W PRL krążył dowcip, że gdyby na Saharze wprowadzić komunistyczną gospodarkę, to wkrótce zabrakłoby tam piasku. PRL nie ma już ponad 30 lat, a światu grozi brak czegoś tak wydawałoby się prostego i powszechnego jak piasek.
Najwięcej piasku zużywa budownictwo
Ponieważ do procesów technologicznych piach pustynny się nie nadaje, więc przemysł sięga po jego zasoby z rzek i mórz. Dr Monika Mętrak z Uniwersytetu Warszawskiego zwraca uwagę, że największe ilości piasku pozyskanego spoza pustyń są zużywane w przemyśle budowlanym, głównie do produkcji betonu. Tylko w budownictwie zużywa się go w ilościach ocenianych na 50 mld ton rocznie. Takiego zużycia naturalne procesy erozji skał nie są jednak w stanie uzupełnić. Ceny piasku rosną, w wielu rejonach eksploatacja piasku odbywa się nielegalnie, niszczone są koryta rzeczne i morskie wybrzeża.
Gość Programu 1 Polskiego Radia podkreśla, że piasek stosuje się też do produkcji szkła, silikonu, materiałów ściernych w ogrodnictwie, służy jako filtr wody. Piasek służy też do budowy sztucznych wysp i lądów np. w Dubaju czy Morzu Południowo-chińskim. Dlatego ceny piasku rosną.
Przyroda nie daje rady odtworzyc zasobów piasku
Dr Monika Mętrak podkreśla, że piasek jest surowcem odnawialnym i cały czas powstaje w procesach erozji. - Ale to są procesy długotrwałe - zaznacza. Współcześnie zużywa się więcej piasku, niż przyroda jest w stanie odtworzyć. Ponadto wydobycie, legalne, czy nielegalne, niszczy ekosystemy rzeczne, jeziorowe, czy morskie. - Są to bardzo poważne zniszczenia, które prowadzą do dewastacji całych ekosystemów, a dodatkowo negatywnie wpływa na ludzi mieszkający w pobliżu - mówi.
Kasia Gandor/Youtube
Naukowiec wyjaśnia, jaki wpływ na ekosystemy ma wydobywanie piasku z dna rzek. Ma to wpływ na właściwości wody, a w konsekwencji na organizmy żywe. Dlatego trzeba już myśleć o eliminowaniu piasku z przemysłu, głównie budowlanego. Konieczne jest właściwe planowanie i odejście od praktyki wykładania betonem co się tylko da. - To jest trudne, dlatego można szukać alternatywnych materiałów budowlanych - przyznaje.
Zapraszamy do wysłuchania całej audycji.
Tytuł audycji: Eureka
Prowadzi: Katarzyna Kobylecka
Gość: dr Monika Mętrak (Zakład Ekologii Roślin i Ochrony Środowiska Wydziału Biologii UW)
Data emisji: 15.10.2020 r.
Godzina emisji: 19.09
ag
Problem, o którym się nie mówi. Zaczyna nam brakować piasku - Jedynka - polskieradio.pl