Pierwsza kolej na ziemiach polskich, Warszawsko-Wiedeńska droga żelazna

Budowę zakończono w Maczkach, w XIX wieku odrębnej miejscowości, a obecnie dzielnicy Sosnowca, a budynek stacyjny leżał zaledwie 100 metrów od mostu na granicznej rzece Przemszy. Po przeciwnej stronie była stacja Szczakowa koło Jaworzna, na którą przyjeżdżały pociągi w ruchu międzynarodowym.

Posłuchaj

Posłuchaj

Andrzej Paszke, współautor książki o Kolei Warszawsko- Wiedeńskiej, przypomina, że kolej narodziła się w Anglii w 1825 roku. Na terenach obecnej Polski o kolei zaczęto myśleć 10 lat później, kiedy w innych państwach już pootwierano linie kolejowe. Niektóre z nich były konne.

Podkreśla, że Kolej Warszawsko-Wiedeńska był całkowicie polska, choć suwerennej Polski nie było wtedy na mapach. To Polacy ją wymyślili, zaprojektowali i wybudowali, a następnie obsługiwali przywracając też język polski. Pierwotnie zamierzano wybudować kolej konną, ale szczęśliwie zrezygnowano z tego pomysłu. Pierwszy odcinek liczył 29 kilometrów i wiódł do Grodziska Mazowieckiego. Następny był odcinek do Skierniewic, a w zasadzie do Łowicza, później byl Piotrków, wtedy jeszcze nie Trybunalski.

Następne etapy to Częstochowa, Ząbkowice i Maczki. Całość liczyła 307 kilometrów. Linia była ważna nie tylko dla ludzi, ale również dla przemysłu, bo wywożono nią węgiel ze Śląska.

Marek Moczulski, dziennikarz, oprowadza słuchaczy po Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. W jego ponad 200-letniej historii złożono prochy ponad 1,5 miliona ludzi, w tym ponad 600 kolejarzy. Wśród nich jest Noblista Władysław Stanisław Reymont, autor "Chłopów". Książkę tę napisał zajmując posadę toromistrza w Babach na trasie Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. Przepracował tam trzy lata i obserwował miejscowych, których potem opisał.

Czytaj także:

Łukasz Popowski z Muzeum Kolie Wąskotorowej w Sochaczewie wprowadza słuchaczy w świat kolei wąskotorowych. Wyjaśnia przede wszystkim dlaczego budowano kolej o węższym rozstawie kół niż standardowe 1435 milimetrów. - Dziś są atrakcjami turystycznymi, ale kiedyś budowano je z przeznaczeniem do ciężkiej pracy - mówi gość Programu 1 Polskiego Radia.

Ponadto odwiedzamy Stację Muzeum, czyli warszawskie Muzeum Kolejnictwa, zgłębiamy tajemnicę, które kryje piękny dworzec Wrocław Główny, zapraszamy również na wyprawę malowniczymi trasami kolejowymi Dolnego Śląska m.in. z Wrocławia do Wałbrzycha i z Jeleniej Góry do Lwówka.

Posłuchaj dołączonych dźwięków.

Tytuł audycji: Cztery pory roku

Prowadzi: Sława Bieńczycka

Goście: Joanna Lamparska (dziennikarka, autorka wielu książek o Dolnym Śląsku), Łukasz Popowski (historyk z Polskiego Stowarzyszenia Miłośników Kolei), Andrzej Paszke (kolejarz, współautor książki o Kolei Warszawsko- Wiedeńskiej), Marek Moczulski (ziennikarz, pasjonat kolei, strażnik pamięci budowniczych drogi żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej)

Data emisji: 21.11.2020

Godzina emisji: 9.00 - 12.00

ag

SPONSOR AUDYCJI: