, który być może jest polską stratą wojenną, zaczynają się temu przyglądać specjaliści. Eksperci wysyłani są też na oględziny.</p>
<p>Jeśli podejrzenie się potwierdzi - konstruowany jest wniosek restytucyjny. Wniosek restytucyjny jest formą zgłoszenia roszczenia składaną w postaci obszernego opracowania. W dokumencie, oprócz opisania zabytku i wskazania jego cech szczególnych, przybliżane są jego losy i okoliczności utraty.</p>
<p>Szczególnie ważne jest jednoznaczne wskazanie pochodzenia obiektu. Niezbędną częścią wniosku są kopie dokumentów archiwalnych tj. inwentarzy, także kart naukowych obiektów potwierdzających prawo własności, oraz wszelkie spisy i informacje dotyczące okoliczności utraty.</p>
<p>Bezcenne są wszelkie zachowane wizerunki zabytku, czyli fotografie, reprodukcje, ryciny. Należy również pamiętać o przytoczeniu literatury, w której odnaleźć można wzmianki na temat obiektu.</p>
<br />
<div class="audio atarticle emb uid-bd5bd7f5-a403-4091-8e5d-b624c9caae32 audio-default-html"><header><span class="box-title"> <span></span> <span>Posłuchaj</span> <span></span> </span></header>
<div class="positioner"><span data-media="{&quot;id&quot;:3390113,&quot;file&quot;:&quot;//static.prsa.pl/bd5bd7f5-a403-4091-8e5d-b624c9caae32.mp3&quot;,&quot;provider&quot;:&quot;audio&quot;,&quot;uid&quot;:&quot;bd5bd7f5-a403-4091-8e5d-b624c9caae32&quot;,&quot;length&quot;:703,&quot;autostart&quot;:true,&quot;link&quot;:&quot;&quot;,&quot;title&quot;:&quot;Jedynka%2FSkarby%20kultury%20polskiej%2027%20wrzesie%C5%84%202023%2023_43_11.mp3&quot;,&quot;desc&quot;:&quot;Polskie%20straty%20wojenne.%20Jak%20si%C4%99%20odzyskuje%20zrabowane%20obrazy%3F%20%28Skarby%20kultury%20polskiej%2FJedynka%29&quot;,&quot;advert&quot;:0,&quot;type&quot;:&quot;muzyka&quot;}" class="play pr-media-play"> <span><i class="fa fa-play-circle-o ico-pr"></i></span> </span> <span class="time"><span>11:43</span></span> <span class="description"> <span class="title"> Jedynka/Skarby kultury polskiej 27 wrzesień 2023 23_43_11.mp3 </span> <span class="lead "> Polskie straty wojenne. Jak się odzyskuje zrabowane obrazy? (Skarby kultury polskiej/Jedynka) </span> </span> <a data-media="{&quot;id&quot;:3390113,&quot;file&quot;:&quot;//static.prsa.pl/bd5bd7f5-a403-4091-8e5d-b624c9caae32.mp3&quot;,&quot;provider&quot;:&quot;audio&quot;,&quot;uid&quot;:&quot;bd5bd7f5-a403-4091-8e5d-b624c9caae32&quot;,&quot;length&quot;:703,&quot;autostart&quot;:false,&quot;link&quot;:&quot;&quot;,&quot;title&quot;:&quot;Jedynka%2FSkarby%20kultury%20polskiej%2027%20wrzesie%C5%84%202023%2023_43_11.mp3&quot;,&quot;desc&quot;:&quot;Polskie%20straty%20wojenne.%20Jak%20si%C4%99%20odzyskuje%20zrabowane%20obrazy%3F%20%28Skarby%20kultury%20polskiej%2FJedynka%29&quot;,&quot;advert&quot;:0,&quot;type&quot;:&quot;muzyka&quot;}" class="iPlus add-to-play"> <i class="fa fa-plus"></i> </a></div>
</div>
<p> </p>
<p>***</p>
<p>Kolejna strata wojenna powróciła do zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie:</p>
<p><iframe src="https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMinisterstwoKulturyiDziedzictwaNarodowego%2Fposts%2Fpfbid0V2GqjQrBMtiEnJQnhJvUEja8sg81xEEvCEGtbEu7RPSCAhudSyMzWWUPv5AjHqoXl&amp;show_text=true&amp;width=500" width="500" height="805" style="border: none; overflow: hidden;" scrolling="no" frameborder="0" allowfullscreen="true" allow="autoplay; clipboard-write; encrypted-media; picture-in-picture; web-share"></iframe></p>
<p><strong></strong></p>
<p><strong>***</strong></p>
<p><strong>Tytuł audycji:</strong><span> </span><a href="https://jedynka.polskieradio.pl/audycje/9689" target="_blank">Skarby kultury polskiej</a></p>
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
<p><strong>Prowadziła: </strong><a href="https://www.polskieradio.pl/anna-stempniak/tag172800" target="_blank">Anna Stempniak</a></p>
</div>
</div>
</div>
</div>
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
<p><strong>Data emisji:</strong><span> 27.09</span>.2023</p>
</div>
</div>
</div>
</div>
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn" data-wtg-lazy="17">
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
<div class="Typography-sc-c7p2ep-0 jYCCxn">
<p><strong>Godzina emisji:</strong><span> </span>23.45</p>
</div>
</div>
</div>
</div>
<p>MKiDN/PAP/kk</p>