Jak powiedział w audycji "Po drugiej stronie lustra" dyrektor Archiwum Polskiego Radia Andrzej Mietkowski, "szybko zdano sobie sprawę, że wszystko, co pada do mikrofonu jest historią, która się dzieje na żywo", jak słowa marszałka Józefa Piłsudskiego, który w sali Belwederu wypowiedział słynne zdanie: "Stoję przed jakąś dziwaczną trąbą", a następnie zastanawiał się, co to będzie, kiedy jego już nie będzie, a jego głos pozostanie i będzie krążył wśród ludzi.
Pierwsze nagranie Józefa Piłsudskiego: stoję przed dziwaczną trąbą (Archiwum Polskiego Radia) Źródło: Polskie Radio/YouTube
W latach 20. brakowało instrumentarium pozwalającego sprawnie nagrywać programy nadawane na antenach. Materiały, które zaczęły być gromadzone w latach 30. zdziesiątkowała wojna. - Nie było nie tylko archiwum radiowego, nie było żadnych archiwów. Po wojnie Polskie Radio zwróciło się z apelem do ludności, aby przynosiła na przykład ocalałe płyty. Tak rekonstruowano radiofonię - opowiedział Mietkowski.
W Archiwum Polskiego Radia znajdziemy nie tylko to, co udało się uratować w Polsce, ale także materiały zbierane przez Jana Nowaka-Jeziorańskiego, który tworzył radiofonię na Zachodzie, nagrywał świadków historii, na których oczach Polska odzyskiwała niepodległość w 1918 roku, biła się o wolność z Bolszewikami w 1920 roku czy tą wolność traciła w 1939 roku.
Czytaj także:
Tadeusz Bocheński pierwszy spiker radiowy (Archiwum Polskiego Radia) Źródło: Polskie Radio/YouTube
- Mamy też zgromadzone krajowe, zdeformowane, świadectwa z PRL i materiały spoza żelaznej kurtyny, które niosły do PRL wolne słowo, jak BBC, Deutsche Welle, Radio France Internationale, Głos Ameryki, przede wszystkim Radio Wolna Europa. Jedne i drugie razem, tworzą unikatowy zupełnie zasób - podkreślił gość radiowej Jedynki.
Na uwagę prowadzącej audycję Anny Stempniak, że jest właściwie kustoszem naszej pamięci, Mietkowski odpowiedział: "Jestem bardzo dumny i mówię to bez przekąsu". - Archiwum Polskiego Radia to jest niezwykłe miejsce, w którym zbierają się nitki polskiej historii. Historii opowiadanej przez mikrofony Polskiego Radia, Wolnej Europy, Głosu Ameryki, BBC (...) To jest naprawdę bogactwo nie do przecenienia - powiedział.
Szczepcio i Tońcio: cicho... pani urzędniczka teraz pije herbatę (Archiwum Polskiego Radia) Źródło: Polskie Radio/YouTube
Tytuł audycji: Po drugiej stronie lustra
Prowadziła: Anna Stempniak
Gość: Andrzej Mietkowski (dyrektor Archiwum Polskiego Radia)
Data emisji: 4.06.2024 r.
Godzina emisji: 0.15
kk
Wędrówka po naszej historii - tajemnice Archiwum Polskiego Radia - Jedynka - polskieradio.pl