"Jedyne takie miejsce" z wizytą na Dolnym Śląsku. Twierdza Kłodzko, która tętni historią

- Miasto Kłodzko jest stolicą Ziemi Kłodzkiej, ale też przede wszystkim stolicą kotliny kłodzkiej. Można więc powiedzieć, że Kłodzko jest stolicą całego regionu. Od czasów średniowiecza wiodło prym wśród wszystkich miejscowości dookoła - mówi Artur Trzeciak, przewodnik z Twierdzy Kłodzko.

Z tym miastem nierozerwalnie związana jest Twierdza Kłodzko. - Jest to olbrzymia fortyfikacja, która ma ponad 30 hektarów. Była budowana 400 lat temu przez Austriaków. Później Prusacy w drugiej połowie XVIII wieku rozszerzyli ją do dzisiejszych rozmiarów. Jest to ogrom historii i unikat w tej części Europy - przybliża gość Jedynki.

- To też przede wszystkim unikalny system 7 kilometrów podziemnych korytarzy, do których można wchodzić podczas zwiedzania - dodaje.

Historia tego miejsca sięga nawet X wieku. - 1000 lat temu królowali tutaj Czesi. Był to wtedy gród otoczony drewnianą palisadą. Armia austriacka przyszła do Kłodzka w 1622 roku i podczas wojny trzydziestoletniej zagarnęła je dla siebie. Austriacy wprowadzili na te tereny katolicyzm. Prusacy zdobyli Kłodzko w 1742 roku, wprowadzili swoją administrację, ład i porządek. Polacy też dodali swoje dwa grosze, ale głównie od 1945 roku - słyszymy.

1500 przymusowych pracowników

Czym była Twierdza Kłodzko w czasach II wojny światowej? - M.in. w 1944 roku na twierdzę ewakuowano z Łodzi fabrykę zbrojeniową, która zajmowała się produkcją podzespołów elektronicznych i wielu elementów potrzebnych do zbrojenia Niemiec. Zajmowali się tym pracownicy przymusowi, głównie Polacy, którzy do Kłodzka trafili w liczbie aż 1500 osób - opowiada Kornel Drążkiewicz, zastępca dyrektora Twierdzy Kłodzko.

Na jednej z wystaw w Twierdzy Kłodzko można obejrzeć m.in. gazetkę "Pchła", która była przez nich wydawana. - Pomysłodawcą stworzenia redakcji, która powstała w jednym z baraków znajdujących się nieopodal twierdzy, był Adam Bieńkowski. Był on twórcą odręcznie robionych rysunków, które graficznie ubogacały te gazetki, które w czasie wojny były tutaj regularnie wydawane. Robili to chłopaki, którzy mieli po kilkanaście lat. Przez cały dzień ciężko pracowali w fabryce na terenie twierdzy, a po godzinach zamiast odpoczywać, wymyślili, że stworzą redakcję i zaczną dystrybucję gazetek - wyjaśnia Kornel Drążkiewicz.

Twierdza Kłodzko - plany na przyszłość

Dyrektor Daniel Jakubowski mówi, że Twierdza Kłodzko ma ambitne plany na przyszłość. M.in. za tydzień planowane jest otwarcie nowej wystawy poświęconej więźniom Twierdzy Kłodzko w latach 1918-1945. - Twierdza ma to do siebie, że jest przebogatym historycznie obiektem - zauważa.

Z kolei w przyszłym roku przeprowadzona zostanie spora inwestycja. - Będzie można dostać się do miejsc, które dotąd były niedostępne dla zwiedzających, czyli na tzw. koronę Donżonu, również na koronę dzieła obronnego. Można będzie wejść na wszystkie najbardziej widokowe i najwyższe punkty twierdzy, skąd będzie możliwe obserwowanie całego pogranicza. To nie będzie tylko widokowa ścieżka, ale będzie tam sporo informacji o pograniczu polsko-czeskim - dodaje dyrektor.

70 powodzi w Kłodzku

Kłodzko ze względu na swoje położenie wiele razy było zagrożone zalaniem. - Od średniowiecza udokumentowanych jest 70 powodzi, które nawiedzały ten teren. Miały one różną skalę. To miejsce jest nieodzownie z tym związane - mówi Sławomir Machlowski z Twierdzy Kłodzko.

- Bardzo długo największą powodzią w historii była ta z 1783 roku, gdzie kościół na Wyspie Piasek był zalany na wysokość ponad 3 metrów. Przebiła to dopiero powódź, która została okrzyknięta powodzią tysiąclecia w 1997 roku, gdzie jeszcze o 15 cm ten poziom podniósł się - twierdzi gość Jedynki.

Sławomir Machlowski dodaje: - Podczas wrześniowej powodzi stan wody na terenie Kłodzka był trochę niższy niż w 1997 roku. Skala zniszczeń była natomiast porównywalna.

- Narażenie Kłodzka na tego typu kataklizmy wynika przede wszystkim z położenia. Tu jest jednak duże przewężenie między wzgórzem fortecznym, gdzie znajduje się Twierdza Kłodzka a fortem pomocniczym Owcza Góra. Rzeka wcina się w dolinę. Stąd na przedmieściach Kłodzka woda piętrzy się w naturalny sposób. Woda nie zagraża twierdzy, ponieważ jest tu znacznie wyżej. Co więcej, ona też nie zagraża lokacji Starego Miasta - tłumaczy.

Kiedy Kłodzko było miastem-twierdzą, powodzie były celowo wykorzystywane. - Most forteczny był jednocześnie śluzą. Jakby groziło oblężenie Twierdzy Kłodzko, to nawet celowo spiętrzano wody Nysy, żeby zalać południowe przedmieścia miasta i tym samym utrudnić przeciwnikowi zdobywanie twierdzy - twierdzi Sławomir Machlowski.

Kłodzko jest bezpieczne po wrześniowej powodzi

Kłodzko z powodu wrześniowej powodzi pojawiało się w ostatnich miesiącach dość często w mediach. - Możemy już uspokoić i powiedzieć, że to jest ten moment, kiedy warto wracać na Dolny Śląsk i odkrywać te tereny - mówi Patryk Bedliński z Jedynki.

- W województwie dolnośląskim jest bezpiecznie. Wszystko jest już w większości dostępne. Zachęcam do odwiedzin - dodaje Adam Staśko z Sudeckiej Izby Gospodarczej

Zobacz także: