Nastolatki i dopalacze. Co robić, by dziecko po nie nie sięgnęło? Jak rozpoznać, że je zażywa?

Dopalacze to środki zastępcze lub nowe substancje psychoaktywne, czyli produkty zawierające związki oddziałujące na ośrodkowy układ nerwowy, które mogą być użyte w takich samych celach jak środki odurzające lub substancje psychotropowe. 

Dopalacze to nie cukierki!

Dopalacze - choć często występują w formie atrakcyjnych, kolorowych żelków - to groźne narkotyki (tak też są traktowane z punktu widzenia prawa)! Działają na ośrodkowy układ nerwowy. Po ich zażyciu zmienia się nastrój i zachowanie człowieka. Po euforii szybko następuje "zejście" mogące objawić się wyczerpaniem, zaburzeniami rytmu serca, nudnościami, niepokojem, stanami lękowymi. Nigdy nie ma pewności, czym się zakończy zażycie dopalacza.

- Zdarzają się sytuacje, że ktoś chciał zażyć jakąś substancję pierwszy raz, dla zabawy, by komuś zaimponować, i skończyło się zgonem - powiedziała w radiowej Jedynce insp. Katarzyna Nowak, rzeczniczka prasowa Komendanta Głównego Policji. - Co roku notujemy co najmniej kilkaset przypadków zatruć - wskazał Marek Waszczewski, rzecznik prasowy głównego inspektora sanitarnego. Co piąty dotyczy osoby poniżej 18. roku życia, najwięcej w grupie 16-18 lat.

Czytaj także:

Jak rozpoznać, że problem dotyczy naszego dziecka?

Naszą uwagę powinny zwrócić zmiany w zachowaniu i zwyczajach dziecka. Rozluźnienie więzi z rodziną, brak chęci rozmowy, kontaktu. Spędzanie czasu głównie poza domem, ze znajomymi, także zupełnie nowymi. Porzucenie dotychczasowych zainteresowań, gorsze wyniki w szkole, wagarowanie. Zmiany w wyglądzie. Wahania nastroju, trudności z koncentracją uwagi.

Przyczyny zażywania dopalaczy są bardzo różne. W ankietach młodzi tłumaczą, że sięgają po nie, by przypodobać się grupie rówieśniczej, zaspokoić ciekawość, dla rozrywki. Również szukając ulgi, rozwiązania dla trudnych emocji czy napięć. Problem dotyczy w równym stopniu młodych chłopców i młodych dziewcząt.

Jak przeciwdziałać? "Dobre relacje to podstawa"

W audycji "Cztery pory roku" Natalia Czapla, psychoterapeutka uzależnień, podkreśliła, że najlepsza "profilaktyka antydopalaczowa" to budowanie więzi z dzieckiem od najmłodszych lat. Dobre relacje w rodzinie, jasno wytyczony system wartości, życzliwość i akceptacja, codzienny kontakt, rozmowy i zainteresowanie sprawami dziecka pomogą uchronić je przed kontaktem z narkotykami.

- Równie ważna jest edukacja - rodziców i nauczycieli. My zwykle jesteśmy zapraszani na pogadanki do szkół, gdy problem już się pojawił - dodała gościni radiowej Jedynki. 

Co zrobić, jeśli nasze dziecko ma problem z dopalaczami?

Najważniejsza jest rozmowa, problem sam się nie rozwiąże. Taka rozmowa nie powinna być podejmowana pod wpływem silnego wzburzenia, prowadzona w emocjach. Dziecka należy wysłuchać i okazać mu miłość i wsparcie, jednocześnie mocno podkreślić konsekwencje jego zachowania, zagrożenia związane z zażywaniem dopalaczy. Należy ustalić reguły, których dziecko będzie musiało przestrzegać.

Dobrze jest skorzystać ze wsparcia specjalisty. 

801 199 990 - Telefon Zaufania Narkomania
801 889 880 - Telefon Zaufania Uzależnienia behawioralne
800 100 100 - Telefon dla rodziców i nauczycieli w sprawie bezpieczeństwa dzieci
800 12 12 12 - Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka
116 111 - Telefon Zaufania dla dzieci i młodzieży

Tytuł audycji: Cztery pory roku

Prowadził: Roman Czejarek

Gość: Natalia Czapla, psychoterapeutka uzależnień, Poradnia MONAR we Wrocławiu

Data emisji: 11.03.2025 r.

Godzina emisji: 9.00-10.00

Jedynka/pacjent.gov.pl/sanepid/kk/kor