"Ba!". Konstanty Ildefons Gałczyński w monodramie Łukasza Borkowskiego

Dlaczego Gałczyński związał się z Praniem?

Konstanty Ildefons Gałczyński pod koniec swojego życia trafił do Prania na Mazurach, gdzie znalazł ukojenie. Planował również przeprowadzić się tam na stałe z żoną, plany te pokrzyżowała jednak śmierć artysty. - Tekst monodramu to bardzo nielinearny, bardzo rwany sposób opowiadania. Zaczyna się 7 grudnia 1952 roku, godzina 9. Na siódmy oddział nerwic zgłasza się K. - zdradza Łukasz Borkowski.

Kto kryje się pod tym tajemniczym inicjałem? Kryje się poeta: Konstanty Ildefons Gałczyński, może również Wojciech Kass, autor poematu "Ba!", który stał się kanwą monodramu. Ale może tam czaić się zupełnie inny poeta... - Życiorysy się przeplatają. 7 grudnia 1952 to historycznie początek ostatniego roku życia Gałczyńskiego. Zmarł on 6 grudnia 1953 - przypomina gość audycji "Kulturalna Jedynka". 

Ponowne spotkanie z poematem Wojciecha Kassa

Monodram w Praniu będzie powrotem Łukasza Borkowskiego do tekstu tego wyjątkowego poematu. Wcześniej, w roku 2020, aktor zrealizował go dla Teatru Polskiego Radia. - Staramy się wejść w ten świat jeszcze raz. (...) Wierzę, że praca w Teatrze Polskiego Radia jest szybka. Nie chcę powiedzieć, że niedokładna. Po prostu kładziemy nacisk na coś innego. Podczas realizacji radiowej starałem się wydobyć wir języka - zaznacza. 

Poemat składa się z 28 części i każda z nich pisana jest innym językiem, następuje inna wersyfikacja. - Zacząłem się zastanawiać, co by było, gdybym miał ten tekst powiedzieć. Jako kto? Jako jaka postać? Z reżyserką, Heleną Radzikowską, rozmawialiśmy bardzo długo na ten temat. (...) Sprowadziło się to do bardzo prostej formuły. Znanej i sprawdzonej, ale też na dzisiejsze czasy w jakiś sposób awangardowej - analizuje Borkowski. 

Precyzuje, że na poddaszu leśniczówki z widzami spotka się on sam. - Aktor rozczytujący ten tekst. Czasem mówiący językiem Gałczyńskiego, czasem Kassa, a czasem już nie wiem, czy to nie jest przypadkiem mój język. (...) Staram się być nośnikiem, przedłużeniem myśli poety - przekonuje. 

YouTube/Leśniczówka Pranie

Czytaj więcej: 

Kim jest Łukasz Borkowski?

Łukasz Borkowski jest absolwentem oraz wykładowcą warszawskiej Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza. W Teatrze Narodowym występuje gościnnie. Współpracował z teatrami warszawskimi: 6. piętro, Komedia, Ochoty, oraz z Operą Wrocławską, Teatrem Dramatycznym im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku, lubelskim Ośrodkiem Praktyk Teatralnych "Gardzienice", a także z Teatrem Polskiego Radia. Laureat nagrody Arete za debiut w Teatrze Polskiego Radia (2019).