Wzgórze Tumskie, art déco i śpiew buddyjskich mnichów. "Jedyne Takie Miejsce" w Płocku

Data publikacji: 28.09.2024 13:10
Ostatnia aktualizacja: 28.09.2024 13:19
Ten tekst przeczytasz w 3 minuty
Zbyszek Jaszczak i Sława Bieńczycka.
Zbyszek Jaszczak i Sława Bieńczycka., Autor - Klarysa Marczak/Polskie Radio
Wzgórze Tumskie to miejsce, w którym swój początek ma bogata historia Płocka. Na tym wysokim wzgórzu powstał pierwszy gród obronny nowo kształtującego się ośrodka miejskiego. Tu wznoszono budowle służące kolejnym władcom oraz wytyczano place i uliczki, zapraszające nas dzisiaj do arcyciekawego spaceru w czasie. Z 53-metrowej skarpy rozciąga się malowniczy widok, m.in. na szeroko rozlane wody Wisły. 

Wzgórze Tumskie - serce Płocka

Płock to najstarsze miasto na Mazowszu, prawa miejskie uzyskał w roku 1237. Historia tego miejsca zaczyna się jednak zdecydowanie wcześniej. - Na początku IX wieku na Wzgórzu Tumskim osiedlili się pierwsi Słowianie. Tu znajdowały się pomniki Światowida, tu płonęły ogniska, tu oddawano cześć pradawnym bogom. Można śmiało powiedzieć, że na Wzgórzu Tumskim zaczęło bić serce Płocka - przypomina przewodnik, Zbyszek Jaszczak.

Czy Płock był stolicą Polski?

W latach 1079 - 1138 Płock pełnił funkcję stolicy Polski. Był to jednak wybór dość nieoczywisty. - W XI wieku miał miejsce zatarg między ówczesnym królem, Bolesławem Śmiałym i biskupem Stanisławem. Po tym konflikcie, władca musiał ratować się ucieczką na Węgry, a królem niespodziewanie został Władysław Herman. Nie był na to przygotowany, zdecydował więc o nieopuszczaniu Płocka, w którym do tej pory przebywał - tłumaczy Karolina Załęska. 

Dla miasta był to pierwszy okres dużego rozwoju. Herman panował do roku 1102. Tak bardzo kochał Płock, że dziś możemy mówić wręcz o "okresie stacjonarnym". - Tu powstaje kamienne palatium, którego relikty mamy do dzisiaj. (...) Panowanie Bolesława Krzywoustego miało już inny charakter. Był to władca charyzmatyczny, który chciał zdobywać dla Korony nowe tereny - przypomina gość Jedynki. 

Co oferuje Muzeum Mazowieckie?

Płock to również najstarsze muzeum publiczne w Polsce, czyli Muzeum Mazowieckie (1821 - red). - Zaczęło się od Towarzystwa Naukowego Płockiego, które zaczęło gromadzić zbiory. Początkowo były to zbiory geologiczne, przyrodnicze, historyczne. Właściwie służyły jako pomoce naukowe w szkole "Małachowiance", tam też mieściły się pierwsze sale wystawowe. Z biegiem czasu następował rozwój, pojawiły się darowizny, a Towarzystwo zakupiło kamienicę przy Rynku Kanonicznym - zaznacza Agnieszka Jarota. 

Po wojnie placówkę odbudowano szybko, a władze przekazały na potrzeby muzeum Zamek Książąt Mazowieckich. Tam swoją siedzibę miało do roku 1995. - W tej chwili główną siedzibę mamy przy ulicy Tumskiej 8 - zdradza gość Jedynki. Przy ulicy Kolegialnej 6 mieści się natomiast jedyna w Polsce wystawa stała poświęcona sztuce art déco. Prezentowane są tu meble, szkło, ceramika, tkaniny, lampy, malarstwo i rzeźba, kolekcja strojów i biżuteria (m.in. puderniczka Tiffany’ego i kolczyki w etui Cartiera - red.)

YouTube/Muzeum Mazowieckie w Płocku

Czym były Drzwi Płockie?

Drzwi Płockie nazywane również Drzwiami Magdeburskimi znajdowały się w bazylice katedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Płocku. Obecnie oryginalne drzwi znajdują się w zachodnim portalu soboru św. Sofii w Nowogrodzie Wielkim w Rosji, zaś my od roku 1982 możemy oglądać ich kopię. -Oryginalne Drzwi Płockie były największe, najstarsze. Należały do arcydzieł sztuki ludwisarskiej XII wieku - zdradza Zbyszek Jaszczak. 

Gość audycji "Jedyne Takie Miejsce" przypomina, że w średniowieczu ludzie nie potrafili czytać ani pisać, a przemawiał do nich obraz. - Te drzwi są ówczesną Biblią dla ubogich. Zawierają całe chrześcijańskie Credo Apostolorum czyli chrześcijańskie wyznanie wiary. Po jednej ze stron mamy tajemnice wcielenia, czyli sceny związane z początkowym okresem życia i działalnością Jezusa, a po drugiej stronie mamy tajemnice Odkupienia - wylicza rozmówca Sławy Bieńczyckiej. 

Sztuka Dalekiego Wschodu na Mazowszu

W Płocku znajduje się również zabytkowy spichlerz z przełomu XVIII i XIX wieku. Od wielu lat gromadzone są tu zbiory etnograficzne. Znajduje się tu m.in. wystawa "Sztuka Dalekiego Wschodu. Płockie skarby buddyjskiej Azji". - Zgromadzono na niej najwspanialsze, najrzadsze obiekty związane z tego typu sztuką. Figurki Buddy z Tybetu z XIV wieku czy japoński drzeworyt "Wielka Fala w Kanagawie" - podkreśla Milena Kolibczyńska. 

Czytaj także:

Tytuł audycji: Jedyne takie miejsce

Prowadziła: Sława Bieńczycka

Goście: Zbyszek Jaszczak (przewodnik), Karolina Załęska (Płocka Lokalna Organizacja Turystyczna), Agnieszka Jarota (zastępca dyrektora Muzeum Mazowieckiego w Płocku), ks. Stefan Cegłowski, Milena Kolibczyńska (kierownik Działu Upowszechniania i Promocji Muzeum Mazowieckiego) 

Data emisji: 28.04.2024 r. 

Godziny emisji: 9.00-12.00

mg

cover
Odtwarzacz jest gotowy. Kliknij aby odtwarzać.