Twórczość naznaczona wojną. Tadeusz Różewicz w poezji, dramacie i prozie

Data publikacji: 25.04.2024 13:19
Ostatnia aktualizacja: 25.04.2024 13:33
Ten tekst przeczytasz w 2 minuty
Tadeusz Różewicz po nadaniu tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego (2009)
Tadeusz Różewicz po nadaniu tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego (2009), Autor - pp/soa PAP/Piotr Polak
Tadeusz Różewicz urodził się 9 października 1921 w Radomsku, a zmarł 24 kwietnia 2014 we Wrocławiu. Był polskim poetą, dramaturgiem, prozaikiem i scenarzystą. Należał do pokolenia Kolumbów. 
  • Tadeusz Różewicz to jeden z najbardziej znanych na świecie polskich poetów.
  • Na swoim koncie ma ponad 50 tomów wierszy, przetłumaczonych na kilkadziesiąt języków. Tworzył również dramaty i prozę.
  • Tadeusz Różewicz zmarł 24 kwietnia 2014 roku. W związku z dziesiątą rocznicą śmierci, sylwetkę poety przypomniała Anna Stempniak. 

Tadeusz Różewicz - sielskie dzieciństwo 

Tadeusz Różewicz urodził się 9 października 1921 roku w Radomsku. W jednym z archiwalnych nagrań podkreślał, że jego dzieciństwo było życiem pięknym i sielskim. Do najważniejszych osób w życiu poety należała matka. - Kiedy sami nie umieliśmy czytać, to mama nam czytała. Wieczorem, szczególnie jesienią czy zimą. Nie było jeszcze elektryczności i czytało się przy lampie naftowej - wspominał. 


POSŁUCHAJ

09:23

Twórczość naznaczona wojną. Tadeusz Różewicz w poezji, dramacie i prozie (Skarby kultury polskiej/Jedynka)

 

Wojna w życiu Różewicza

W 1942 roku Tadeusz został zaprzysiężony w AK pod pseudonimem "Satyr". Do konspiracji trafił dzięki swojemu bratu, Januszowi, rozstrzelanemu później przez Niemców. - Janusz jako pierwszy w tej rodzinie był poetą. Tadeusz wspomina o książkach i czasopismach, które brat sprowadzał do domu. Dzięki Januszowi Tadeusz przeczytał po raz pierwszy "Ferdydurke". Czytał masę wspaniałych lektur - zwracał uwagę filolog i literaturoznawca Tadeusz Drewnowski. 

II wojna światowa zaważyła na twórczości Różewicza, choć nie zawsze była tak oczywista, jak w wierszach "Warkoczyk" czy "Ocalony". - Maria Dłuska w "Teorii wiersza polskiego" nazywa wiersz Różewiczowski nową odmianą wiersza nowoczesnego. Jest to tzw. wiersz poawangardowy. Wiersz, który zrywa zarówno z rymem, jak i z rytmem. Wiersz, który zrywa z pojęciem zdania. Wiersz, którego kształt jest określany przez przeżycie - analizował Drewnowski. 

YouTube/Polskie Radio

W jakich gatunkach tworzył Tadeusz Różewicz?

Najważniejsze dzieła Tadeusza Różewicza to poetyckie tomy "Czerwona rękawiczka", "Pięć poematów", "Poemat otwarty, "Niepokój", a także dramaty "Kartoteka", "Wyszedł z domu", "Stara kobieta wysiaduje", "Na czworakach", "Do piachu" czy "Pułapka". Pisał również prozę, na swoim koncie ma osiem zbiorów opowiadań: "Wycieczka do muzeum", "Przerwany egzamin" czy "Próba rekonstrukcji". 

YouTube/Polska Poezja

Kiedy wydano "Kartotekę"?

Anna Stempniak zwraca uwagę na jeden z najważniejszych polskich dramatów - "Kartotekę". Napisany w latach 1958-1959, w roku 1960 ukazywał się w miesięczniku "Dialog". Wydany został w roku 1961, w Warszawie. - Nowatorski, składający się z fragmentów. Jednocześnie absurdalny i realny, o pokawałkowanym, powojennym świecie - analizuje prowadząca audycję "Skarby kultury polskiej". 

Tytuł audycji: Skarby kultury polskiej

Prowadziła: Anna Stempniak

Data emisji: 24.04.2024 r.

Godzina emisji: 23.43

mg/wmkor

Ekspres Jedynki
Ekspres Jedynki
cover
Odtwarzacz jest gotowy. Kliknij aby odtwarzać.