Pokojowa Nagroda Nobla dla Narges Mohammadi. Ekspert: jej działalność irytuje irański reżim

Narges Mohammadi wielokrotnie była skazywana za działalność w obronie praw człowieka, kampanie sprzeciwiające się karze śmierci oraz przetrzymywaniu ludzi w więziennych izolatkach bez kontaktu ze światem zewnętrznym, czego sama niejednokrotnie doświadczyła. Aresztowana 13 razy, skazana w sumie na 31 lat więzienia, teraz odsiaduje w Teheranie karę 10 lat i 9 miesięcy więzienia za - jak twierdzą irańskie władze - działalność uderzającą w bezpieczeństwo państwa i antypaństwową propagandę. - Jej działalność irytuje irański reżim, ponieważ wytyka mu szereg nadużyć. Jako, że jest jedną z najbardziej znanych postaci irańskiej opozycji, jej słowa mają dość szeroki odbiór na świecie, co reżim uznaje za pewien problem - mówi na antenie Programu 1 Polskiego Radia Marcin Krzyżanowski, orientalista z Uniwersytetu Jagiellońskiego. - Mohammadi walczyła na rzecz zniesienia kary śmierci, ale bezskutecznie. Z przykrością trzeba zaznaczyć, że działania irańskich aktywistów w żaden sposób nie przyczyniają się do zmiany polityki rządu irańskiego - przyznaje. 

Pomimo uwięzienia Narges Mohammadi nie rezygnuje z aktywności. W sierpniu skazano ja na dodatkowy rok za kratkami za działalność wewnątrz więzienia. Aktywistka, która od lat sprzeciwia się seksualnemu wykorzystywaniu więzionych kobiet, udzieliła wywiadu, w którym mówiła o seksualnej przemocy w placówce. Ukarano ją także za opublikowanie w zeszłym roku książki “White Torture: Interviews with Iranian Women Prisoners” - "Białe tortury, wywiady z irańskimi więźniarkami", w której opowiadają one o brutalnych metodach stosowanych wobec nich.

Czy protesty zmieniły poglądy Irańczyków? 

Pokojowy Nobel dla Narges Mohammadi został przyznany rok po tym, jak policja obyczajowa w Teheranie zakatowania 22-letnią Mashę Amini, za to, że nie miała prawidłowo zakrytych włosów. Wkrótce po tym wybuchły największe od wielu lat antyrządowe protesty w Iranie, stłumione dopiero po kilku miesiącach. Komitet Noblowski podkreślił dziś, że nagroda dla aktywistki to także wyraz uznania dla wszystkich kobiet, które wzięły udział w demonstracjach. - Protesty nie zmieniły nic, ani podejścia części społeczeństwa do republiki islamskiej, ani nie zmieniły polityki rządu oraz nie doprowadziły do żadnych zmian w prawie - wskazuje ekspert Jedynki. - Zamieszki pogłębiły jedynie polaryzację wewnątrz irańskiego społeczeństwa - ocenia. 

Walka o prawa kobiet w Iranie 

O prawa kobiet w Iranie walczy wiele aktywistek. Organizowane są między innymi akcje społecznościowe, których celem ma być propagowanie i upowszechnianie wiedzy albo zbieranie podpisów w kampaniach mających na celu zmianę obowiązującego prawa. Znaną postacią jest Shirin Ebadi, prawniczka, która w wieku 26 lat została pierwszą w historii tego kraju kobietą sędzią, a następnie przewodniczącą Trybunału. Szybko jednak została pozbawiona prawa do wykonywania zawodu i zdegradowana. W 2003 roku ją także uhonorowano pokojową Nagrodą Nobla za obronę praw człowieka, przede wszystkim kobiet i dzieci w Iranie.

Czytaj także:

Poza tym w audycji:

- Polska nie zgodziła się na deklarację 27-mki z zapisami dotyczącymi migracji na zakończenie szczytu w Grenadzie, zostały więc one usunięte z dokumentu. Jest więc wspólne oświadczenie unijnych państw dotyczące strategii Wspólnoty na przyszłość i rozszerzenia. I jest też osobna deklaracja poświęcona migracji przewodniczącego Rady Europejskiej Charlesa Michela. Premier Mateusz Morawiecki powiedział na konferencji po nieformalnym szczcie unijnych przywódców, że rząd Prawa i Sprawiedliwości jest jedynym gwarantem powstrzymania nielegalnej imigracji w Europie. "W latach 2015-2016 ostrzegaliśmy przed kryzysem migracyjnym, teraz przestrzegamy przed tym samym zjawiskiem. Rozmowa z korespondentką Polskiego Radia w Brukseli - Beatą Płomecką.

- W Porto prezydent Andrzej Duda brał udział w spotkaniu prezydentów państw Grupy Arraiolos. Rozmowy dotyczyły tematyki bezpieczeństwa oraz kwestii migracji. Grupa Arraiolos zrzesza prezydentów kilkunastu państw Europy, została utworzona w 2003 roku z inicjatywy ówczesnego prezydenta Portugalii Jorge Sampaio. Relacja Pawła Lekkiego oraz rozmowa z prof. Tomaszem Grosse z UW.

Tytuł audycji: Więcej świata

Prowadziła: Magdalena Skajewska

Goście: Marcin Krzyżanowski (UJ) prof. Tomasz Grosse (UW)

Data emisji: 6.10.2023

Godzina emisji: 17.17

IAR/ans