Polska szkoła w Krzemieńcu
Szkółka języka polskiego przy Towarzystwie Odrodzenia Kultury Polskiej im. Juliusza Słowackiego w Krzemieńcu zaczęła swoją działalność w 1990 roku od 15 uczniów. Mimo wielu trudności na przestrzeni lat uczniów wciąż przybywało. - Polska szkoła w Krzemieńcu nosi imię Juliusza Słowackiego i my się z tego cieszymy, dlatego że to jest nasz pisarz, wieszcz narodowy - mówi na antenie Programu 1 Polskiego Radia Marian Kania z Towarzystwa Odrodzenia Kultury Polskiej im. J. Słowackiego w Krzemieńcu. - Uczniowie, którzy tutaj uczęszczają, są w wieku od 6 do 16-17 lat. Jednak prowadzone są również zajęcia dla starszych osób. Była taka sytuacja przed wojną i pandemią koronawirusa, że dużo osób wyjeżdżało z Polski do pracy i w związku z tym były też zajęcia dla tych osób, które chciały sobie przypomnieć język polski - dodaje.
Czy uczniowie mają wiedzę na temat Juliusza Słowackiego? - Oni wiedzą, że on jest nasz. Co roku odbywają się wielkie uroczystości, jest coroczne spotkanie związane z rocznicą śmierci wieszcza. Ukraińcy na te spotkania przychodzą - zaznacza gość Jedynki.
Towarzystwo Odrodzenia Kultury Polskiej im. Juliusza Słowackiego w Krzemieńcu liczy 100 osób. - To są osoby, które mają polskie korzenie, czyli posiadają Kartę Polaka. A do Towarzystwa przychodzi dodatkowo jeszcze 100 osób, które są sympatykami. Uczestniczą w naszych wszystkich świętach narodowych, koncertach - przyznaje Marian Kania.
Dwa lata od rosyjskiej inwazji na Ukrainę
24 lutego 2022 roku prezydent Rosji Władimir Putin wydał rozkaz przeprowadzenia "specjalnej operacji wojskowej" w Donbasie, której celem miała być "demilitaryzacja i denazyfikacja Ukrainy". Wojska rosyjskie rozpoczęły inwazję na pełną skalę, atakując terytorium Ukrainy od północy, w tym z terenu Białorusi, od wschodu oraz od południa ze strony anektowanego Krymu. Rozpoczęły się ataki rakietowe na budynki wojskowe i lotniska m.in. w Kijowie, Charkowie, Odessie, w obwodzie lwowskim i Donbasie.
Od pierwszych chwil wojny do Krzemieńca przyjeżdżali mieszkańcy zagrożonych terenów Ukrainy. - Przyjeżdżali ludzie, którzy byli zmuszeni wyjechać z domu z Doniecka. Dużo przyjechało tych uchodźców, w samym Krzemieńcu ponad 4 tys. - mówi Teresa Łapka, z jednego z punktów pomocy. - Pierwszy rok był bardzo ciężki, teraz w tym drugim roku jest trochę łatwiej, ponieważ uchodźcy, którzy przyjechali, już się tutaj zaaklimatyzowali - dodaje.
Kościół pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika
Dzięki zebranym funduszom i determinacji proboszcza ks. Józefa Szczepanowskiego, w latach 1853-1857 powstała w Krzemieńcu świątynia pw. patrona łuckiej diecezji św. Stanisława Biskupa i Męczennika. Jak podkreśla ks. Łukasz, kościół nigdy nie został zamknięty. - Kościół został odnowiony w 1976 roku i trzyma się w takim stanie do dzisiaj, mimo pęknięcia przez środek sklepienia. Ono ma kilkadziesiąt metrów, ale na razie nic się z tym nie dzieje. Polscy inżynierowie zrobili analizę tego pęknięcia, na razie tego nie ruszamy - mówi.
Jak przyznaje duchowny, zawsze chciał żyć i pracować w Ukrainie. - Robię to, co chciałem robić, tutaj posługiwać. W tej parafii na pewno jest inaczej niż w Polsce, ponieważ tu liczby nie grają roli. (...) Inaczej wygląda katechizacja i praca, ponieważ wszystko jest robione przy parafiach - dodaje.
Muzeum Słowackiego - ważnym miejscem w historii
Muzeum Juliusza Słowackiego w Krzemieńcu założono 26 lipca 2002 roku. Instytucja, poświęcona życiu i twórczości Juliusza Słowackiego, powstała dzięki współpracy Ministerstwa Kultury Polski i Ministerstwa Kultury Ukrainy, zrzeszeń polskich i ukraińskich pisarzy, Towarzystwa Odrodzenia Kultury Polskiej im. J. Słowackiego, które działa w rodzinnym mieście poety.
- Ekspozycje są rozmieszczone w ośmiu salach. Na przykład wystawa w sali Krzemieniec opowiada o początkach życia Juliusza Słowackiego, a Pokój Wileński o okresie życia Słowackiego w Wilnie - mówi Ludmiła Ochocka, kustosz muzeum.
Zobacz też:
Tytuł audycji: Jedyne takie miejsce
Prowadził: Roman Czejarek
Goście: Marian Kania (Towarzystwo Odrodzenia Kultury Polskiej im. J. Słowackiego w Krzemieńcu), Teresa Łapka (punkt pomocy uchodźcom), ks. Łukasz (kościół pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika), Ludmiła Ochocka (kustosz Muzeum Juliusza Słowackiego w Krzemieńcu), Helena Haśkiewicz (pracownik Muzeum Juliusza Słowackiego w Krzemieńcu), Walenty Wakoluk (redaktor naczelny "Monitora Wołyńskiego")
Data emisji: 24.02.2024 r.
Godziny emisji: 9.00-12.00
ans/mpkor